Wstydliwy męski rak

Co dziesiąty Polak chory na nowotwór cierpi z powodu raka prostaty.

Nie każdy nowotwór jest jednak złośliwy, może przybrać formę łagodnego przerostu i być uleczalny bez konieczności operacji, czy też stosowania chemio- lub radioterapii. - Współczynnikiem dzięki któremu można się zorientować, że gruczoł nie funkcjonuje prawidłowo jest zbadanie poziomu PSA we krwi - mówi prof. Andrzej Borówka, konsultant krajowy ds. urologii. - Każdy mężczyzna po pięćdziesiątce takie badanie powinien przejść. I tu uwaga! Podwyższony poziom PSA nie jest wyrokiem! Nie zawsze oznacza on, że prostata została zaatakowana przez nowotwór.

Rak prostaty rozwija się powoli, jest więc czas żeby skutecznie go pokonać. Dlatego tak ważna jest profilaktyka, czyli kontrola lekarska.

W 2005 roku raka prostaty rozpoznano u 7 tysięcy mężczyzn, zmarło 3,6 tysiąca.

Do tej pory nie poznano przyczyn zachorowań na raka prostaty. Wiadomo jednak na pewno o genetycznych skłonnościach do zapadania na ten rodzaj nowotworu. Jeśli w rodzinie mężczyzny chorował ojciec i brat jego szansę na chorobę wzrastają 11-krotne.

Na rozwój raka może mieć wpływ również tryb życia. Jeśli mężczyzna nie uprawia sportów, żyje w stresie, pali, pije i tłusto je - wiadomo, że sam prowokuje chorobę.

- Najbardziej martwi mnie to, że coraz więcej mężczyzn zgłasza się do lekarzy zbyt późno i potrzeba im radykalnego leczenia chirurgicznego - mówi profesor Borówka. - Nie idą do urologa, gdy tylko zaczynają się problemy. Wstydzą się, odwlekają wizytę w czasie z całkiem niepojętych powodów. A przecież dolegliwości związane z chorobami prostaty to taka sama sprawa, jak na przykład u kobiet choroby układu rozrodczego.

Nieprawidłowości w funkcjonowaniu prostaty rozpoznaje się na podstawie trzech rodzajów badań. Po pierwsze wykonuje się oznaczenie poziomu hormonu PSA we krwi. Lekarz urolog zbada też prostatę per rectum, czyli przez kiszkę stolcową. Jeśli ujawnią się jakieś nieprawidłowości wykonuje się biopsję gruczołu, a pobrane wycinki bada się histopatologicznie.

Jeśli lekarz wykryje u mężczyzny raka prostaty, ma on do wyboru trzy metody leczenia. Jedną z najpopularniejszych jest chirurgiczne usunięcie gruczołu wraz z pęcherzykami nasiennymi i węzłami chłonnymi miednicy. Ten zabieg wykonuje się metodą tradycyjną lub laparoskopowo. Może być zastosowana radioterapia, czyli napromieniowanie zmienionych chorobą obszarów.

U niektórych pacjentów wykonuje się brachyterapię. Polega ona na stałym lub czasowym wprowadzeniu do gruczołu krokowego radioizotopu, który będzie niszczył komórki nowotworowe.

- Nie ulega wątpliwości, że warunkiem leczenia raka prostaty jest jego wczesne wykrycie - mówi prof. Borówka. - Jednak jest to możliwe tylko wtedy, gdy mężczyźni powyżej pięćdziesiątego roku życia będą regularnie badać poziom PSA w organizmie. Trzeba świadomie poddawać się badaniom kontrolnym!

Być może niedługo w Polsce będzie dostępny test na oznaczenie poziomu PSA z moczu. Każdy mężczyzna będzie mógł go wykonać w domu. Jednak dla panów po 50 roku życia i tak najbardziej zalecana jest wizyta kontrolna u specjalisty. Test domowy tego nie zastąpi.

Powszechnie panuje przekonanie, że operacja gruczołu krokowego oznacza dla mężczyzny koniec życia intymnego. Wielu panów odwleka więc wizytę u urologa, by nie dowiedzieć się najgorszego, mimo że mają problemy na przykład z oddawaniem moczu lub wykonali badanie PSA i wynik jest podwyższony.

- Usunięcie prostaty nie pozbawia męskości - mówi profesor Zbigniew Izdebski, seksuolog. - Większość z panów po operacji nadal jest zdolna do odbycia stosunku, z tą jednak różnicą, że nie produkują płynu nasiennego.

Zaburzenia erekcji zdaniem profesora Izdebskiego można poza tym leczyć takimi samymi metodami jak na przykład impotencję.

- Jest szereg leków, jednak najczęściej stosowane to tabletki - mówi - Jednak nikt nie wymyślił lepszego lekarstwa jak wyrozumiała partnerka. Sprawdzianem związku jest to, czy bardziej zależy nam na seksie, czy na miłości.