Jak wybrać zdrowe, dobre jajka? Są na to sposoby

Trudno wyobrazić sobie bez nich Wielkanoc. Przede wszystkim dlatego, że jajka symbolizują życie. Dzieląc się nim podczas świątecznego śniadania, życzymy sobie i bliskim pomnażania sił witalnych.

Ale za symboliką idzie również nauka, która nie pozostawia złudzeń - niepozorne jajko to bogactwo składników odżywczych. - Dostarcza białka (stanowi ono 12,5 proc. jaja), tłuszczu, witamin rozpuszczalnych w tłuszczach A i D, witamin z grupy B, głównie ryboflawiny oraz dobrze przyswajalnego żelaza, związków fosforu i siarki - wylicza dr inż. Ewa Szymelfejnik z Katedry i Zakładu Żywienia i Dietetyki Wydziału Nauk o Zdrowiu Collegium Medicum UMK.

Przeczytaj również: Przyrządy do jajek: akcesoria przydatne nie tylko od święta

Na tym nie koniec. Jajka są najdoskonalszym produktem pochodzenia zwierzęcego, jeśli chodzi o skład aminokwasów. A zawarta w żółtku lecytyna rozbija spożywane tłuszcze oraz cholesterol na małe cząstki.

Lista zdrowotnych zalet kurzych jaj jest bardzo długa. Ale o tym, czy będzie pełna, decyduje wiele czynników. Między innymi pora roku. - Najwięcej witaminy A zawierają jaja w okresie wiosny i lata, gdy kury spożywają dużo zielonej paszy - tłumaczy dr Ewa Szymelfejnik. - Z kolei w czerwcu jaja mogą zawierać 50 procent więcej witaminy D niż zniesione w kwietniu, kiedy ilość światła jest mniejsza. Z tego powodu jaja letnie są czterokrotnie bogatsze w witaminę D niż zimowe - dodaje specjalistka.

Oczywiście pod warunkiem, że kury mają dostęp do światła słonecznego. Mówimy wówczas o tak zwanym chowie ekologicznym. Tym, co odróżnia go od chowu konwencjonalnego, jest między innymi sposób przetrzymywania kur. Zamiast ciasnej klatki mają one wolny wybieg, dzięki czemu żyją nawet do 12 lat. Na fermach klatkowych dożywają zaledwie roku.

Zobacz też: Gotowanie jajka bez skorupki

Ale różnica dotyczy również sposobu karmienia. Paszę kur z chowu ekologicznego tworzą zboża, nasiona roślin strączkowych (źródło białka), nasiona słonecznika i gryki, rozdrobnione igliwie sosny lub jodły, susz z nasion pokrzyw i innych ziół.

A co jedzą kury z chowu konwencjonalnego? - Dominuje pasza zawierająca GMO - odpowiada Katarzyna Szewczyk z biura prasowego ogólnopolskiego programu "W 90 dni do EKO". - Ale są też pestycydy, antybiotyki i sterydy (stymulatory wzrostu). Podaje się je w paszach, aby utrzymać przy życiu kury przebywające w nienaturalnych warunkach. Dzięki chemicznym dodatkom kury "fabryczne" znoszą 10 razy więcej jajek niż te na wolności.

Jak podkreśla, oficjalne raporty informują o wyższym niż pozwalają normy skażeniu jajek konwencjonalnych pozostałościami leków (w tym antybiotyków) i pestycydów.

Jak zatem wybrać dobre, zdrowe jajko? Wskazówkę stanowią tu oznakowania od "zerówek" do "trójek", które precyzują, w jaki sposób odbywał się chów, a tym samym - jaka jest wartość jaj. I tak jaja oznaczone:

- zerem - pochodzą od kur z chowu ekologicznego (wolny wybieg na świeżym powietrzu, pasza wolna od GMO, sterydów, antybiotyków),
- jedynką - od kur, które żyją w kurniku, ale mogą z niego wychodzić,
- dwójką - od kur, które nie mają dostępu do świeżego powietrza, ale mogą się swobodnie poruszać po kurniku,
- trójką - od kur, które całe życie spędzają w klatce.

Czytaj też: Barwienie wielkanocnych pisanek. Symbolika kolorów