Góra pełna tajemnic

Takiego widoku można się przestraszyć, prawda? Ciekawość bywa jednak silniejsza od strachu i dlatego ludzie próbują się dowiedzieć jak najwięcej o wulkanach.

Nazwa "wulkan" pochodzi od imienia rzymskiego boga ognia Vulcanusa. Był on bogiem kowali. Rzymianie wierzyli, że pracuje właśnie jako kowal w pobliskim wulkanie Etna, bo słyszeli stamtąd dziwne odgłosy. W pocie czoła Vulkanus miał tam wykuwać dla innych bogów groty, strzały, a nawet pioruny dla samego Jowisza.

Najczęściej wulkan kojarzy nam się z ogromną górą z kominem, z którego wydobywa się gorąca lawa.

Nie wszystkie wulkany tak jednak wyglądają. Różnią się między sobą. Niektóre są szerokie i płaskie. Jedne wybuchają gwałtownie, z ogromnym hukiem, inne cicho eksplodują w morskich głębinach. Musicie bowiem wiedzieć, że nie wszystkie wulkany znajdują się na lądzie. Powstają więc w różny sposób, na przykład wskutek rozszerzania się dna morskiego czy zderzenia płyt tektonicznych (kawałków ziemskiej skorupy). Nie wszystkie też nadal wybuchają. Mamy bowiem wulkany czynne (takie, które wybuchają), drzemiące (są spokojne, ale w każdej chwili mogą wybuchnąć) i wygasłe (jest mała szansa, że kiedykolwiek wybuchną).

Wybuch wulkanu jest bardzo groźny. Wydobywa się z niego gorąca lawa. Ma ona aż 800 stopniu Celsjusza, a czasem nawet 1200 stopni Celsjusza (dwanaście razy więcej niż wrząca woda). Lawa na szczęście nie płynie z ogromną prędkością. Nie zawsze jednak ludziom udaje się uratować.

Groźna jest nie tylko lawa, ale gorące chmury popiołu i dymu. Na pewno niektórzy z Was słyszeli o starożytnym mieście Pompeje, które zostało zniszczone przez wybuch wulkanu Wezuwiusz. Popiół wulkaniczny pokrył dokładnie budynki i ulice, dzięki czemu dziś możemy zobaczyć, jak wyglądało to miasto starożytnego Rzymu.

Etna, a także Wezuwiusz to wulkany, o których słyszała większość z nas. Oba znajdują się we Włoszech. Jednak nie słoneczna Italia jest krajem, w którym znajduje się aż tak dużo wulkanów. Najwięcej jest ich bowiem w Indonezji (Azja) oraz w Ekwadorze (Ameryka Południowa).

Dziś czynnych jest na świecie ponad 600 wulkanów (według niektórych źródeł około 800). Naukowcy dokładnie im się przyglądają się. Dzielą je, na przykład ze względu na budowę, wymieniają różne rodzaje wulkanicznych wybuchów, dokładnie analizują materiały wyrzucane przez wulkany.

Naukowcy zajmują się także wulkanami w Kosmosie. Znajdują się one bowiem również na innych planetach, na przykład na Marsie. Jednak nawet jeśli poznamy wulkany w niemal każdym szczególe i tak pozostają one owiane aurą tajemniczości.