Most Królowej Jadwigi. Tylko ten most przetrwał obie wojny

O tym moście zrobiło się głośno, gdy w 1981 roku ukazało się pierwsze wydanie książki Jerzego Sulimy-Kamińskiego "Most Królowej Jadwigi".

Historia powstania tego obiektu sięga drugiej połowy XIX wieku.
Wraz z budową przez Kolej Wschodnią trasy kolejowej Bydgoszcz-Krzyż powstały w Bydgoszczy budynki stacyjne wraz z węzłem bydgoskim. Z dworca bydgoskiego pierwszy pociąg do Krzyża odjechał 27 lipca 1851 roku. Zbudowany dworzec kolejowy i przyległe do niego budynki przegrodziły drogę polną prowadzącą z miasta do Jachcic. Powstała wówczas konieczność budowy nowego układu komunikacyjnego zapewniającego połączenie poszczególnych dzielnic miasta z dworcem kolejowym. I tak dawna droga polna do Jachcic została ul. Dworcową. Do Jachcic zaprojektowano ul. Zygmunta Augusta, a do miasta ul. Śniadeckich.

Połączenie z Okolem oraz przedmieściem chwytowskim miała zapewnić ulica oraz most drogowy nad rzeką Brdą, czyli obecna ul. Królowej Jadwigi. Wytyczoną ulicę nazwano Prasidenten Strasse. Nad rzeką Brdą na tej ulicy zbudowano w latach 1861-1865 trzyprzęsłowy ceglany most drogowy.

Nazwa ulicy została w okresie późniejszym zmieniona na pochodzącą z łaciny nazwę Victoria Strasse, czyli ulica Zwycięstwa. Natomiast most nazwano Victoriabrücke, czyli Most Zwycięstwa. Możliwe, że w ten sposób chciano upamiętnić zwycięstwo z wojny prusko-francuskiej 1870/71. Na planie miasta z 1875 roku ulica ta ma już nową nazwę.

Obok mostu, po jego północnej stronie, na lewym brzegu rzeki rzeki, istniała fabryka oraz stocznia rzeczna braci Wulff. Teren zakładu graniczył z ulicą Dworcową. Po likwidacji zakładu w tym miejscu wybudowano w latach 1886-1889 przy ul. Dworcowej 63 gmachy dyrekcji kolejowej. Należy przypomnieć, że pierwsza utworzona w 1849 roku Królewsko-Pruska Dyrekcja Kolei Wschodniej miała siedzibę przy Nowym Rynku w nieruchomościach pod nr 8 i 9.

Na tym samym nabrzeżu, po południowej stronie mostu, (pomiędzy ul. Królowej Jadwigi a nasypem z torami kolejowymi trasy Bydgoszcz-Piła) w oparciu o dawne plany miasta można stwierdzić, że były na tym odcinku dwa porty rzeczne. Jeden z pobliżu ul. Królowej Jadwigi, a drugi w pobliżu ceglanego mostu kolejowego. U podnóża nasypu znajdował się staw, obok którego istniała cegielnia. Porty te oraz staw zostały zasypane piaskiem pochodzącym z pogłębienia koryta rzeki Brdy.

Po II wojnie światowej na terenie tym, po upaństwowieniu w 1945 roku, powstały w latach 1925-26 przy ul. Jana Sobieskiego Fabryki Artykułów Elektrotechnicznych im. Stefana Ciszewskiego pobudowane zostały w ramach rozbudowy, obiekty Zakładów Radiowych "Eltra". Przy ul. Królowej Jadwigi 23 zbudowano kryty basen z zespołem kąpielisk Klubu Sportowego Astoria.

W 1910 roku przystąpiono do budowy nowego odcinka Kanału Bydgoskiego, który łączy Brdę przy ul. Siedleckiej poprzez śluzy Okole i Czyżkówko ze starym kanałem za VI śluzą przy ul. Józefa Bronikowskiego. Prace przy nowym kanale zakończone zostały w 1915 roku.

W międzyczasie okazało się, że istniejący na ul. Królowej Jadwigi trzyprzęsłowy most ceglany (Victoriabrücke) ma za mały prześwit do przepływu większych jednostek. Dlatego został rozebrany.
Po podniesieniu poziomu jezdni brzegi połaczył most jednoprzęsłowy o konstrukcji żelazobetonowej. Budowa mostu trwała od maja 1913 roku. Jego oficjalne otwarcie odbyło się 28 sierpnia tegoż roku.

Po powrocie Bydgoszczy do Macierzy 20 stycznia 1920 roku patronką ulicy oraz mostu została Królowa Jadwiga. Jak się okaże, był to szczęśliwy wybór.

Podczas wojny obronnej we wrześniu 1939 roku, gdy wojska niemieckie napadły na nasz kraj, wycofujący się z naszego miasta żołnierze polscy wysadzili mosty drogowe na ul. Marszałka Ferdynanda Focha, ul. Mostowej oraz ul. Bernardyńskiej. Most Królowej Jadwigi ocalał.

W styczniu 1945 roku podczas wyzwalania miasta wojsko niemieckie przed jego opuszczeniem wysadziło również poprzednio wymienione mosty. Most Królowej Jadwigi pozostał jedynym nietkniętym mostem kołowym, który łączył obie części miasta.

Most w niezmienionym stanie przetrwał kilkadziesiąt lat. W 2001 roku przeprowadzono jego kapitalny remont, który przywrócił mu dawną świetność. Na przyczółkach stanęły ponownie stylizowane, masywne lampy projektu W. Kalińskiego. Dodatkowo, w 2005 roku most został podświetlony.