WŁADYSŁAW GRABSKI
Ten wybitny ekonomista po raz pierwszy został premierem w wyjątkowo trudnym momencie wojny polsko-bolszewickiej, pod koniec czerwca 1920 r. Już miesiąc później ustąpił – głównie ze względu na marne skutki udziału w konferencji w Spa, która miała zakończyć konflikt z Sowietami, ale okazała się kompletnym fiaskiem. Grabski powrócił na scenę polityczną w 1923 r. Od stycznia do czerwca był ministrem skarbu w rządach Sikorskiego i Witosa. Ustąpił ze stanowiska ze względu na brak determinacji rządu do przeprowadzenia reform. W grudniu, gdy sytuacja ekonomiczna w kraju stała się krytyczna, to właśnie domagającemu się twardych reform profesorowi prezydent Stanisław Wojciechowski powierzył misję tworzenia rządu. Grabski jako reformator polskiej gospodarki i systemu walutowego osiągnął niebywały sukces. Ale jego rząd upadł już w 1925 r. Powodem, dla którego Grabski podał się do dymisji, było to, że... prezes Banku Polskiego (o którego niezależność walczył Grabski) nie uległ naciskom rządu i nie przeprowadził interwencji na giełdzie.
Reglamentacja towarów
Słynne kartki na mięso, cukier czy benzynę, pamiętane z ostatnich lat istnienia PRL-u, nie są autorskim wynalazkiem ekipy generała Jaruzelskiego. W XX w. wprowadzano je wielokrotnie w wielu krajach – za każdym razem, gdy występowały niedobory niektórych towarów. Na wielką skalę stosowano je podczas obu wojen światowych i w trakcie Wielkiego Kryzysu – w tym ostatnim przypadku bezrobotni obywatele otrzymywali także w niektórych krajach talony uprawniające do bezpłatnego odbioru podstawowych artykułów żywnościowych. Tego typu rozwiązania są do dziś stosowane w niektórych systemach pomocy społecznej. Klasyczne kartki służyły regulowaniu popytu na trudno dostępne towary. Na przykład kartki na benzynę wprowadzono na moment nawet w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii podczas kryzysu naftowego ze względu na wyczerpujące się zapasy ropy.
