Polska jest za biedna!

     Prof. Andrzej Jamiołkowski, przewodniczący Państwowej Komisji Akredytacyjnej:
     - Na razie dyskusja na ten temat jest bezzasadna, bo konstytucja rozstrzyga, że pewną liczbę miejsc na studiach wyższych państwo oferuje młodym Polakom za darmo. Ta liczba - 700-800 tys. miejsc - wynika z aktualnego stanu finansów państwa. Gdybyśmy więc nagle stali się krajem bogatym, tych miejsc byłoby więcej i płatne uczelnie niepaństwowe pewnie by tego nie przetrwały - każdy woli iść do dobrej bezpłatnej szkoły, niż do płatnej, niekoniecznie najlepszej.
     Polska jest krajem biednym. Wystarczy porównać polskie PKB (200 mld euro w 2003 r) np. z niemieckim (3 000 mld euro). Nic zatem dziwnego, że w Niemczech praktycznie całe szkolnictwo jest bezpłatne, także dla zagranicznych studentów. Ale i tam okazuje się, że państwo nie jest w stanie udźwignąć wszystkich kosztów edukowania na poziomie wyższym i rząd chce wprowadzić ograniczoną odpłatność, zupełnie symboliczną jak na tamte stosunki. I rozpoczęły się z tego powodu protesty - strajkowano w niemal wszystkich uniwersytetach.
     We Włoszech studenci płacą czesne w wysokości ok. 10 proc. kosztów studiów, w Hiszpanii podobnie. W Anglii dotychczas płaciło się się ok. 1000 funtów rocznie. Teraz, kiedy rząd Blaira chciał zezwolić, by najlepsze szkoły - m. in. Oxford, Cambridge i Imperial College - mogły pobierać czesne w wysokości do 3 tys. funtów (ok. 20 tys. zł) rocznie, o mało z tego powodu nie upadł, takie straszne podniosło się larum. Udało mu się jednak takie rozwiązanie przeforsować.
     Uważam, że odpłatność za studia nie jest niczym złym. Skoro płacę, to traktuję studiowanie poważniej, stawiam też uczelni wymagania. Odpłatność uczy też racjonalnego podejścia do studiowania - tam, gdzie się płaci, wielu młodych ludzi decyduje się na studia na poziomie licencjatu. Robią to z powodów finansowych - chcą szybciej pójść do pracy, bo wielu kończy studia z długami, które zaciągnęli na studia. 70 proc. studentów Oxfordu i Cambridge kończy studia na poziomie licencjata (bakałarza). U nas większość młodych ludzi liczy na rodziców.
     Ale nasze społeczeństwo jest biedne. Uważam, że powszechna odpłatność za studia przez najbliższe parę lat nie będzie możliwa.