Panie sięgają gwiazd

Walentyna Tiereszkowa była pierwszą kobietą, która zobaczyła Ziemię z kosmosu

Ale prawdziwy szok nastąpił cztery lata później. Wtedy to kosmiczna rakieta wystrzelona z kosmodromu w Bajkonurze wyniosła na orbitę około ziemską pierwszego człowieka - Jurija Gagarina.

To co wydawało się ongiś nieprawdopodobne, stało się. Człowiek sięgnął gwiazd.
Pół wieku po Gagarinie

To już odległa historia. Rakiety z Ziemi poleciały jeszcze wyżej, jeszcze dalej. Człowiek stanął na Księżycu, sondy kosmiczne badają Marsa, Wenus, nawet planety innych układów pozasłonecznych a astronauci spacerują po okołoziemskiej orbicie jak po deptaku w Ciechocinku.

I są wśród nich panie, Damy Kosmosu. Pół wieku po Gagarinie w kosmosie było już około pół tysiąca astronautów, kosmonautów i tajkonautów (tak nazywają swoich kosmicznych podróżników Chińczycy), w tym ponad 50 pań.
Dziś w NASA pracuje 73 astronautów. I 18 astronautek. W centrum kontroli lotów w Houston bywa dziś więcej kobiet niż mężczyzn a ich koledzy - astronauci - uważają, że to prawdziwa rewolucja.

Wala przetarła szlak
Pierwszą kobietą, która zobaczyła Ziemię z kosmosu, była Rosjanka, legendarna do dziś Walentyna Tiereszkowa. Poleciała statkiem Wostok 6 i był to jej jedyny lot
Urodziła się 6 marca 1937 roku w Maslennikowie koło Jarosławia. To zainteresowanie skokami spadochronowymi doprowadziło do lotu kosmicznego. W lutym 1962 roku została jedną z pięciu kosmonautek - kandydatów. Wszystkie przeszły ostry trening, m.in. loty paraboliczne, skoki spadochronowe, testy izolacyjne i centryfuga. Ostateczny wybór padł Walentynę Tiereszkową ale miała i dublerkę Walentynę Ponomariową, na wszelki wypadek. Rok później, 16 czerwca, na statku Wostok 6 poleciała w kosmos. Był to lot zespołowy ze statkiem Wostok 5, w którym leciał Walery Bykowski. Nad orbitą Ziemi oba zbliżyły się do siebie na odległość 5 km.

Lot Wostoka 6 trwał 2 dni 22 godziny i 50 minut. Było to więcej niż do tego czasu spędzili w kosmosie wszyscy Amerykanie. Po locie Tierieszkowa wyszła za mąż za innego kosmonautę, Andrijana Nikołajewa.

Dowodzą kosmolotami
Po niej latały w kosmos jej krajanki ale przede wszystkim Amerykanki (blisko 20 astronautek) i Kanadyjki. Niektóre z nich wzbijały się ponad orbitę Ziemi po kilka razy.; np. Susan Jane Helms - pięciokrotnie, po cztery razy: Ellen Lauri Ochoa, Nancy Jane Curie, Eileen Marie Collins.

W 1986 roku doszło do tragedii; 28 stycznia podczas startu do lotu STS-51-L, prom Challenger na skutek awarii po prostu się rozpadł. Zginęła cała załoga: dwie astronautki 38-letnia Sharon Christa McAuliffe i 37-letnia Judith Arlene Resnik oraz pięciu ich kolegów.

Ale marzenia są ponad miarę tragedii. Panie wciąż fascynuje kosmiczna przygoda. Parę lat temu po raz pierwszy w historii dwie z amerykańskich astronautek wzięły kosmos w swoje ręce. Jedna dowodziła promem kosmicznym, a druga Międzynarodową Stacją Kosmiczną.

Rekordzistki na orbicie
To amerykańska astronautka Sunita Williams pobiła rekord długości przebywania w przestrzeni kosmicznej przez kobietę. W czerwcu 2007 roku, o godz. 2.54, Williams, wtedy inżynier na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, pobiła rekord 188 dni i 4 godzin w przestrzeni kosmicznej. Poprzedni, w 1996 roku ustanowiła też Amerykanka Shannon Lucid .

Williams podczas misji pobiła już kilka rekordów. Na początku roku wyszła cztery razy w przestrzeń kosmiczną - w sumie na 29 godzin i 17 minut, bijąc rekord łącznego czasu przebywania poza stacją, ustanowiony przez Kathryn Thornton. W kwietniu jej jednokrotne wyjście trwało rekordowo długo, bo aż 4 godziny i 24 minuty.

Chinki też polecą
Chinki uznały, że nie są gorsze i też o tym marzą o podboju kosmosu (pierwszy Chińczyk poleciał w kosmos w październiku 2003 roku). O miano pierwszej w dziejach Chin astronautki ubiegało się ponad 200 tysięcy pań. Po wielu testach wybrano 35 kandydatek w wieku 17-20 lat. Teraz szkolone są w Akademii Lotniczej Chin. I to jedna z nich poleci w Kosmos w 2010 roku.