Większość szpitali ma podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia i przyjmuje pacjentów w ramach kontraktu. Dyrektorzy jednak narzekają, że limity są zbyt małe, więc jesienią sale zabiegowe zaczynają świecić pustkami. Placówki wykonują wyłącznie operacje pilne, a kolejka tzw. stabilnych pacjentów rośnie z dnia na dzień. Szpitale chciałyby więc w tym czasie świadczyć usługi komercyjnie, ale nie mogą. Zabraniają im tego przepisy.
- Nie wolno brać od pacjentów pieniędzy za świadczenia, które są objęte umową z NFZ - mówi Barbara Nawrocka, rzecznik bydgoskiego oddziału NFZ. - Nie można przeskoczyć kolejki z powodu grubszego portfela.
- Bzdura. Chodzi wyłącznie o sytuacje, kiedy sala stoi wolna, ponieważ skończył się limit - denerwuje się jeden z dyrektorów.
Leszek Pluciński, szef niepublicznych szpitali w Chełmży i Tucholi mówi: - Na oddziałach zabiegowych od dwóch tygodni niemal nie operujemy. Wykonujemy tylko zabiegi ratujące życie. To dziwaczna sytuacja.
W efekcie sale operacyjne oraz sprzęt medyczny nie są w pełni wykorzystywane.
Także szpitale publiczne chciałyby załatać dziury w budżecie, świadcząc usługi komercyjne.
Krystyna Zaleska, dyrektor lecznicy miejskiej w Toruniu sądzi, że w przyszłym roku kolejka "stabilnych przypadków" jeszcze bardziej się powiększy. Fundusz dla niektórych jej oddziałów proponuje bowiem kontrakty o 10 proc. niższe.
- To jeden miesiąc świadczeń mniej. Z powodzeniem można by go wypełnić pacjentami, którzy chcą zapłacić - wyjaśnia. Poza tym takie osoby, wypadając z "ogonka", zmniejszałyby go.
Dyrektor jednego ze szpitali niepublicznych w regionie (prosi o anonimowość) przyznaje: - Fundusz daje nam bardzo małe limity, a nasz potencjał jest co najmniej trzykrotnie większy. Po wyczerpaniu kontraktu zdarza się więc, że pacjenci decydują się na operacje komercyjne. My, na szczęście, możemy sobie na nie pozwolić, ponieważ mamy umowę na tzw. leczenie planowe, a nie na opiekę całodobową, która tego zabrania.
Marek Redecki, prawnik zajmujący się obsługą ZOZ-ów uważa: - Szpitale mogą świadczyć usługi odpłatnie, jeżeli nie koliduje to z umową zawartą z NFZ. Tu tkwi sedno problemu, ponieważ umowy z funduszem podpisywane są głównie na opiekę całodobową. Ale przecież nie na wyłączność.
Jego zdaniem zagwarantowany w konstytucji równy dostęp do publicznej służby zdrowia, zabraniający sprzedawania miejsca w kolejce, nie zabrania świadczenia usług odpłatnie.
Prawnik dodaje: - Wydaje się więc, że jeśli ZOZ jest w stanie zapewnić niekolizyjność usług komercyjnych i zakontraktowanych z NFZ, to może je wykonywać. Istnieje jednak ryzyko, że fundusz będzie miał inne zdanie. Wtedy problem rozstrzygnie sąd. Potrzebny jest albo precedensowy wyrok, który otworzy ZOZ-om drzwi do usług komercyjnych, albo zmiana przepisów.
