Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Pałace, dwory i grodziska [zdjęcia]

Marek Weckwerth [email protected] tel. 52 32 63 184
fot. Marek Weckwerth
Piękno budzącej się do życia przyrody i zabytki - to podstawowe atuty Gostynińsko - Włocławskiego Parku Krajobrazowego i jego okolic.

Pałace, dwory i grodziska

www.pomorska.pl/turystyka

Serwis Turystyka www.pomorska.pl/turystyka

Dziś zaglądamy za południową granicę parku, by poznać niektóre atrakcje turystyczne w gminach Kowal i Baruchowo. To tylko krótki przegląd tego, co cieszy oczy wytrawnego krajoznawcy.

Wiesławice
Zaczynamy od wsi Więsławice - Parcele w pobliżu Kowala. Tam, na terenie rozległego parku, znajduje się okazały pałac kryty blachą cynkową.

Dwukondygnacyjną budowlę w stylu eklektycznym wzniesiono w latach 1880-1890 (przebudowa w 1910 r.) najprawdopodobniej z fundacji Kretkowskich. Na elewacjach widoczne są herby dawnych właścicieli.
Pałac i park (jest także niewielkie jezioro) są własnością prywatną i nie można ich zwiedzać. Cały teren jest ogrodzony.

Nad jeziorem wznosi się tajemnicze, niewielkie wzgórze - zapewne grodzisko. Świadczy o tym charakterystyczny kształt i sucha fosa, broniąca dostępu od strony współczesnej szosy.

Niestety, nie ma o nim wzmianki na tablicy w centrum wsi, która promuje walory turystyczne gminy Kowal, w tym opisuje zabytki.

Baruchowo
Wieś jest siedzibą gminy i - trzeba przyznać - widać tu rękę dobrego gospodarza. Wszędzie czysto, zachwyca nowe boisko i hala sportowa oraz chodnik łączący Baruchowo z pobliskim Kłótnem.

Przez wieki bieguny się odwróciły - pierwsza wzmianka dotycząca Baruchowa z roku 1348 wspominała jako o wsi przynależnej do parafii Kłótno.

W tym czasie właścicielem wsi był niejaki Mszczuj. Do XVIII stulecia Baruchowo położone na mało urodzajnych ziemiach, poza szlakami handlowymi, oddzielone od Wisły lasami i mokradłami, rozwijało się słabo. Na mocy kongresu wiedeńskiego (1815 r.) tereny wchodzące dziś w obręb gminy znalazły się w zaborze rosyjskim.

Najcenniejszym zabytkiem Baruchowa jest dwór. W opisie z roku 1770 są informacje o niewielkim tylko dworze i o układzie poszczególnych izb.

Budynek był najpewniej drewniany i należał do Walentego Moszczeńskiego - syna miecznika inowrocławskiego. Walenty nabył tutejsze dobra jeszcze przed wspomnianym rokiem 1770. W pobliżu dworu znajdowały się zabudowania folwarczne, spichlerz i niewielki browar. Był też sad i sadzawki.

W roku 1802 majątek przeszedł w ręce Wincentego Dąmbskiego - przedstawiciela możnego rodu pochodzącego z Dąbia Kujawskiego.

W roku 1837 dworek był własnością Kretkowskich. Centralną część murowanego dworu w stylu neoklasycystycznym wzniósł na fundamentach starej budowli najprawdopodobniej Emilian Kretkowski. W latach 60. XIX wieku dobudował do niego skrzydła.

Ostatnim prywatnym właścicielem była Maria Kretkowska ze Strzeszewskich, wysiedlona w roku 1940 przez Niemców.

Po wojnie majątek przejął skarb państwa. Do początku lat 70. XX wieku mieściła się tu szkoła podstawowa, później klub młodzieżowy. Od roku 1984 funkcjonuje tu Urząd Gminy.

Dwór znajduje się w otoczeniu starego parku. Znajdziemy w nim pomnikowe drzewa "wspinające się" na wzgórze górujące nad okolicą. Czy we wczesnym średniowieczu znajdował się tu gród? Kształt wzgórza może to sugerować.

Uroczysko Grodno
Gród na pewno znajdował się nad jeziorem Grodno opodal Baruchowa i Bożej Woli.

Dziś jest to rezerwat przyrody. Jezioro Grodno stanowiące serce uroczyska przypomina nieco zalany krater wulkanu - położone jest w głębokiej niecce otoczonej lasami. To właśnie na jednym z wyodrębnionych wzgórz korony owej niecki istniał gród.

Wędrując ścieżką wokół jeziora, trzeba wypatrywać wzgórza, na którym znajduje się grodzisko. Od strony jeziora prowadzi nań strome podejście. Od wysoczyzny otaczającej cały akwen grodzisko odcięte jest głęboką suchą fosą i dodatkowym wałem ziemnym.

Stoki wzgórz porasta podgórski las łęgowy. Są też połacie czosnku niedźwiedziego.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na pomorska.pl Gazeta Pomorska