- Dopalacze zostały stworzone w laboratoriach chemicznych po to, aby naśladować działanie narkotyków, jednocześnie pozostając legalnymi - wyjaśnia Hanna Wolska, inspektor sanitarna z toruńskiego sanepidu. - Do 2010 r. dostępne były dla wszystkich. W obecnym stanie prawnym wytwarzanie ich oraz handel są zakazane i zagrożone karą pieniężną od 20 tys. zł.
Ale to w teorii. W praktyce sanepid nakłada kary, których komornik nie ściąga. A niełatwo to zrobić, gdy firma handlująca dopalaczami ma kapitał zakładowy w wysokości kilku tys. zł i oficjalnie kar nie ma z czego zapłacić.
Zanim jednak posypią się kary, urzędnicy muszą się nieźle nagłowić, by w ogóle je nałożyć. Zaczynają od kontroli w sklepie. Wchodzą bez zapowiedzi, w asyście policji (to konieczne, w przeciwnym razie sama nieobecność właściciela sklepu mogłaby skutecznie przyblokować całą procedurę).
Przeczytaj także: Jest nadzieja na skuteczniejszą walkę z dopalaczami? Będą traktowane jak narkotyki, wzrośnie wysokość kar
- Pobieramy próbki towaru i wysyłamy je do badań - mówi Joanna Biowska, rzeczniczka prasowa toruńskiego sanepidu. - Badania są kosztowne: zbadanie jednej próbki to co najmniej kilkaset zł.
Gdy przychodzą wyniki, sanepid wszczyna postępowanie administracyjne. Policja wkracza do akcji, jeśli badania wykryły jedną z substancji określonych w ustawie. Ale prawo nie nadąża za dopalaczo-wym biznesem - wystarczy, że skład środka odurzającego będzie minimalnie inny, a mundurowi już mają związane ręce.
Kończy się tym, że sklep składa kolejne odwołania. Procedura często trwa tak długo, że przed jej końcem spółka sprzedająca nielegalne specyfiki zdąży zmienić nazwę. I zaczyna się od początku.
Znacznie prościej byłoby zamknąć sklep, ale i na to handlarze dopalaczami znaleźli sposób. W lokalu na toruńskiej Starówce, gdzie handluje się nielegalnymi chemikaliami, swoje towary sprzedaje też inna firma. Obok dopalaczy leżą więc np. chusteczki do nosa, a zamknięcie sklepu jest równoznaczne z usunięciem obu firm.
Kodeks karny nie wspomina o dopalaczach. W ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii jest tylko wzmianka o karze, jaką nakłada sanepid.
Czytaj e-wydanie »