Doktor Krzysztof Halicki jest pracownikiem Archiwum Państwowego w Bydgoszczy, zajmuje się dziejami Pomorza. Informacje dotyczące masowych rozstrzeliwań w Świeciu opublikował w książce pt. "Szkice z dziejów Świecia nad Wisłą i powiatu".
Ekshumowano wszystkie ciała
- Żydzi na pewno leżą przy ulicy Polnej - potwierdza słowa Józefa Szydłowskiego z KaMuHa, który zabiega o uzupełnienie napisy tablicy w miejscu egzekucji, bo nie ujmuje ona ponad 50 Żydów. Halicki zaprzecza jednak, że nie zostali oni ekshumowani.
- 8 i 9 listopada wyjęto wszystkie 83 ciała - zaręcza. - Zidentyfikowano wtedy prawie każdego, także Żydów, np. doktora Maksymiliana Cohna przedwojennego lekarza-położnika. Rozpoznano go po pliku recept z napisem "dr Maks Cohn" i okularach.
Przeczytaj również: Na tablicy upamiętniającej mord z 1939 roku brak istotnych informacji?
Zdążyć przed 11 listopada
Według Halickiego, ekshumacja była niedokładna, bo prowadzono ją w pośpiechu. - Władzom zależało, żeby uroczystości pogrzebowe odbyły się 11 listopada - tłumaczy historyk.
Ekshumowani Żydzi zostali pochowani w miejscu, gdzie znajduje się tablica, jednak nie ma o nich ani słowa, a także o dacie ich egzekucji - 7 października. Umieszczono też na niej błędną liczbę ofiar - 130 zamiast 83.
Po co dzielić świecian?
Problem ten zainteresował naszych Czytelników, m.in. Waldemara Chełchowskiego, miłośnika historii Świecia: - O ile w pełni popieram Józefa Szydłowskiego, by daty i liczba ofiar odpowiadały faktom, to jednak jestem przeciwny dzieleniu ich na religię i narodowość. Gdyby miał być dokonany podział religijny, to trzeba byłoby uwzględnić też liczby katolików, protestantów, ateistów. Biorąc po uwagę podział narodowościowy, być może wśród ofiar był ktoś uznający się za Niemca czy Ukraińca. Według mnie wszystkie ofiary były obywatelami polskimi, mieszkańcami Świecia. To - oprócz tragicznej śmierci - ich jednoczy!
Dyskusja trwa, tymczasem czekamy na opinię organizacji żydowskich, o którą wystąpił KaMuH. Przypomnijmy, że z ich udziałem chcą zorganizować przy ul. Polnej ceremonię w obrządku żydowskim. Miałaby być ona połączona z odsłonięciem poprawionej tablicy.
Czytaj e-wydanie »
