- Zaraz po wybuchu II wojny św. (1940-41) Niemcy organizowali na Pałukach (Cerekwica, Podobowice, gm. Żnin) obozy szkoleniowe dla faszystowskiej młodzieży norweskiej - opowiada Michał Woźniak, dyrektor Muzeum Ziemi Pałuckiej w Żninie. - Ci młodzi ludzie byli tutaj przygotowywani do przejmowania gospodarstw rolnych po gospodarzach, którzy zostali zmuszeni do opuszczenia swojego miejsca zamieszkania i życiowego dorobku.
Więcej informacji ze Żnina i okolic znajdziesz na stronie www.pomorska.pl/znin
Współpraca zaczęła się rok temu
- Już w zeszłym roku przyjechał do mnie przedstawiciel Konsulatu Królestwa Norwegii z dziennikarzem z największego dziennika Oslo Dagbladet - mówi Woźniak.
- Chodziło im o pomoc w ustaleniu szczegółów organizacji punktów szkoleniowych dla Norwegów właśnie na naszym terenie. Wówczas usłyszałem o tym po raz pierwszy. Prosili o odszukanie osób, które mogłyby cokolwiek o sprawie opowiedzieć.
Dziś już wiemy, że na Pałukach istniały dwa punkty szkoleniowe - jeden na terenie dzisiejszego Cerplonu w Cerekwicy, drugi w budynku szkolnym w Podobowicach (całością koordynowała nazistowska agenda Germanischen Landdienst z centralą w Poznaniu; z kolei centrum organizujące przyjazdy Norwegów otwarto w Żninie).
- Oprócz szkoleń ideologicznych młodzi Norwegowie poznawali techniki uprawy i hodowli w gospodarstwach Europy Środkowej. Bo - trzeba zaznaczyć - gospodarstwa norweskie funkcjonują inaczej. Nasze wsie są zwarte, tam są oddalone od siebie o 20-30 km farmy. Jednocześnie u nich człowiek musi być wyjątkowo samowystarczalny. Tutaj jedna maszyna może obsłużyć kilka gospodarstw.
Pamiętają blondynów w czarnych mundurach
- Starsi ludzie, z którymi rozmawiałem - opowiada Woźniak - pamiętali blondynów w czarnych mundurach, którzy kręcili się po wsi. A w soboty, kiedy dostawali wolne, cała wieś się ryglowała...
Opowiedzą o okresie okupacji
Temat podjęła też publiczna telewizja norweska.
- Ich misja to pokazywać całą prawdę o Norwegach. Również więc przypominanie o ciemnych stronach historii kraju.
Jutro (7 września) ekipa TV norweskiej będzie nakręcać program dokumentalny w Cerekwicy i Podobowicach.
Niewykluczone, że ekipa przyjedzie z ok. 90-letnim Norwegiem, który właśnie uczestniczył w tych szkoleniach na Pałukach.
- My z kolei też zaprosiliśmy osoby mieszkające na naszym terenie, które opowiedzą o okresie okupacji w Cerekwicy.
Norwegowie, przy okazji realizacji programu, opowiedzą też historię Polski z okresu okupacji. I o tym, jak Niemcy "łakomili się" na bogate gospodarstwa w Wielkopolsce, dlatego tak duża była tu akcja przesiedleńcza.
