Okazuje się, że rak jelita grubego to, zaraz po raku płuc, jedna z najczęstszych przyczyn zgonu wśród Polaków, zwłaszcza jeśli chodzi o mężczyzn powyżej 35. roku życia. Jednak szczyt zachorowań pojawia się po 60 roku życia.
Do objawów, które powinny zaniepokoić każdego pacjenta, bez względu na wiek i płeć, należą: nagła zmiana rytmu wypróżnień (zaparcia występujące na przemian z biegunką), utrata masy ciała oraz krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego (niezależnie od hemoroidów).
Nie daj się rakowi! Zbadaj swoje jelita!
Pojawienie się powyższych dolegliwości, zwłaszcza u osób spokrewnionych z tymi, u których wystąpił wcześniej nowotwór jelita grubego, to sygnał, że może dziać się coś niepokojącego.
Niezbędna jest wówczas natychmiastowa wizyta u lekarza pierwszego kontaktu, który zleci pacjentowi badania, między innymi morfologię krwi oraz badanie na krew utajoną w kale. Medyk powinien również wykonać proktologiczne badanie per rectum (w celu ewentualnego wykluczenia hemoroidów).
W przypadku wątpliwości chory zostaje dalej skierowany na badanie kolonoskopowe. Polega ono na oglądaniu za pomocą specjalnego urządzenia śluzówki jelita grubego. Dzięki temu możliwe jest wykrycie ewentualnych patologii, najczęściej polipów, które pozostawione mogłyby dać początek zmianom nowotworowym. Podczas kolonoskopii polipy są natomiast usuwane, ponieważ to właśnie na podstawie narastających miejscowo łagodnych gruczolaków najczęściej rozwija się nowotwór (zwykle trwa to około 10 lat).
Jedną z przyczyn pojawienia się nowotworu jest również długoletnie wrzodziejące zapalenie okrężnicy (przewlekły proces zapalny błony śluzowej odbytu). Rozwojowi choroby sprzyja też ubogoresztkowa dieta, niestety bardzo charakterystyczna dla rozwiniętych krajów kultury zachodniej.
Dieta taka charakteryzuje się brakiem warzyw, dużą ilością tłuszczów i czerwonego mięsa (w krajach afrykańskich i azjatyckich ryzyko zachorowania jest zdecydowanie niższe).
W związku z tym, że choroba przez długi czas może przebiegać bezobjawowo, bardzo ważne jest wykonywanie badań profilaktycznych - w tym kolonoskopii (badanie przesiewowe). Dotyczy to przede wszystkim osób z grupy zwiększonego ryzyka, czyli powyżej 60. roku życia oraz z rodzinnymi predyspozycjami do polipowatości jelita grubego lub przewlekłą chorobą zapalną jelita.
Czytaj e-wydanie »
