Kościelny "rozwód" w 45 dni? Papież Franciszek ogłosił zmiany w prawie kanonicznym

- Przede wszystkim pamiętajmy, że w Kościele nie ma pojęcia rozwodu ani unieważnienia małżeństwa - zaznacza ks. Janusz Gręźlikowski, oficjał Sądu Kościelnego Diecezji Włocławskiej. - Mówimy tylko o stwierdzeniu jego nieważności.

We wtorek papież Franciszek ogłosił zmiany w prawie kanonicznym. Zostały one ujęte w oficjalnym dokumencie motu proprio (łac. z własnej inicjatywy, list papieski w formie dekretu) "Mitis Iudex Dominus Iesus".
Wprowadzone nowe przepisy zakładają, między innymi, że w niektórych przypadkach procedura uznania nieważności małżeństwa będzie mogła zostać skrócona do 45 dni. Papież zniósł konieczność orzekania w tych sprawach przez dwie instancje.

- Nowe prawo ma być stosowane w tych przypadkach, kiedy bezsprzecznie można stwierdzić, że dany związek małżeński został zawarty w sposób nieważny - wyjaśnia ks. Gręźlikowski. - Taką przykładową sytuacją może być, w której do małżeństwa dochodzi w momencie, kiedy kobieta jest w ciąży, natomiast później okazuje się, że ojcem nie jest mąż.

Przeczytaj także: Polscy "książęta Kościoła" są świętsi od Franciszka...

Procedura o stwierdzeniu nieważności małżeństwa | Create infographics

To tylko jeden z przykładów, w których Kościół ma stosować nową procedurę. Pozostałe to: przemoc fizyczna stosowana przez jednego z małżonków, zatajona bezpłodność albo poważna choroba zakaźna, pozostawanie w związku pozamałżeńskim w momencie przyjmowania sakramentu małżeństwa, krótkie pożycie albo stwierdzona orzeczeniem lekarskim niepoczytalność. Papież Franciszek, argumentując przyspieszenie wydawania orzeczeń stwierdzających nieważność, zaznaczył, że chodzi o to, aby z powodu opóźniania wydawania orzeczenia wierni nie byli "gnębieni przez mroki wątpliwości".

Jak często małżonkowie decydują się zwrócić do Kościoła o uznanie ich związku za nieważny? W samej tylko diecezji włocławskiej do sądu biskupiego co roku wpływa od 70 do 90 takich spraw. Z roku na rok wniosków przybywa: - Ostatni rok był bardzo obfity, jeżeli chodzi o napływ spraw - mówi ks. Janusz Gręźlikowski. - Rocznie wydajemy mniej więcej siedemdziesiąt orzeczeń. Nieważność małżeństwa stwierdza się na podstawie przesłanek zawartych w trzech podstawowych grupach. Pierwsza to przyczyny kanoniczne, druga to sprawy dotyczące osobowości, chorób psychicznych, zachowań psychoseksualnych, czy podstępności jednego z małżonków przy przyjmowaniu sakramentu małżeństwa. A grupa trzecia to braki formy kanonicznej, np. sytuacja, gdy proboszcz nie miał władzy do udzielenia ślubu.