Od czerwca emeryci i renciści mogą więcej dorobić. Jakie są limity? Kto może dorabiać bez ograniczeń?

Coraz więcej emerytów pozostaje na rynku pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego. W 2015 roku pracujących emerytów było 575,4 tys., w 2016 roku - 595,9 tys., w 2017 roku - 689,4 tys., w 2018 roku - 747 tys., w 2019 roku - 794 tys., w 2020 roku - 776,6 tys. Na koniec 2021 roku ich liczba wzrosła do 812,9 tys., a na koniec 2022 roku było ich już 826 tys. Co ciekawe, większość stanowiły kobiety (474,6 tys.) . Średni wiek pracujących emerytów wyniósł 67,1 roku. Dla mężczyzn było to 68,6 roku, dla kobiet – 65,9 roku. Najwięcej pracujących emerytów zamieszkuje Na Mazowszu (16,2 proc.) i Śląsku (14,5 proc.). Najmniej natomiast w województwie opolskim – 2,2 proc.

- Województwo śląskie jest jedyne, gdzie wśród pracujących emerytów przeważają mężczyźni. Stanowią oni 54,8 proc. tej populacji - zaznacza Krystyna Michałek, regionalny rzecznik ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.

Coraz więcej jest też wcześniejszych emerytów, którzy sobie dorabiają do świadczenia. W przeciwieństwie do seniorów, którzy ukończyli już powszechny wiek emerytalny, wcześniejszych emerytów obowiązują limity dorabiania. Są uzależnione od średniej płacy krajowej i zmieniają się co trzy miesiące. Po ich przekroczeniu ZUS może zmniejszyć lub zawiesić wypłatę świadczenia.
Nowe limity będą obowiązywać od 1 czerwca do 31 sierpnia 2023 roku. Są wyższe niż w poprzednim kwartale.

- Aby nie narazić się na zmniejszenie emerytury czy renty, przychód nie może przekroczyć 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Od 1 czerwca jest to kwota 4987 zł brutto. Świadczenie może być również zawieszone, jeśli przekroczenie będzie wyższe niż 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia, tj. 9261,60 zł brutto - mówi Krystyna Michałek.

Jeśli dodatkowe zarobki rencisty lub wcześniejszego emeryta będą mieściły się w granicach od 70 proc. do 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia, wówczas świadczenie z ZUS-u będzie zmniejszone o kwotę przekroczenia, jednak nie więcej niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia. Jest ona różna dla poszczególnych świadczeń i od marca 2023 roku do końca lutego 2024 roku wynosi:

• 794,35 zł dla emerytur i rent z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
• 595,80 zł dla rent z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
• 675,24 zł dla rent rodzinnych, do których uprawniona jest jedna osoba.

Jak już wspomnieliśmy, limity dorabiania nie obowiązują emerytów, którzy ukończyli powszechny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn). Wyjątek od tej zasady stanowią ci emeryci, którym ZUS podwyższył wyliczoną emeryturę do kwoty świadczenia minimalnego - od marca, po waloryzacji, jest to 1588,44 zł brutto. Wówczas, jeżeli przychód z tytułu pracy przekroczy wysokość kwoty podwyższenia do minimalnej emerytury, emerytura za dany okres będzie wypłacana w niższej kwocie, tj. bez dopłaty do minimum.

Zarobkować bez ograniczeń mogą również niektórzy renciści. Chodzi o osoby, które pobierają renty dla inwalidów wojennych, inwalidów wojskowych, których niezdolność do pracy związana jest ze służbą wojskową. Ten przywilej dotyczy również rent rodzinnych przysługujących po uprawnionych do tych świadczeń. Limitami przychodów nie muszą przejmować się także osoby pobierające rentę rodzinną, która jest kwotowo korzystniejsza od ustalonej emerytury z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego.