Film Agnieszki Holland o Janosiku we wrześniu Polsce, Czechach i Słowacji

Producenci zapewniają, że termin wrześniowy jest już ostatnim, jaki podają. Prace na planie filmu, zostały bowiem najpierw zawieszone, a po pięcioletniej przerwie - czyli latem ubiegłego roku - wznowione. Ale od początku...

Gdy brakuje pieniędzy

Część zdjęć powstała na przełomie lat 2002 i 2003. Scenariusz napisała młoda słowacka scenarzystka i reżyserka Eva Boruá, producentem był Rudolf Birman. Nakręcono wówczas około 40 procent filmu, prace zostały jednak przerwane, gdy wycofał się jeden z inwestorów i zabrakło pieniędzy.

Nowe życie projekt otrzymał kiedy produkcją zainteresowała się firma Apple Film Production, która na mocy specjalnej umowy z Rudolfem Birmanem przejęła prawa do zrealizowanych materiałów oraz do ukończenia filmu. W realizacji uczestniczyły także firmy czeskie, słowackie i węgierskie. Czym różni się ta produkcja od tej, którą już znamy?

Opowieść o szaleńcu

Po pierwsze, film Agnieszki Holland i Kasi Adamik jest zupełnie inny niż popularny serial Jerzego Passendorfera.

- Film opiera się na faktach. Ale jednocześnie jest historią poetycko-metafizyczną - mówiła Holland w jednym z ubiegłorocznych wywiadów. - Jestem pod urokiem ludowych słowackich ballad, w których są poezja, absurd, okrucieństwo. Historia Janosika to dla mnie opowieść o szaleńcu, który próbuje odnaleźć swoje miejsce w życiu, nie godzi się na zastany porządek i chce ulepszyć świat.

Główną rolę, czyli rolę Janosika, panie powierzyły czeskiemu aktorowi Václavowi Jirái, a rolę starego, sympatycznego harnasia Ivanowi Martince. W obsadzie aktorskiej jest też sporo Polaków.

Obok czarnego charakteru tego filmu Michała Żebrowskiego, który gra Turjaka Huncagę, na planie pojawiła się między innymi Danuta Szaflarska, Maja Ostaszewska, Katarzyna Herman i Marian Dziędziel.

Ale "naszych" mamy nie tylko wśród aktorów. Kostiumy zaprojektowała Magdalena Tesławska, a scenografię Marek Zawierucha.

Harnaś z Terchova

Harnaś Juraj Janosik był Słowakiem i pochodził ze wsi Terchová opodal Żyliny leżącej na tej samej długości geograficznej co Szczyrk. Historycy podają jedynie jego przybliżoną datę jego urodzin: 25 stycznia 1688 r. Jego rodzicami byli Michał Janosik i Barbara Cingelo-va. Miał starszego brata Jana i młodszą siostrę Barbarę.

Najprawdopodobniej brał udział w powstaniu antyhabsburskim Franciszka Rakoczego, które wybuchło w 1703 na ziemiach węgierskich. W 1708 wrócił do rodzinnej wsi, aby zająć się gospodarstwem, ale wkrótce potem wstąpił do armii austriackiej.

Podczas służby został przydzielony do oddziału stacjonującego na zamku w Bytczy, gdzie więziono groźnych przestępców. Tam poznał niejakiego Tomasza Uhorcika, który był harnasiem zbójników karpackich. Janosik pomógł mu uciec z więzienia, a sam zdezerterował z wojska i przystał do jego zbójeckiej bandy.

Od tego momentu rozpoczęła się zbójecka działalność Janosika, która trwała do wiosny 1713 roku.