Czym jest szara strefa? To zjawisko prowadzenia działalności gospodarczych poza oficjalnym obiegiem podlegającym kontroli państwa. Jak podaje Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową pierwszym elementem szarej strefy gospodarczej jest działalność nielegalna, zabroniona przez prawo i ścigana jako przestępstwo bądź wykroczenie. Natomiast drugim - ukryta działalność prowadzona przez oficjalnie zarejestrowane przedsiębiorstwa. Innymi słowy chodzi tu o zaniżanie obrotów, w celu obniżenia uciążliwości wynikających z opodatkowania.
Według obliczeń IBnGR rozmiary szarej strefy w ujęciu stosowanym przez Główny Urząd Statystyczny zwiększyły się z 192 miliardów złotych w 2011 roku do 224 miliardów złotych w 2015 roku. Oznacza to jej wzrost w cenach bieżących o 16,7 procent.
Udział szarej strefy w produkcie krajowym brutto wyniesie w 2015 roku 12,6 procent, czyli będzie taki sam jak na początku analizowanego okresu, to jest w roku 2011 - podają autorzy badania IBnGR. Szara strefa odznaczała się największymi rozmiarami w 2012 roku - jej udział w polskim PKB wyniósł wtedy 14,5 procent.
Według szacunków GUS, na działalności nielegalne (prostytucja, narkotyki i przemyt papierosów) przypada około 0,8 procent polskiego Produktu Krajowego Brutto. Takie też założenie przyjął IBnGR dla lat 2014 i 2015. Oznacza to, że w roku 2015 wartość dodana w tej części szarej strefy wyniesie 14,4 mld.
