Wojewodzie nie udało się zdyscyplinować wójtów i burmistrzów

- Trzeba znaleźć pieniądze na demontaż, transport i utylizację płyt eternitowych.
Wyroby zawierające azbest należy usunąć i złożyć na specjalnym składowisku przed końcem 2032 roku. Uszkodzonego eternitu trzeba pozbyć się znacznie wcześniej.

Trzeba oznakować
Na wsi większość budynków gospodarskich pokrywają płyty z eternitu. Ile dokładnie? Wciąż nie wiadomo, bo inwentaryzacja azbestu wciąż idzie kiepsko.

Obowiązek przekazania informacji o eternicie (ile go jest?, w jakim jest stanie?) spoczywa na właścicielu lub zarządcy budynku, który powinien także oznakować takie miejsce tabliczką - "Pomieszczenie zawiera azbest". Zbigniew Pałka, dyrektor Wydziału Środowiska, Rolnictwa i Rozwoju Wsi w Kujawsko-Pomorskim Urzędzie Wojewódzkim przyznaje, że takie prawidłowe oznakowanie to rzadkość. Mało kto też co roku aktualizuje informacje. - Muszę przyznać, że kiedyś przekazałam informacje do urzędu w Koronowie na temat eternitu w moim gospodarstwie, ale nie wiedziałam, że powinnam je uaktualniać co roku, przed końcem stycznia - mówi Regina Ostrowska, radna sejmiku, właścicielka gospodarstwa w Gogolinie. - Myślę, że wielu rolników też takiej wiedzy nie posiada i trzeba im ją przekazać.

Najlepiej byłoby zrobić to zimą, gdy w sołectwach odbywają się spotkania z gospodarzami.

To zadanie między innymi dla gminnych urzędników.

Uświadomić rolników
Zdaniem radnej Ostrowskiej, rolnicy powinni też dowiedzieć się, kto może zająć się demontażem i transportem eternitu oraz gdzie go składować. Pozwoliłoby to im uniknąć kłopotów, ponieważ - jak pisaliśmy niedawno - wiele firm łamie prawo, ponieważ usuwa azbest, choć nie ma do tego uprawnień, a eternit wywozi na zwykłe wysypisko śmieci albo do lasu. Nawet jeśli zrobi to wynajęta firma, ukarany zostanie właściciel lub zarządca obiektu. Tłumaczenie się brakiem wiedzy na temat legalnego usuwania azbestu, nie uchroni przed karą.

- Usuwanie azbestu to dla rolników szczególny problem, bo ono sporo kosztuje, a eternitowych dachów w gospodarstwach jest bardzo dużo - przyznaje dyrektor Pałka. - Dlatego należy uczynić wszystko, aby ich odciążyć. Z funduszy ochrony środowiska (gminnych, powiatowych, wojewódzkich, a nawet z narodowego) można by pozyskać środki, które by pokryły koszty usuwania azbestu, od demontażu aż po jego unieszkodliwienie. Dotacje na nowe pokrycia dachowe nie wchodzą w grę.

Zdyscyplinują gminy
Od nowego roku gromadzeniem informacji na temat wyrobów zawierających azbest będą zajmowały się urzędy marszałkowskie, a nie wojewódzkie. Radni z Komisji Ochrony Środowiska, Gospodarki Wodnej i Poszanowania Energii Sejmiku woj. Kujawsko-Pomorskiego chcą, by zdyscyplinować władze gmin i w przyszłym roku przeprowadzić porządną inwentaryzację. Co prawda to właściciele i zarządcy nieruchomości, a nie gminni urzędnicy powinni przekazywać dane o azbeście, ale z tym bywa różnie. Dlatego w niektórych gminach (np. w Pruszczu Pomorskim) urzędnicy sami zabrali się za liczenie eternitowych dachów.

Sporo azbestu jest wciąż pod ziemią. Przestarzała sieć wodno-kanalizacyjna, zbudowana z rur azbestowo-cementowych, też musi zostać wymieniona przed końcem 2032 roku. Dla wielu wiejskich samorządów może być do ciężar nie do udźwignięcia.

Szacuje się, że w całym kraju jest 16-18 mln ton azbestu, w Kujawsko-Pomorskiem co najmniej pół miliona ton.