Marek Gralik, Kujawsko-Pomorski Kurator Oświaty w Bydgoszczy: - Nasza edukacja idzie z duchem czasu

Według Pana, jaką nowością zaskoczy ten rok szkolny?
Oczywiście, ten rok szkolny zaskoczy laptopami. Zostaną w nie wyposażeni – i to bezpłatnie- uczniowie klas czwartych szkół podstawowych, zarówno szkół publicznych jak i niepublicznych. A nauczyciele otrzymają na nie bon o wartości 2,5 tys. zł. Jest to początek czegoś, co ma trwać bardzo długo. Takie laptopy uczniowie mają otrzymywać teraz każdego roku, a nauczyciele bony – co pięć lat.

To rozpocznijmy od laptopów dla uczniów, dlaczego klas czwartych?
Bo jest to czas, w którym uczniowie przechodzą na drugi poziom edukacyjny. Wiadomo, że od klasy czwartej to nie jest już nauczanie zintegrowane z jednym nauczycielem, który jest jednocześnie wychowawcą. Tu już mamy różne przedmioty, a więc i wielu nauczycieli. Stąd uznano, że właśnie od klasy czwartej można – dzięki laptopom – wzbogacać różnego rodzaju formy uczenia się. Również sięgając po tzw. e-materiały, czyli po te w formie elektronicznej, które mogą pomóc tym uczniom w nauce. Szczególnie w tych nowych przedmiotach.

Na jakich zasadach uczniowie te laptopy otrzymają?
Każdego roku laptopy będzie kupowało ministerstwo cyfryzacji. Następnie będą one przekazywane rodzicom uczniów, ale za pośrednictwem organu prowadzącego szkołę. Niekoniecznie będzie to tylko samorząd, bo – jak już wspomniałem – laptopy te trafią także do szkół niepublicznych. I wówczas organ prowadzący, poprzez szkołę – na podstawie konkretnej umowy – przekaże je na własność lub w ramach użyczenia, rodzicom uczniów. Oczywiście, rodzice – z różnych przyczyn - mogą odmówić tego laptopa, bo nie ma obowiązku przyjmowania go ani w użyczenie, ani na własność. Generalnie uczniowie będą je otrzymywać każdego roku, do 30 września. W 2023 – ponieważ jest to pierwsza taka edycja- ich przekazywanie może się nieco wydłużyć, do 31 grudnia. Ale jest zapewnienie ministerstwa edukacji i nauki, że większość tych laptopów powinna trafić do uczniów już we wrześniu. Ten przekazany sprzęt będzie stanowił własność jego rodziców przez 5 lat i w tym czasie nie można go będzie zbyć. Będzie też specjalnie zabezpieczony, aby nie trafił w tym czasie na rynek wtórny. Dopiero po 5 latach, kiedy uczeń skończy ósmą klasę, będzie można dowolnie dysponować laptopem, a zatem również go sprzedać.

Nauczyciele natomiast otrzymają bon na laptopy…
Zgadza się, w zamian - na zakup takiego laptopa - otrzymają bon o wartości 2,5 tys. zł, którego nie będzie można wymienić na gotówkę. Będzie on ważny do 31 grudnia 2025 roku i do tego czasu nauczyciele będą mogli kupić sobie dowolny taki sprzęt, który jednocześnie będzie spełniał pewne warunki określone w rozporządzeniu ministra edukacji i nauki. Chodzi tu o konkretne parametry, jakie powinien spełniać dany laptop. Co ważne, nauczyciele będą mogli kupić sobie droższy taki sprzęt, ale wówczas będą musieli dołożyć brakującą kwotę ze środków własnych. Bon będą mogli zrealizować w punktach sprzedaży, wskazanych przez ministerstwo cyfryzacji. Taka lista zostanie opublikowana w Biuletynie Informacji Publicznej. Nauczyciele nie będą mogli odsprzedać nabytego w ten sposób laptopa, przez 3 lata.

Wszyscy taki bon otrzymają?
Otrzymają go nauczyciele, wychowawcy czy pedagodzy, ale – co jest bardzo ważne – zatrudnieni na 30 września 2023 roku. I to zarówno w publicznych jak i niepublicznych szkołach podstawowych i w ponadpodstawowych, szkołach artystycznych. A to oznacza, że jeśli ktoś przyjdzie do pracy od 1 października tego roku, to takiego bonu na laptopa nie otrzyma. Nie otrzymają go także ci nauczyciele, którzy na dzień składania takiego zbiorczego wniosku o te bony z każdej szkoły, będą nauczycielami nieczynnymi. Nie będą po prostu mieli zajęć dydaktycznych. Takiego bonu nie otrzyma również nauczyciel mający świadczenia rehabilitacyjne, przebywający na urlopie dla poratowania zdrowia lub na urlopie bezpłatnym. Ale też, nauczyciel zawieszony - przez dyrektora szkoły - w pełnieniu swoich obowiązków, na przykład ze względu na prowadzone postępowanie dyscyplinarne. Jeśli chodzi o nauczycieli, to ostatnio zostało przywrócone to wcześniejsze prawo do emerytury, a zniesione przez rząd PO-PSL. O to się dopominali. Tę ustawę opublikowano niedawno, bo 22 sierpnia. Przywraca te wcześniejsze emerytury dla nauczycieli, którzy – bez względu na wiek – przepracowali 20 lat w swoim zawodzie i mają na swoim koncie 30 lat okresów składkowych. Teraz, nauczyciel na wcześniejszej emeryturze będzie mógł sobie dorobić na pół etatu, natomiast jeśli chciałby pracować na całym etacie – bo na przykład, w danej szkole jest wakat i jako specjalista jest w niej mocno potrzebny - to musi mieć na to zgodę Kuratora Oświaty.

W tym roku szkolnym pojawi się nowy przedmiot - „Biznes i zarządzanie” ...
To zupełna nowość. Przedmiot ten zastąpi „Podstawy przedsiębiorczości” a będzie obowiązywał w liceum ogólnokształcącym, w technikum - w klasie pierwszej i drugiej. Także w branżowej szkole pierwszego stopnia. To przedmiot, który w 2027 roku uczniowie będą mogli zdawać na maturze. Warto przy okazji wspomnieć o łacinie, która wraca do łaski i to do tego stopnia, że w nauczaniu może zastąpić drugi język nowożytny i to już od klasy siódmej i ósmej szkoły podstawowej. I w klasie pierwszej liceum oraz technikum. Do tej pory był do wyboru angielski, niemiecki czy francuski... W 2027 roku także będzie można zdawać z tego przedmiotu egzamin dojrzałości. Ciekawostką jest i to, że w podstawie programowej z języka polskiego zostanie uzupełniony wykaz lektur o dwie gry wideo. Tak więc, z jednej strony będą obowiązywały na liście książki, a z drugiej – będą obecne gry komputerowe, na przykład „Gra szyfrów”. Można je znaleźć na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej. Widać, że i nasza edukacja idzie z duchem czasu.

W Kujawsko-Pomorskiem nowy rok szkolny rozpocznie 260 339 uczniów i 38 076 nauczycieli. A także 7 303 uczniów z Ukrainy, po 24 lutego 2022 roku. Wśród 538 ofert pracy najwięcej jest psychologów - 115 i nauczycieli wychowania przedszkolnego – 70.