Z takimi paznokciami nie ma szans na pracę w szpitalu. Sanepid wytycza granice personelowi medycznemu

Według Sanepidu to właśnie ręce personelu medycznego są jednym z głównych narzędzi przenoszenia drobnoustrojów, dlatego prawidłowe ich mycie i dezynfekcję Sanepid uznaje za absolutnie kluczowe.

Łukasz Betański, rzecznik Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Bydgoszcz, przekonuje, że pacjenci przebywający w szpitalach są szczególnie narażeni na różne infekcje, ponieważ ich układ odpornościowy często jest osłabiony. Drobnoustroje mogą przetrwać na skórze rąk nawet do 60 minut po kontakcie z pacjentem lub jego otoczeniem. Zakażenia, które mogą być dla zdrowego człowieka jedynie niewielkim problemem, dla pacjentów mogą stanowić poważne zagrożenie. Dlatego tak ważne jest, aby każdy pracownik służby zdrowia dbał o higienę rąk przed i po kontakcie z pacjentem, a także po dotknięciu czegokolwiek, co mogło mieć styczność z pacjentem. W tym o paznokcie.

Zalecenia w sprawie paznokci i biżuterii opublikowała Światowa Organizacja Zdrowia. WHO zwraca uwagę, że pod paznokciami mogą gromadzić się gronkowce czy drożdżaki, które są trudne do usunięcia nawet podczas dokładnego mycia rąk. Dlatego zaleca się, aby personel medyczny miał krótkie, dobrze przycięte paznokcie i unikał noszenia sztucznych paznokci oraz lakierów, które mogą stanowić dodatkowe siedlisko dla drobnoustrojów.

Nośnikiem bakterii jest również biżuteria (głównie pierścionki i bransoletki). A to dlatego, że skóra pod biżuterią jest trudniejsza do dokładnego oczyszczenia, a wilgoć zatrzymująca się pod nią sprzyja namnażaniu bakterii. Co więcej, biżuteria (podobnie jak długie paznokcie) może uszkodzić rękawiczki ochronne, co dodatkowo zwiększa ryzyko zakażeń.

Sprawa malowanych paznokci i hybryd raz po raz wywołuje wśród pielęgniarek: - Zwłaszcza dla młodszych to jest poważny problem, bo paznokcie stały się dziś wręcz symbolem statusu - mówi jedna z pielęgniarek z Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Toruniu (prosi o nieujawnianie personaliów). - U nas w tej chwili nikt nie robi problemu, jeśli oczywiście dziewczyny nie przesadzają z długością, bo długi paznokieć może przebić rękawiczkę. Z tego, co wiem bardziej restrykcyjnie traktują to w Szpitalu Miejskim. W każdym szpitalu podchodzi się do tego inaczej

Burze w sprawie paznokci trwają również na forach internetowych. Czytamy na nich m.in:

– Nie zapominajmy o tym, że pielęgniarka to kobieta. Ma prawo wyglądać i czuć się dobrze w swojej skórze. Być piękną i zadbaną. Czasy sióstr minęły bezpowrotnie. Szanujmy same siebie, a będziemy szanowane przez innych. I pomalowany czy nie pomalowany paznokieć nie powinien nas skreślać z roli kobiety i przeszkadzać być dobrą, sumienną pielęgniarką.

– Jestem na tak, lepsze zadbane niż suche łamiące się zniszczone paznokcie. Mi bardzo niszczeją od płynów dezynfekcyjnych, dla mnie hybryda i żele to ochrona. Akurat zwykłam robić sobie jasne lub przezroczyste żele o naturalnej długości, ale do koloru nic nie mam. Byleby nie drapać pacjentów zbyt długimi.

- Bardzo na tak. Po 30 latach mam zniszczone paznokcie od środków dezynfekcyjnych .Chce mieć ładne dłonie w pracy. Pielęgniarek już prawie nie ma, a straszą mandatem 500 zł za pomalowane paznokcie.

– Tak się martwimy o dobro pacjenta, oczywiście to najważniejsze, ale sami pacjenci często nie dbają o higienę. Brud toczy się w trakcie mycia pola operacyjnego, może to jest ważniejszy problem epidemiologiczny, który powoduje zakażenia, a nie nasze paznokcie. Trzeba zachować zdrowy rozsądek.

W ubiegłym roku w sprawie wypowiedziała się konsultant krajowa w dziedzinie pielęgniarstwa epidemiologicznego dr Anna Szczypta, nie pozostawiając wątpliwości:

"Należy również pamiętać, że na efekt dekontaminacji rąk składa się nie tylko prawidłowo wykonana procedura mycia i/lub dezynfekcji ale również odpowiednie przygotowanie rąk. Pod uwagę należy wziąć następujące kryteria:

• noszenie odpowiedniego ubrania roboczego z krótkim rękawem(zasada:” nic poniżej łokcia”),

• zdjęcie wszelkiej biżuterii (zegarek, bransolety, pierścionki, obrączka),

• utrzymanie krótkich paznokci ( nie wystające spoza opuszków palców),

• brak sztucznych powłok na płytce paznokciowej (tipsy, lakiery).

• Taki sposób podejścia do pracy służy nie tylko ograniczaniu zakażeń wśród pacjentów ale również zapewnia bezpieczeństwo pracownikowi".

Dr Szczypta powołuje się na wyniki badań potwierdzające sensowność zakazów. Wiele pielęgniarek nie pogodziło się z tymi wytycznymi, wskazując na inne wyniki badań, w których korelacji pomiędzy hybrydami, a zakażeniami nie zauważono.

Zgodnie z ustawą o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych, kierownicy podmiotów leczniczych oraz personel medyczny „są zobowiązani do podejmowania działań mających na celu zapobieganie zakażeniom”. W ustawie nie ma jednak jednoznacznych wytycznych w sprawie paznokci.

Regularne kontrole sanitarne w szpitalach i placówkach medycznych prowadzą inspektorzy Sanepidu, który ma w tej sprawie swoje wytyczne. Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Bydgoszczy uznaje, że „wskazanym jest”, aby personel medyczny stosował się do następujących zaleceń podczas kontaktu z pacjentami:

• miał krótkie, obcięte paznokcie (nie dłuższe niż 0,5 cm),

• nie zaleca się wycinania skórek (mogą powstać uszkodzenia naskórka sprzyjające kolonizacji i namnażaniu się drobnoustrojów),

• nie powinien nosić sztucznych i/lub lakierowanych paznokci,

• nie powinien nosić biżuterii, w tym pierścionków, obrączek, bransoletek, zegarków,

W 2023 roku w województwie kujawsko-pomorskim przeprowadzono 1 446 kontroli sanitarnych, które obejmowały między innymi ocenę przestrzegania zasad higieny rąk. Wyniki tych kontroli pokazują, jak ważna jest ciągła edukacja i przypominanie o podstawowych zasadach higieny, które mogą uratować życie pacjentów.