Liczba płatników składek emerytalno-rentowych wynosi blisko 2 mln. Każdego roku ZUS poddaje kontroli 3 proc. podmiotów odprowadzających składki. W dotychczasowym tempie, na ściągnięcie obecnej spornej sumy składek przez kontrole w zakresie stosowania zbiegu tytułów do ubezpieczania społecznego, ZUS potrzebowałby ok. 400 lat. Kontrole nie przynoszą zatem znaczącego efektu finansowego, jednocześnie utrudniając i zwiększając niepewność działalności gospodarczej.
Przeczytaj także:
- Telemarketerzy nękają cię telefonami? Często robią to niezgodnie z prawem
- Coraz mniej Ukraińców w Polsce
- W Polsce jest duży wstyd i kompleks wódki, ale powoli się go wyzbywamy
Tymczasem proponowane rozwiązania wchodzące w zakres restytucji ubezpieczeń społecznych zapewnią dodatkowe wpływy ze składek od wynagrodzeń tej grupy ubezpieczonych, co będzie stanowiło uzupełnienie bieżących przychodów Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – szacowane łącznie na kwotę 3.018 mln złotych w pierwszym roku obowiązywania nowego rozwiązania, co odpowiada ponad 1,6 proc.całkowitych prognozowanych wpływów ze składek na ubezpieczenie społeczne do FUS. W tym samym okresie zwiększą się również wpływy do Funduszu Pracy o ok. 252 mln zł oraz do Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych o ok. 10 mln zł. Korzyści finansowe dla systemu ubezpieczeń społecznych będą zatem prawie 19-krotnie większe od kosztów m.in. w postaci utraty przychodów uzyskiwanych na skutek kontroli.
Warto zauważyć, że deklarowanym przez ZUS celem kontroli płatników składek jest nie tyle osiągnięcie maksymalnego wyniku finansowego, co tworzenie równych warunków uczciwej konkurencji dla przedsiębiorców. Taki cel można jednak osiągnąć wyłącznie przez działania legislacyjne, eliminujące niejasne i tworzące pole do rozbieżnych interpretacji przepisy – a nie intensyfikowanie działań kontrolnych przy niezmienionym dotychczasowym stanie prawnym. Ponadto sposób organizacji sytemu kontroli ze względu na liczbę przeprowadzanych kontroli może naruszać zasady sprawiedliwości społecznej oraz konkurencyjności poprzez stawianie w trudniejszej sytuacji podmiotów, które zostaną skontrolowane.
W 2017 r. jedynie ok. 22,5 proc. zakwestionowanych przez ZUS w efekcie kontroli przypadków stanowiły umowy zlecenia oskładkowane wyłącznie składką zdrowotną. Zakładając, że średni wynik finansowy będący efektem kontroli był taki sam dla każdego typu nieprawidłowości, dodatkowy przypis składek do FUS związany z kontrolowaniem zbiegu tytułów w umowach zlecenia wynosił 60 mln zł.
- Masz mieszkanie? Za użytkowanie wieczyste nie musisz płacić w tym roku
- Od maja 2019 roku w Polsce nie kupimy papierosów?
- PiS zwiększając ilość niedziel z zakazem handlu wyciąga dywan na którym stoi
Analizując efektywność kosztową inspektorów kontroli ZUS można stwierdzić, że obecnie w ZUS pracuje około 1,5 tys. inspektorów kontroli, ich zatrudnienie oraz obsługa administracyjna generuje roczne koszty na poziomie około 100 mln zł. Na jednego inspektora przypada średnio 40 kontroli rocznie. Oznacza to, że wskaźnik efektywności kosztowej (stosunek wyniku finansowego pomniejszonego o koszty kontroli, do przypisu składek i obciążeń) kontroli ZUS wynosi 62,5 proc.
