12-latka urodziła dziecko. Oto najmłodsza mama w województwie kujawsko-pomorskim

Definitywny koniec okresu dzieciństwa w wieku około 11-12 lat i wejście w przejściowy okres dorastania to przedpole dla rodzącej się dojrzałości, nie tylko seksualnej. Nastolatek podejmuje pierwsze próby sprawdzania się w nowych rolach, do których wcześniej nie miał dostępu, np. w roli kobiety i mężczyzny czy pracownika. Wchodzi bowiem w pierwsze relacje preintymne. Podejmuje pierwsze próby zarobkowania. Rodzina i szkoła oczekują większej niż wcześniej odpowiedzialności nastolatka za swoje zachowanie, a także większej wiedzy i kompetencji związanych z tym, co się powinno, a czego już czy jeszcze nie wypada robić i mówić.

W ten sposób "Niezbędnik Dobrego Nauczyciela: Opieka i wychowanie. Wczesna faza dorastania", powstały na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, opisuje dzieci, które właśnie stały się nastolatkami. O dojrzewaniu i seksualności młodzież wie czasami więcej niż ich rodzice czy dziadkowie, gdy byli w ich wieku.

Ta rodząca się dojrzałość niekiedy prowadzi do tego, że niepełnoletnia dziewczyna zostaje mamą. W 2024 roku w województwie kujawsko-pomorskim 12-latka urodziła dziecko. Tak wynika z nowych danych Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Badań Regionalnych w Bydgoszczy. To prawdopodobnie rekordzistka w swoistym rankingu najmłodszych matek w regionie. Na temat matki-rekordzistki oraz ojca noworodka nie wiadomo nic więcej (przepisy o ochronie danych osobowych z 2018 r.), ale sama ta informacja szokuje.

12-latka jednocześnie "zdetronizowała" inną młodą mamę, do której ten tytuł należał latami. Pochodząca z Chojnic dziewczynka urodziła w wieku 13 lat. O tym przypadku wiemy więcej, gdyż dotyczył 2016 roku, czyli czasów, kiedy jeszcze nie obowiązywało RODO - Ogólne Rozporządzenie o Ochronie Danych. Nie tylko mieszkańcy okolicy byli w szoku. Jej rodzice również, ponieważ córka nie powiedziała im o ciąży, a oni nie zauważyli, żeby jej figura mocno się zmieniła. - Zawsze była przy kości - później mawiały sąsiadki. Dziewczyna nie chciała przyznać się rodzicom, kto jest ojcem. Jego dane personalne dopiero przekazała policjantom. Tatą okazał się 20-letni znajomy.

Przedtem za najmłodszą matkę uważano 14-letnią bydgoszczankę. Kamila urodziła córkę kilka tygodni po swoich 14. urodzinach. Świeżo upieczona babcia (mama Kamili) również przekonała się, co znaczy fala popularności. To dlatego, że lokalne gazety rozpisywały się o niej, czyli 31-letniej najmłodszej babci w Polsce. Dzisiaj o tej rodzinie jest cicho.

W ubiegłym roku zarejestrowano też trzy inne mamy na naszym terenie, które jako 14-latki wydały na świat dzieci. Zdarza się, że nastolatka ma troje dzieci. W minionym roku w regionie, jak informuje Urząd Statystyczny w Bydgoszczy, zarejestrowano dwa takie przypadki. To znaczy: dwie kobiety, które skończyły najwyżej 19 lat, powitały na świecie swoje trzecie dziecko.

Edukacja seksualna istnieje, bo przecież w szkołach, już od poziomu podstawówki, młodzież uczestniczy w pogadankach o miłości fizycznej. Sęk w tym, że co roku wyjątkowo młode dziewczyny stają się matkami. Skala zjawiska jest na tyle szeroka, że Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników wydało w 2024 roku nowe rekomendacje dotyczące opieki okołoporodowej nad ciężarną nastolatką. Prawie każda ciąża nastolatki traktowana jest jako ta wysokiego ryzyka, m.in. dlatego, że najczęściej jest nieplanowana, zaś przyszła matka do niej się nie przygotowywała.

Dojrzewanie dziewcząt rozpoczyna się jakieś dwa lata wcześniej niż chłopców. U dziewczynek około ósmego roku życia. Najczęściej między 10. a 14. rokiem życia występuje pierwsza miesiączka. Może jednak pojawić się wcześniej, przykładowo u 9-latki, albo później - do 16. roku. Młoda kobieta staje się płodna. Bywa, że zachodzi w ciążę podczas pierwszego stosunku, czyli wtedy, kiedy traci dziewictwo.

A propos pierwszego razu: jednym z najpopularniejszych haseł internetowych, wyszukiwanych w Polsce przez nastolatków - bez względu na płeć - jest nadal takie (pisownia oryginalna - przyp. red.): "czy można zajść w ciążę pierwszy raz". Po necie krążą również pewnego rodzaju giełdy czy licytacje typu: ile procent wynosi prawdopodobieństwo zajścia w ciążę podczas pierwszego razu. W rzeczywistości tutaj nie ma znaczenia, czy jest to pierwszy stosunek, czy kolejny.

Badanie "Seksualna Mapa Polki" (uwaga! nie mylić z mapą Polski), zrealizowane przez Gedeon Richter Polska, pokazuje, że dziewczęta zaczynają współżycie statystycznie wcześniej niż ich matki.

- Wiek inicjacji seksualnej obniżył się z mniej więcej 20 do 17 lat - podkreślają autorzy analizy. - Może to być powiązane z szybszym dojrzewaniem seksualnym, ale też z większą otwartością na mówienie o współżyciu i udzielaniem szczerych odpowiedzi na ten temat bez poczucia wstydu.

Pojawia się następny aspekt, ten dotykający uczuć. Nastoletnie mamy przeważnie pochodzą z ubogich domów, mają wiele sióstr i braci, często bezrobotnych rodziców, żyjących z zasiłków. Jakoś wystarcza kasy na wódkę, ale nie wystarcza czasu na zrozumienie dziecka przez dorosłego. To dziecko, znaczy: dziewczynka, szuka więc sobie pocieszenia poza domem. Poznaje chłopaka. Późniejszy scenariusz jest znany. Dziewczyna wierzy, że znalazła się w bajce, ale bajka może się skończy, gdy nastolatka orientuje się, że jest w ciąży. Chłopak, czyli ojciec dziecka, znika. Rodzina odwraca się od dziewczyny.

- W psychologii i socjologii narodziny dziecka traktowane były jako kryzys akcydentalny, a więc nagła sytuacja obciążająca, zmuszająca doświadczającą jej osobę do dopasowania się do nowej rzeczywistości - wskazywała Martyna Żelazkowska z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie w opracowaniu "Dojrzałość do macierzyństwa nastoletnich matek w perspektywie psychospołeczne". - Nieodłącznym elementem życia ludzkiego jest doświadczanie kryzysów.

Oprócz kryzysu jest strach, gdy rysuje się widmo kary.

Prawda taka, że nastolatki, zanim zaszły w ciążę, zazwyczaj pragnęły zbliżenia, nikt ich nie zmuszał.

Psychologowie mówią: dorastanie jest jak most, przez który człowiek powinien przejść od beztroskiego dzieciństwa do odpowiedzialnej dorosłości. Tyle że czasami na tym moście czeka noworodek. Niespodziewanie tam się pokazał.