Staromiejskie podwórka i dziedzińce rozkwitną

W wielu miastach Europy Zachodniej życie toczy się nie tylko przy głównych ulicach, ale także w podwórzach i na dziedzińcach. Urokliwie urządzone kafejki, restauracje - niektóre nawet całoroczne - czy galerie sztuki znajdziemy m.in. we Francji czy Niemczech. Toruńskiej Starówce jeszcze daleko do tych standardów. Nasza zabytkowa dzielnica wciąż ma wiele twarzy. Na pierwszy rzut oka zachwyca odnowionymi elewacjami kamienic, małą architekturą i nowym brukiem.

Jednak gdy zejdziemy z głównych traktów i ruszymy w głąb, pojawiają się rysy na wizerunku. Wystarczy nacisnąć klamkę w drzwiach pierwszej lepszej kamienicy i wejść na dziedziniec. Przenosimy się wówczas do innego świata. Toruń oglądany od strony podwórek jawi się jako prowincjonalny i brudny. Niestety, większość tych miejsc wciąż jest w opłakanym stanie. Nierzadko roi się tam od śmieci. Nie brakuje jednak ciekawych adaptacji. Jednym z przykładów jest kafeteria Róże i Zen przy ul. Podmurnej, w której ogródek jest ukryty za gotyckim murem.
Takich miejsc na Starówce może być więcej. Toruńskie Centrum Miasta wspólnie z Izbą Handlowo-Przemysłową przygotowało projekt "W cieniu gotyku". Polega on na adaptacji i renowacji zaniedbanych podwórek na działalność m.in. kulturalną lub gastronomiczną. Będą mogły powstać tam m.in. restauracje, place zabaw, kawiarenki, sceny, parkingi, place zabaw, zieleńce, miejsca do rekreacji i galerie plenerowe. Warunek jest jeden: muszą to być miejsca dostępne dla wszystkich. Jest więc szansa na ożywienie Starówki, gdzie pojawia się coraz więcej banków. "W cieniu gotyku" to autorski pomysł Andrzeja Szmaka, szefa biura TCM. - Trzeba wyciągnąć podwórka i dziedzińce na światło dzienne i uświadomić, że mają ogromny potencjał - mówi Szmak. - Mogą one budować niepowtarzalny klimat i atmosferę. Wiele takich miejsc widziałem we Włoszech, francuskich miasteczkach czy Zagrzebiu. Nie trzeba horrendalnych sum, aby coś takiego osiągnąć.

Projekt wchodzi w decydującą fazę. Do IP-H zgłosiło się siedmiu właścicieli kamienic. Organizacja na razie trzyma wszelkie szczegóły w tajemnicy. - Jeszcze przez tydzień chcielibyśmy się wstrzymać z informacjami - mówi Joanna Ferster-Barańska z IP-H. - Musimy dokładnie przejrzeć wnioski.
- Wśród nich jest kilka poważnych i precyzyjnie przygotowanych propozycji - mówi Szmak. - Myślę, że będzie można zrealizować dwa do czterech projektów. Program ma również płaszczyznę edukacyjną. Chcemy pokazać, jaki potencjał drzemie w tych przestrzeniach. Zamierzamy wydać album ze zdjęciami podwórek artysty fotografika Daniela Pacha.

W publikacji znajdą się też prace studentów i doktorantów Wydziału Sztuk Pięknych UMK. Kilka dni temu magistrat ogłosił dla nich konkurs na opracowanie projektu zagospodarowania staromiejskiego podwórka lub dziedzińca. Propozycje można zgłaszać do końca czerwca br. do biura TCM. Uczestnicy sami mogą wybrać miejsce, dla którego opracują projekt. Może on łączyć "funkcje wypoczynkowe, rekreacyjne z usługowymi np. gastronomiczną, kulturalną, handlową" - czytamy w regulaminie rywalizacji. Komisja konkursowa weźmie pod uwagę walory artystyczne i użytkowe, a następnie przyzna trzy nagrody. Łączna pula może wynieść 5 tys. zł. - Z tych projektów będą mogli skorzystać również właściciele kamienic - mówi Szmak.
W ramach "W cieniu gotyku" mogą oni liczyć na dotację do 65 proc. kosztów projektu. Resztę należy wyłożyć z własnej kieszeni.
Na projekt, który będzie realizowany w latach 2010-2012, przewidziano łącznie 1,8 mln zł. Ma on być finansowany z budżetu miasta oraz Regionalnego Programu Operacyjnego. Pierwsze prace ruszą w przyszłym roku.