Od kwietnia dużo niższe emerytury! ZUS wyjaśnia dlaczego stracą przyszli emeryci

Dr Antoni Kolek, prezes zarządu Instytutu Emerytalnego, mówi wprost: - Zmiana tablic trwania życia to dobra wiadomość dla większości osób, gdyż żyjemy dłużej. Natomiast jest to zła informacja dla nowych emerytów. Wynika to z faktu, że do obliczenia wysokości świadczenia Zakład Ubezpieczeń Społecznych stosuje zawarte w tablicach dane, aby podzielić zgromadzony kapitał przez liczbę miesięcy hipotetycznego pobierania świadczenia.

Krystyna Michałek, regionalny rzecznik ZUS województwa kujawsko-pomorskiego, dodaje, że tablica trwania życia przedstawia przeciętną liczbę miesięcy, jaką mają do przeżycia osoby w wieku od 30 do 90 lat.

- Zmienia się co roku i obowiązuje od 1 kwietnia do 31 marca następnego roku. Jest kluczowym elementem przy wyliczaniu emerytury z tzw. nowego systemu - informuje Krystyna Michałek.

Aktualne tablice, które obowiązują od 1 kwietnia 2022 roku do 31 marca 2023 roku, są korzystniejsze, bo nastąpił spadek średniego dalszego trwania życia we wszystkich grupach wiekowych. Spowodowane to jest m.in. pandemią koronawirusa.

Jest to proste działanie matematyczne. Należy podzielić sumę zwaloryzowanych składek emerytalnych zgromadzonych na koncie w ZUS (od stycznia 1999 roku) i zwaloryzowanego kapitału początkowego (za okres do 31 grudnia 1998 roku) przez przeciętne dalsze trwanie życia. W tablicy jest ono wyrażone w miesiącach, które statystycznie emeryt powinien przeżyć. Im większy licznik oraz mniejszy mianownik, tym wysokość emerytury, będzie wyższa.

Jeśli umieralność jest mniejsza, jak miało to miejsce w ubiegłym roku, to zwiększa się statystyczna długość średniego dalszego trwania życia. To natomiast przekłada się na niższą emeryturę. Im większa liczba miesięcy życia na emeryturze przyjętej do obliczeń, tym świadczenie jest niższe.

Poprosiliśmy o wyliczenie jak nowe tablice średniego dalszego trwania życia obowiązujące od kwietnia 2023 roku przełożą się na wysokość przyszłej emerytury.

W przypadku osób przechodzących na emeryturę w wieku 60 lat liczba miesięcy trwania życia wzrosła o 15,4 miesiąca (do 254,3 miesięcy, a dla osób przechodzących w wieku 65 lat wzrosła o 13,8 miesiąca (do 210 miesięcy).

- W praktyce oznacza to, że wysokość świadczenia spadnie o około 6 procent - mówi dr Antoni Kolek.

Przykładowo osoba, która zgromadziła 500 tys. zł kapitału emerytalnego, przechodząca na emeryturę w wieku 60 lat zamiast otrzymać świadczenie w wysokości 2098,20 zł otrzyma od kwietnia 2023 roku 1966,18 zł, czyli o 132 zł mniej każdego miesiąca (tj. o 6,3 proc. mniej).

Z kolei osoba, która zgromadziła 800 tys. zł kapitału emerytalnego przechodząca na emeryturę w wieku 65 lat zamiast dostawać co miesiąc 4077,47 zł emerytury, otrzyma 3809,52 z. To o 267,95 zł mniej niż przy uwzględnieniu starych tablic GUS (tj. o 6,6 proc. mniej).

Dlatego też, kto może, powinien przejść na emeryturę do końca marca br. - Osoby, które mimo ukończonego wieku emerytalnego odłożyły decyzję o przejściu na świadczenie, będą mogły skorzystać z obecnie obowiązującej korzystniejszej tablicy, o ile zakończą zatrudnienie do 30 marca 2023 roku i złożą wniosek o emeryturę do 31 marca 2023 roku - zaznacza Krystyna Michałek.

Osoby, które ukończą wiek emerytalny między 1 kwietnia 2022 roku a 31 marca 2023 roku, nie muszą wcale spieszyć się ze złożeniem wniosku, aby skorzystać z aktualnej tablicy GUS. Przyznając emeryturę, ZUS bierze bowiem pod uwagę tablicę trwania życia, która obowiązuje w momencie wpływu wniosku o emeryturę i w dniu ukończenia wieku emerytalnego. Wybiera zawsze najkorzystniejszy wariant.

Dlatego, jeśli takie osoby złożą wniosek na przykład za dwa lata, to i tak ZUS weźmie pod uwagę obowiązującą do końca marca tego roku tablicę.