Kto może liczyć na dodatkowe pieniądze w przypadku tzw. zwolnień grupowych?

W związku z kryzysem wielu pracowników wciąż zwalnianych jest w ramach tzw. zwolnień grupowych. Zastosowanie wówczas mają przepisy ustawy z 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Warto wiedzieć, że przepisy tej ustawy obowiązują wyłącznie w zakładach pracy zatrudniających co najmniej 20 pracowników, których trudna sytuacja ekonomiczna zmusi do redukcji etatów.
Nie oznacza to jednak, że pracodawcy zatrudniający mniej niż 20 pracowników, nie mogą wypłacać zwalnianym pracownikom odpraw pieniężnych.

Oczywiście przyczyny rozwiązania umowy o pracę muszą leżeć po stronie pracodawcy. Zaliczamy do nich przyczyny: ekonomiczne, organizacyjne, technologiczne, produkcyjne itp.

W przypadku naszego Czytelnika, od woli pracodawcy będzie zależało, czy otrzyma on odprawę pieniężną. Pracodawca naszego Czytelnika zatrudnia 16 osób, wobec tego nie ma obowiązku wypłacenia odpraw pieniężnych zwalnianym pracownikom z przyczyn niedotyczących pracowników.

Jaka wysokość?
Osobom, z którymi rozwiązano umowę o pracę w tym trybie przysługuje odprawa pieniężna. Wysokość odprawy nie może przekraczać 15-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę (obecnie 15 x 1276 zł brutto = 19140 zł brutto). Nie oznacza to jednak, że pracownik nie może otrzymać wyższej sumy. Wszystko zależy od tego jakie zasady obowiązują w danym zakładzie pracy.

Wysokość odprawy pieniężnej dla danego pracownika zależy od jego wynagrodzenia i stażu pracy u pracodawcy, który przeprowadza zwolnienia grupowe.

Świadczenie to przysługuje w wysokości:
- jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata,
- dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat,
- trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.

Kogo nie zwolnią?
Przed rozwiązaniem umowy o pracę w ramach zwolnień grupowych są chronione następujące osoby:
- w wieku przedemerytalnym, czyli takie, którym brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia im uzyskanie tego świadczenia,
- pracownice w ciąży i na urlopie macierzyńskim (z wyjątkiem zatrudnionych na okres próbny nieprzekraczający miesiąca),
- nieobecni w pracy z przyczyn usprawiedliwionych - podczas urlopu (w tym wychowawczego), trwającego krócej niż trzy miesiące, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający pracodawcę do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.

Ponowne zatrudnienie
Pracodawca ma obowiązek przyjęcia zwolnionego z przyczyn niezawinionych od pracownika, w razie ponownego zatrudnienia pracowników w tej samej grupie zawodowej. Musi to zrobić, jeśli pracownik zgłosi swój zamiar powrotu w ciągu roku od ustania zatrudnienia. Dotyczy to jednak tylko pracowników, z którymi umowy zostały rozwiązane w ramach zwolnień grupowych.

W takiej sytuacji pracodawca powinien ponownie zatrudnić pracownika w okresie 15 miesięcy od dnia rozwiązania z nim stosunku pracy.