Kiedy emerytura nam podskoczy?

- Mam przepracowane 35 lat, w tym 10 lat jako rybak kutrowy. ZUS ustalił mi emeryturę w wysokości minimalnej. Czemu po tylu latach pracy mam tylko tak niskie świadczenie?
- ZUS ustala wysokość emerytury lub renty na podstawie danych zawartych w dokumentacji dołączonej do wniosku. Dokumentem potwierdzającym wysokość wynagrodzeń jest zaświadczenie wystawione przez pracodawcę na druku RP-7 lub legitymacja ubezpieczeniowa zawierająca wpisy o okresach zatrudnienia i osiąganych w tym czasie wynagrodzeniach. W przypadku braku zaświadczenia lub legitymacji ubezpieczeniowej wysokość wynagrodzenia może być potwierdzona innymi wiarygodnymi dokumentami jak umowa o pracę czy angaże. Jednak w takiej sytuacji ZUS może uwzględnić tylko takie składniki wynagrodzenia, które przysługiwałyby bezwarunkowo w czasie trwania zatrudnienia, jako stałe składniki określone kwotowo. Z braku wyżej wymienionych dokumentów potwierdzających wysokość wynagrodzeń w poszczególnych latach pracy ZUS przyzna i wypłaci świadczenie w najniższej wysokości.

- Czy okres pracy na umowę-zlecenie może być zaliczony do stażu pracy?

- Do stażu pracy mogą zostać zaliczone okresy ubezpieczenia oraz okresy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Jeżeli w okresie wykonywania pracy na podstawie umowy-zlecenia nie podlegał pan ubezpieczeniu społecznemu, okres ten nie może być zaliczony do okresu składkowego lub nieskładkowego.

d 2003 roku byłam na rencie. W ubiegłym roku ukończyłam 60 lat. Mam 25-letni staż pracy. Co powinno stanowić podstawę wymiaru w moim przypadku?
- Dla osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 roku podstawę wymiaru emerytury dla osoby, która wcześniej miała ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy stanowić może podstawa wymiaru renty, z uwzględnieniem wszystkich waloryzacji, jakie obowiązywały od czasu przyznania renty do czasu ustalenia wysokości emerytury albo podstawa wymiaru ustalana na nowo z 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 20 lat poprzedzających rok złożenia wniosku o emeryturę lub z 20 lat wybranych z całego okresu ubezpieczenia.

mąż pobiera z ZUS półtora świadczenia - emeryturę i 50 proc. renty z tytułu wypadku przy pracy. Czy może on podjąć dodatkową pracę?
- Tak, ale należy pamiętać, że po podjęciu dodatkowej pracy będzie trzeba zrezygnować z jednego ze świadczeń z ZUS - tego mniej korzystnego. W przypadku pani męża będzie to renta z tytułu wypadku przy pracy.

ąc na rencie prowadziłem działalność gospodarczą. Odprowadzałem do ZUS składkę zdrowotną. Czy okres tej działalności będzie doliczony do stażu pracy?
- Niestety, nie zostanie ten okres zaliczony, ponieważ nie były odprowadzane do ZUS składki na ubezpieczenie społeczne.
- W latach 1964-1965 byłem w wojsku. Tam pracowałem przymusowo na budowie. Czy z tego tytułu należy mi się jakiś dodatek do emerytury?
- Niestety nie przysługuje panu dodatek do emerytury. Do tego świadczenia uprawnieni są byli żołnierze zastępczej służby wojskowej, przymusowo zatrudnieni w kopalniach węgla, kamieniołomach oraz zakładach poszukiwania i wzbogacania rud uranu w latach 1949-1959.

- W ubiegłym roku po kilku latach pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy przeszedłem na emeryturę. Do ustalenia wysokości przyjęto podstawę wymiaru renty. Czy po przejściu z renty na emeryturę mogę przeliczyć podstawę wymiaru świadczenia z 10 lub 20 lat?
- Osoba, której przyznano emeryturę, do ustalenia wysokości świadczenia przyjęto podstawę wymiaru renty, może wystąpić z wnioskiem o przeliczenie podstawy wymiaru i wskazać do jej ustalenia zarobki z 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 20 lat poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłosiła wniosek o emeryturę lub z najkorzystniejszych 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia. Do tego wyliczenia będzie miała zastosowanie kwota bazowa obowiązująca w dniu przejścia na emeryturę. Przeliczenie takie zostanie dokonane tylko wówczas, jeżeli ustalona na nowo wysokość świadczenia będzie wyższa od dotychczas pobieranej emerytury.

- Mam 58 lat i pobieram rentę z tytułu wypadku w drodze do pracy. Czy jak nabędę prawo do emerytury to będę mogła pobierać dwa świadczenia: rentę i emeryturę?
- Osoby mające przyznaną rentę z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, albo z tytułu wypadku w drodze do pracy lub z pracy, który miał miejsce przed 1 stycznia 2003 roku, bądź rentę inwalidy wojennego czy wojskowego z tytułu niezdolności do pracy pozostającej w związku ze służbą wojskową albo rentę dla kombatantów lub osób represjonowanych, gdy nabędą emeryturę, uzyskają możliwość pobierania dwóch świadczeń. Nie mogą brać pełnych świadczeń, lecz tylko emeryturę zwiększoną o połowę renty lub rentę powiększoną o połowę emerytury.

- Mój mąż za 2 miesiące skończy 75 lat. Czy otrzyma dodatek pielęgnacyjny do emerytury?

- Gdy emeryt ukończy 75 lat ma prawo do dodatku pielęgnacyjnego w miesięcznej wysokości wynoszącej od 1 marca 2009 roku 173,10 zł. Wypłacany jest bez potrzeby składania wniosku. Podstawę do przyznania dodatku pielęgnacyjnego przed osiągnięciem tego wieku stanowi orzeczenie lekarza orzecznika ZUS lub komisji lekarskiej uznające emeryta za niezdolnego do samodzielnej egzystencji.

- Żona przez rok była na urlopie wychowawczym. Ten rok został jej policzony jako zerowy bez zarobków. Czy teraz ZUS jej to przeliczy?
- Podczas urlopu wychowawczego żona nie pracowała, więc nie zarabiała. Nie można teraz przyjąć za ten okres minimalnych zarobków.

- Od 2002 roku jestem na emeryturze. Miałam dużo przerw w pracy mam bardzo niskie świadczenie. Podstawę wymiaru obliczono mi z 10 kolejnych lat. W latach 90-tych nie mam zarobków z ponad 9 miesięcy. Czy ZUS mi to uwzględni jako lata zerowe? Jak zostaną potraktowane niepełne miesiące?
- Powinna pani złożyć do ZUS wniosek o przeliczenie emerytury. Za każdy miesiąc i dzień, za który nie może pani udokumentować zarobków, zostanie przyjęte najniższe, obowiązujące wówczas wynagrodzenie. Aby uzyskać stawkę dzienną minimalnego wynagrodzenia dzieli się je przez liczbę dni kalendarzowych w danym miesiącu. Warto wiedzieć, że przeliczenie następuje tylko na nasz wniosek, a nie z urzędu. Jeśli wniosek złożymy do końca br., to ZUS przeliczy nam świadczenie z wyrównaniem od 1 stycznia 2009 roku. Natomiast tym osobom, które wniosek o przeliczenie zgłoszą po 31 grudnia 2009 roku, ZUS przeliczy świadczenie od miesiąca zgłoszenia wniosku.