Ostatni gwizdek dla koronowskiej synagogi

O fatalnym stanie tego zabytku piszemy na naszych łamach od lat. Dziurawy dach, odpadające ze ścian płaty tynku, zagrzybione fundamenty, powybijane szyby w oknach, śmieci wokół. Dodajmy: tylko kilkadziesiąt metrów od pięknego przecież rynku. Prace zabezpieczające nieco ten stan zmieniły. Ale zabytkowi i tak bliżej ku ruinie, niż przywróceniu jego świetności.

Trochę historii

Żydzi wznieśli synagogę w roku 1856. Rok przed wybuchem II wojny światowej sprzedali obiekt Towarzystwu Gimnastycznemu Sokół. Ale sokolnicy niewiele się nim nacieszyli. Niemcy urządzili w synagodze magazyny. Po wojnie przez wiele lat było tu kino Brda. "Sokół" odzyskał synagogę po roku 1989, wtedy już w fatalnym stanie. Ale na remont towarzystwo też nie miało pieniędzy.

Od niedawna właścicielem zabytkowego obiektu jest gmina Koronowo. Też nie ma na remont, ale jeśli znajdą się na to pieniądze unijne i wojewody kujawsko-pomorskiego... O tym wczoraj na sesji Rady Miejskiej poinformował radnych burmistrz Stanisław Gliszczyński:

- Przygotowaliśmy i złożyliśmy wniosek o udzielenie dotacji na prace konserwatorskie, restauracyjne i roboty budowlane na projekt "Przebudowa, renowacja budynku synagogi wraz ze zmianą sposobu użytkowania na cele kulturalno-oświatowe".

O szczegółach tego przedsięwzięcia opowiedział nam wczoraj po sesji Rafał Gibas z koronowskiego ratusza. - Wniosek o dotację w urzędzie marszałkowskim złożyliśmy w grudniu. Wartość przedsięwzięcia to ponad milion złotych. Liczymy na dofinansowanie w wysokości 932 tys. zł. W lutym złożyliśmy kolejny wniosek - tym razem o dotacje na remont synagogi do wojewódzkiego konserwatora zabytków. W Toruniu decyzje zapadną w najbliższych tygodniach. Sądzę, że mamy duże szanse na uzyskanie dotacji.

Takie też nadzieje ma burmistrz Koronowa.

Wśród prac objętych wnioskiem są rekonstrukcje stropu i dachu, podłóg i schodów, renowacja i wzmocnienie ścian, odtworzenie stolarki okiennej i drzwiowej, odtworzenie zamurowanych okien itp.

W synagodze będzie można urządzać wystawy, spotkania, koncerty itp. W domu kultury takiej sali z prawdziwego zdarzenia nie ma. Jest też pomysł, by w synagodze utworzyć muzeum regionalne, bo zbiorów w Punkcie Informacji Turystycznej już tyle, że brakuje miejsca na ich ekspozycję.

Dotąd w gminie Koronowo z dotacji unijnych korzystały tylko zabytkowe kościoły, z obiektów niesakralnych - dworek Wyczółkowskiego w Gościeradzu, którego turysta zwiedzić nie może (obiekt prywatny). Synagoga w Koronowie będzie służyć wszystkim. Mamy nadzieję, że dotacje jej nie ominą.