Matura 2013 - geografia. Przed wami mapa nie ma tajemnic [pytania i przykładowe odpowiedzi]

Zadania przygotowała Mariola Mańkowska, nauczyciel geografii i dyrektor Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 1 w Bydgoszczy. - Mam nadzieję, że ten zestaw maturzyści wykorzystają przy powtórkach - mówi. - Życzę im optymizmu i dużo wiary we własne siły.

Zadania od 1 do 9 wykonaj na postawie mapy turystycznej "Beskid Niski".

"Beskid Niski"

Zad. 1 (1 pkt)
W odległości ok. 4 km od centrum Rymanowa eksploatuje się wody mineralne - szczawy. Dzięki ich wykorzystaniu w miejscowości Rymanów Zdrój powstało uzdrowisko leczące choroby układy oddechowego i układu krążenia, głównie u dzieci. Wymień trzy obiekty, które pozwalają kuracjuszom wypełnić czas wolny od zabiegów.
Odpowiedź: Np. ścieżki rowerowe, kąpielska, kort tenisowy, szlaki turystyczne. (poprawne wymienienie 3 obiektów - 1 pkt)

Zadanie 2. (2 pkt)
Oblicz powierzchnię Jeziora Sieniawskiego na mapie, wiedząc,że w rzeczywistości zajmuje ono powierzchnię 1,3 km2.
Odpowiedź: 1cm- 0,5 km
1cm2- 0,25 km2
x = (1cm2 . 1,3 km2) : 0,25 km2 = 5,2 cm2.
Poprawny sposób obliczeń ale błędny wynik 1 pkt, poprawny sposób obliczeń i poprawny wynik 2 pkt)

Zadanie 3. (1 pkt)
Podaj kierunek, w którym patrzy turysta stojący na Kiczerze, obserwując wypas bydła na Haraszowej.
Odpowiedź: Północny - wschód (poprawna odpowiedź - 1 pkt)

Zadanie 4. (2 pkt)
a) Określ typ genetyczny Jeziora Sieniawskiego.
b) Podaj dwa przykłady gospodarczego wykorzystania tego zbiornika wodnego.
Odpowiedź: a) jezioro antropogeniczne (sztuczne - 1 pkt); b) np. funkcja rekreacyjna, retencyjna, zaopatrzeniowa (poprawne wymienienie funkcji zbiornika - 1 pkt)

Zadanie 5. (2 pkt)
Dokończ zdania, wybierając z podanych miejscowości właści-
wą: Rymanów, Odrzechowa, Deszno, Mymoń, Głębokie.
a) Latem najdłuższy dzień jest w miejscowości .....................
b) Słońce najwcześniej wschodzi w miejscowości ....................
c) Zimą najwyżej góruje w miejscowości ................................
Odpowiedź: a) Mymoń, b) Odrzechowa, c) Deszno. (wymie-
nienie dwóch poprawnych odpowiedzi 1pkt, trzech popraw-
nych odpowiedzi 2 pkt)

Zadanie 6. (2 pkt)
Oblicz, jaką wysokość musi pokonać turysta idący na Caryńską z kościoła pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela.
Odpowiedź: kościół znajduje się na wysokości 380 (+/-5m) m n.p.m.; wysokość Caryńskiej to 451 m n.p.m.
451 m n.p.m. - 380 m n.p.m. = 71 m
Poprawne odczytanie wysokości, na której znajduje się kościół i góra Caryńska - 1 pkt, poprawne odczytanie wysokości, na której znajduje się kościół i góra Caryńska i poprawny wynik - 2 pkt.

Zadanie 7. (1 pkt)
Wymień dwa gatunki drzew liściastych na terenie Beskidu Niskiego będących pomnikami przyrody.
1. ..........................................
2. ..........................................
Odpowiedź: kasztan jadalny, dąb, (poprawne wymienienie dwóch gatunków drzew liściastych - 1 pkt)

Zadanie 8. (2 pkt)
Lokalizacja zapory na Sieniawie spowodowała znaczące zmiany w środowisku przyrodniczym. Spośród poniższych zjawisk wybierz te, które stały się konsekwencją jej budowy.
a. Zwiększenie liczby dni wietrznych.
b. Podwyższenie temperatury powietrza w miesiącach letnich.
c. Zwiększenie w okresie jesiennym i zimowym liczby dni z mgłą.
d. Zmniejszenie erozji wgłębnej w dolinie Wisłoka na obszarach położonych poniżej tamy.
e. Wzrost opadów atmosferycznych.
f. Poszerzenie ujścia rzek, które wpadają do Wisłoka w miejscu spiętrzenia wód.
Odpowiedź: c, d, f. (podanie dwóch poprawnych odpowiedzi 1pkt, trzech poprawnych odpowiedzi 2 pkt)

Zadanie 9. (2 pkt)
Wymień dwa czynniki przyrodnicze, które utrudniają rozwój rolnictwa na północnych stokach pasm górskich przedstawionych na mapie.
Odpowiedź: ekspozycja stoku - stoki o ekspozycji północnej na półkuli północnej otrzymują mniej energii słonecznej (temperatura powietrza jest na nich niższa, niż np. na stokach południowych), a rośliny uprawne potrzebują silnego nasłonecznienia, dlatego stoków północnych nie wykarczowano (zachowały się na nich lasy). Stoki północne mają większe nachylenie, są zatem trudniejsze do wykorzystania rolniczego (poprawne podanie jednego czynnika - 1 pkt, poprawne podanie dwóch czynników - 2 pkt.)

Zadanie 10. (2 pkt)
Podanym obszarom przyporządkuj zamieszczone w ramce nazwy rodzajów opadów: zenitalne, orograficzne, frontalne, monsunowe.
A. Delta Gangesu - …………........................…
B. Nizina Amazonki - ………...........................…
C. Góry Nadbrzeżne - …………......……………..
D. Pojezierze Wielkopolskie - ………...................……….
Odpowiedź: A - opady monsunowe; B - opady zenitalne; C - opady orograficzne, D - opady frontalne (Podanie dwóch - trzech poprawnych odpowiedzi - 1 pkt, czterech poprawnych odpowiedzi - 2 pkt).

Zadanie 11 . (4 pkt)
Na podstawie zamieszczonych fragmentów map (z lewej)
a) rozpoznaj i podpisz typy wybrzeży:

b) uzupełnij zdania:
Wybrzeże ……………………powstało przez zalanie U - kształtnych dolin ……………………………… . Występuje na obszarze …………………………………... .
Wybrzeże …………………………………. powstało przez zalanie gór ułożonych ………........... do linii brzegowej. Występuje na obszarze ……………………………..

Odpowiedź: a) 1- wybrzeże lagunowe, 2 - wybrzeże dalmatyńskie, 3 - wybrzeże fiordowe, 4 - wybrzeże mierzejowe; b) kolejność uzupełnienia: fiordowe, polodowcowych, Norwegii, dalmatyńskie, równolegle, Chorwacji (poprawne rozpoznanie dwóch, trzech typów wybrzeży - 1 pkt, poprawne rozpoznanie czterech typów wybrzeży - 2 pkt; poprawne uzupełnie czterech, pięciu luk - 1 pkt, poprawne uzupełnienie sześciu luk - 2 pkt).