Dni otwartych funduszy emerytalnych są policzone. Wiemy, kiedy ostatecznie znikną

27 listopada 2020 to dzień, w którym znikną otwarte fundusze emerytalne. Dokładniej - zostaną przekształcone w IKE. Tak zakłada rządowy projekt ustawy, który tuż przed końcem roku dotarł do Sejmu.

OFE przekształcą się w specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte (SFIO).

O projekcie likwidacji OFE wielokrotnie dyskutowano, podczas konsultacji społecznych zgłoszono liczne uwagi, z których część została przyjęta.

Dla wszystkich, którzy mają zgromadzone oszczędności w otwartych funduszach emerytalnych (a jest takich osób ok. 15,7 mln, to dane na koniec października 2019) ważne jest to, że miesiąc opublikowania ustawy będzie ostatnim, w którym składki odprowadzane są do OFE. Później cała składka emerytalna trafi do ZUS.

Dostaniemy 2 miesiące do namysłu (od 1 czerwca do 1 sierpnia 2020) i złożenie deklaracji, jeśli chcemy przenieść swoje pieniądze do ZUS. Jeśli ktoś nie pamięta, którego OFE jest członkiem - ZUS mu to powie.
Kto wybierze ZUS, to równowartość środków zgromadzonych w OFE zostanie w całości zapisana na jego indywidualnym koncie, ale odpowiadające im aktywa przekazane do Funduszu Rezerwy Demograficznej.

Rok przed emeryturą - do ZUS

Opcją domyślną jest IKE i wtedy deklaracji składać nie trzeba. Środki zgromadzone na rachunku w dotychczasowym OFE stają się środkami zgromadzonymi na IKE, stanowią prywatną własność oszczędzającego i nie mogą być transferowane do budżetu państwa. Będą też zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych, gdy będą wypłacane.
Pieniądze te są jednak objęte małżeńską wspólnotą majątkową. Obowiązywać będą takie same zasady dziedziczenia, podziału środków, jak w przypadku OFE.
Umorzenie jednostek nastąpi 2 października, a ich równowartość w akcjach, obligacjach itp. zasili Funduszu Rezerwy Demograficznej(FRD).

Jednak do IKE nie będą przekazywane z OFE oszczędności członków, którzy mają rok do emerytury (do 2 października 2021 osiągną wiek emerytalny). Ich aktywa trafią do ZUS.

Część na subkonto

Jeśli wybierzemy IKE, to wartość aktywów zostanie pomniejszona o 15 proc., które trafią do FRD. Można tam będzie dobrowolnie oszczędzać samemu, co oznacza dodatkowe wpłaty własne. Jeśli wpłat nie będzie, pozostaną tam tylko pieniądze przetransferowane z OFE, którymi fundusz będzie zarządzał.

Obowiązkowa składka emerytalna, którą płacimy, w całości trafi do ZUS, ale 7,3 proc. (czyli tyle, ile pierwotnie było przekazywane do OFE) będzie zapisywane na subkoncie, reszta na indywidualnym koncie. Różnią się one waloryzacją.

W IKE będzie subfundusz emerytalny i przedemerytalny. Do pierwszego trafia wszyscy, którzy 27 listopada 2020 r będą mieli więcej niż 5 lat do osiągnięcia wieku emerytalnego. Kto wtedy będzie miał do emerytury 5 lat lub mniej - zostanie przypisany do subfunduszu przedemerytalnego. Oba będą różniły się możliwościami inwestowania.

Z IKE pieniądze będzie można wypłacić po osiągnięciu wieku emerytalnego w całości lub w ratach. Nie zapłacimy już podatku.
Powszechne towarzystwa emerytalne (PTE) zarządzające OFE staną się towarzystwami funduszy inwestycyjnych (TFI), zaś OFE przekształcą się w SFIO. Polityka inwestycyjna SFIO przekształconych z OFE będzie dostosowana do wieku i profilu ryzyka ubezpieczonych.

Opłata pod koniec roku

Tak zwaną opłatę przekształceniową, wynoszącą 15 proc. wartości zgromadzonych aktywów (bez uwzględnienia oszczędności osób na rok przed emeryturą) fundusze przekażą do ZUS w dwóch ratach. 70 proc. do 11 grudnia br., a 30 proc. do końca października 2021.
Rząd szacuje (w ocenie skutków regulacji), że jeśli IKE wybierze 80 proc. członków OFE, to do ZUS wpłynie w sumie ok. 18 mld zł, a jeśli połowa - 11,2 mld zł. Pod koniec tego roku byłoby to więc - odpowiednio - 12,6 lub 7,9 mld zł. Zasilą one FRD.