Coś się pnie po murze

     Pnącza są dobrym rozwiązaniem dla zakładanych dopiero ogrodów, w których (zanim rozrosną się drzewa i krzewy) jest niewiele zieleni. Posadzone przy ogrodzeniach będą zdobić i zastąpią żywopłot. W zależności od potrzeb można dobrać gatunki rozrastające się w różnym tempie, kwitnące lub tworzące tylko zwarte zielone ściany. Przy kupnie roślin trzeba wziąć pod uwagę wytrzymałość ogrodzenia oraz pamiętać o sile wzrostu i wymaganiach poszczególnych gatunków.
     Sadzimy i nawozimy
     Najpopularniejszymi pnączami są: rdest Auberta, winobluszcz pięciolistkowy, winorośl pachnąca, powojnik pospolity i tangucki, bluszcz pospolity, wiciokrzew pomorski i hortensja pnąca. Wszystkie wymienione gatunki (oprócz bluszczu) szybko rosną i odznaczają się odpornością na mróz oraz suszę, rzadko chorują i z reguły nie są atakowane przez szkodniki. Większość pnączy wymaga stanowisk słonecznych, tylko bluszcze i hortensje lepiej się czują w miejscach zacienionych.
     Pnącza sadzimy w rozstawie od 0,5 do 1,5 m. Rośliny umieszczamy w przygotowanych dołkach, kilkakrotnie większych od doniczek, w których rosły. Na dno każdego dołka kładziemy dobrze rozłożony obornik lub kompost. Rośliny sadzimy o 5-10 cm głębiej niż rosły poprzednio, a następnie grubo ściółkujemy glebę, na przykład korą. Ściółka zatrzyma wilgoć, utrudni rozwój chwastów oraz zabezpieczy korzenie przed przemarznięciem.
     Zaraz po posadzeniu pnącza przycinamy, zostawiając po 3-6 liści na każdym pędzie. Wtedy ładnie się rozgałęzią.
     Nie możemy zapominać o podlewaniu i nawożeniu. Stosujemy Azofoskę, nawóz dla pnączy lub preparat o spowolnionym działaniu, na przykład Osmocote.
     Wybieramy gatunki
     Powojniki wschodnie (Bill Mac Kenzie czy Orange Peel) dają nawet 6-metrowe roczne przyrosty i mogą pokryć ogrodzenie w ciągu 8-10 tygodni. Ich liście zachowują ciemnozieloną barwę aż do początku listopada. Kwitną żółto, od końca czerwca do końca października. Ozdobne są też puszyste owocostany, pozostające na pędach przez całą zimę. Powojniki wschodnie są mrozoodporne i mają niewielkie wymagania co do stanowiska i gleby. Ponieważ bardzo silnie rosną, co 5-6 tygodni trzeba je przycinać, a wiosną skrócić wszystkie pędy do 10 cm. Sprzyja to dobremu rozgałęzianiu i przeciwdziała zasychaniu roślin od dołu.
     Powojniki wielkokwiatowe przyrastają w sezonie od 1,5 do 8 m i pięknie kwitną przez całe lato. Najlepiej rosną na glebach żyznych i wilgotnych. Lubią, gdy ich podstawa jest ocieniona, a górna część nasłoneczniona. Są bardzo wrażliwe na suszę i źle rosną w miejscach wietrznych.
     Hortensja pnąca przyrasta tylko 0,5 m w ciągu roku. Pędy dorosłych egzemplarzy osiągają długość 6-10 m. Ma oryginalne okrągłe liście o długich ogonkach, żółknące jesienią oraz białe kwiatostany, pojawiające się w czerwcu i lipcu. Hortensję można posadzić w cieniu lub półcieniu. Najlepiej rośnie w miejscach osłoniętych, nie lubi gleb suchych. Jest mrozoodporna.
     Rdest Auberta to jedno z najszybciej rosnących pnączy. W sezonie tworzy nawet 8-metrowe przyrosty i potrzebuje tylko 6-8 tygodni, aby pokryć przeciętnej wielkości ogrodzenie. Dorasta do 15 m. Należy zapewnić mu mocne podpory, a nadmiernie wybujałe pędy przycinać co 3-4 tygodnie. Kwitnie późnym latem i jesienią na biało. Liście rdestu są zielone do grudnia, ale nie jest on zupełnie mrozoodporny. Ma natomiast nieduże wymagania.
     Chmiel zwyczajny to pnącze bylinowe, dwupienne, osiągające 6 m długości w sezonie. Wiosną tworzy zieloną ścianę liści. Latem ozdobę stanowią zielonożółte szyszki. Chmiel będzie dobrze rósł w wilgotnej glebie, w słońcu i w półcieniu. Na suchych stanowiskach bywa niestety atakowany przez przędziorki, natomiast na zbyt wilgotnych i zacienionych - przez mączniaka prawdziwego.
     Kokornak wielkolistny dorasta do 10 m długości. Zaczyna się silnie rozwijać po dwóch latach od posadzenia. Ma duże sercowate liście, żółknące jesienią. Jest mrozoodporny i długowieczny. Najlepiej rośnie w półcieniu, ale dobrze znosi też cień. Wymaga żyznego i wilgotnego podłoża oraz zacisznego stanowiska. W miejscu suchym i słonecznym atakują go przędziorki.
     Wiciokrzew osiąga 3-6 m długości, przyrastając 0,5-1 m rocznie. Silnie rozrasta się po po 2 latach od posadzenia. W zależności od gatunku i odmiany ma kwiaty różnej barwy. Dobrze rośnie w słońcu i w półcieniu, ma niewielkie wymagania glebowe, jest wystarczająco mrozoodporny.
     Winobluszcze (pięciolistkowy i trójklapowy) mają małe wymagania, znoszą okresowe susze. Najładniej wyglądają jesienią, kiedy ich liście przybierają czerwonopurpurowe barwy. W bardzo surowe zimy część pędów może przemarznąć.
     Bluszcz pospolity to jedyne zimozielone pnącze, wymagające jednak chropowatych podpór, po których wspina się przy pomocy korzeni czepnych. Dobrze znosi cień, nie lubi upałów i suszy. Może przemarzać.
     Glicynia ma mocne pędy, które w maju i czerwcu wydają kaskady niebieskich, różowych lub białych kwiatów. Trzeba jej zapewnić stabilną podporę, sadzić w miejscach osłoniętych i słonecznych, na przepuszczalnej, żyznej glebie. Należy ją też regularnie przycinać w pierwszych latach po posadzeniu.