Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Prawa mamy i taty w pracy

EWA BRZOZOWSKA-KOWALKA
Fot. sxc
Dwa miesiące temu urodziłam dziecko. Przebywam na urlopie macierzyńskim. Jakie uprawnienia w pracy przysługują młodej mamie?

Kodeks pracy przyznaje pracownikom liczne uprawnienia związane z urodzeniem i wychowywaniem dzieci. Nie wszyscy jednak wiedzą, że matka może zrezygnować z części urlopu macierzyńskiego tylko wówczas, gdy dzieckiem zajmie się jego ojciec, że przerwa na karmienie nie przysługuje, gdy czas pracy jest krótszy niż 4 godziny dziennie itp.

Zależy od ojca
Pracownica może zrezygnować z części urlopu macierzyńskiego po wykorzystaniu po porodzie co najmniej 14 tygodni tego urlopu. W takim przypadku niewykorzystaną część urlopu macierzyńskiego udziela się pracownikowi - ojcu wychowującemu dziecko, na jego pisemny wniosek.
Z urlopu macierzyńskiego może skorzystać ojciec, który ma faktyczną możliwość sprawowania opieki nad dzieckiem - nie może on w tym czasie przebywać, np. za granicą.

2 dni na opiekę
Dwudniowe zwolnienie przysługuje pracownikowi w razie faktycznego wychowywania dziecka. Z uprawnienia do zwolnienia od pracy może skorzystać nie tylko pracownica, ale także pracownik. Jeżeli oboje rodzice są zatrudnieni, z prawa do zwolnienia od pracy może skorzystać jedno z nich. Z uwagi na brak w przepisach ograniczeń wydaje się, że pracownik może skorzystać z dni wolnych od pracy także wówczas, gdy drugi rodzic nie pracuje i może sprawować opiekę nad dzieckiem. Niewykorzystane dni na opiekę nad dzieckiem nie przechodzą na rok następny.

Przerwy na karmienie
Długość przerw w pracy zależy od wymiaru czasu pracy i liczby dzieci karmionych piersią. Przerwy te wliczane są do czasu pracy. W przypadku czasu pracy krótszego niż 4 godziny dziennie przerwy nie przysługują. Gdy czas pracy nie przekracza 6 godzin dziennie - przysługuje jedna przerwa 30-minutowa, a w przypadku pracownicy karmiącej więcej niż jedno dziecko 45-minutowa. Natomiast powyżej 6 godzin dziennie - przysługują dwie przerwy 30-minutowe, a w przypadku pracownicy karmiącej więcej niż jedno dziecko dwie przerwy 45-minutowe. Kodeks pracy nie określa, przez jaki czas kobieta może korzystać z przerw na karmienie dziecka piersią. Pracodawca może zażądać od pracownicy przedłożenia zaświadczenia od lekarza, potwierdzającego fakt karmienia dziecka piersią.

Zasiłek opiekuńczy
Zasiłek opiekuńczy można otrzymać zarówno za opiekę nad zdrowym, jak i chorym dzieckiem. Zasiłek za opiekę nad zdrowym dzieckiem przysługuje do ukończenia przez nie 8 lat i tylko wtedy, gdy zaistnieje jedna z poniższych sytuacji:
- nieprzewidziane zamknięcie żłobka, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza,
- poród lub choroba małżonka ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi sprawowanie opieki,
- pobyt małżonka ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej.
Warto zapamiętać, że pracownik nie dostanie zasiłku opiekuńczego, gdy poza nim są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym mogący zapewnić opiekę dziecku. ZUS wyjaśnił, że za członka rodziny pozostającego we wspólnym gospodarstwie domowym mogącego zapewnić opiekę nie uważa się:
- osoby całkowicie niezdolnej do pracy,
- osoby chorej,
- osoby, która ze względu na wiek jest niesprawna fizycznie lub psychicznie,
- osoby prowadzącej gospodarstwo rolne,
- pracownika odpoczywającego po pracy na nocnej zmianie.

Mniej godzin pracy
Pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego może złożyć pracodawcy wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy w okresie, w którym mógłby korzystać z takiego urlopu. Trzeba jednak pamiętać, że można wystąpić o obniżenie wymiaru czasu pracy do wymiaru nie niższego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na pomorska.pl Gazeta Pomorska