Tak wzrosły, od października 2022, kwoty wolne podatku od spadku i darowizn. Zobacz nowe limity

- Mama przed śmiercią podarowała mi samochód, jest wart 10 tysięcy złotych.muszę zapłacić podatek? - pyta pani Ewa z Bydgoszczy?

Obowiązują trzy tzw. grupy podatkowe osób i od nich zależą kwoty wolne od podatku.

Pierwsza grupa to najbliższa rodzina: małżonek (obecny, nie były), małżonek w separacji, zstępni (np. syn, córka, wnuki, prawnuki), wstępni (m.in. matka, ojciec, dziadkowie), rodzeństwo, pasierb, ojczym, macocha, teściowie, zięć, synowa.

Przed zmianami, darowizny w tej grupie były co do zasady zwolnione z opodatkowania. Trzeba było natomiast, w nieprzekraczalnym terminie sześciu miesięcy, zgłosić do urzędu skarbowego otrzymanie każdej, której wartość przekraczała 9637 zł. Od 13 października ten limit wynosi 10 434 zł.

W drugiej grupie podatkowej, która obejmuje dalszą rodzinę, jak np. wujków czy ciocie, wartość darowizny zwolnionej z podatku wynosiła 7 276 zł, a teraz to 7 878 zł.

W trzeciej grupie znajdują się wszyscy pozostali darczyńcy i spadkodawcy. Kwota wolna w ich przypadku wynosi 4902 zł. W tym przypadku limit podniesiono do 5 308 zł.

Przepisy tego rozporządzenia Ministerstwa Finansów dotyczą sytuacji, w których obowiązek podatkowy powstał od 13 października, obejmując m.in. darowizny otrzymane od tego dnia, albo spadki, których nabycie sąd lub notariusz potwierdził po 12.10. 2022.

- Zmiany są korzystne dla podatników, ale powstaje pytanie, czy kwota wolna dla pierwszej grupy podatkowej w ogóle powinna być określana? - zastanawia się Piotr Juszczyk, główny doradca podatkowy w firmie inFakt.

Wcześniej, jeżeli dziecko otrzymało od rodziców darowiznę lub spadek, np. samochód warty więcej niż 9 637 zł i zapomniało o obowiązku złożenia informacji do urzędu skarbowego w ciągu pół roku, to wartość spadku przekraczająca 9 637 zł była opodatkowana.

Teraz również tak jest, tylko kwota wolna jest wyższa, bo, jak już wspomnieliśmy, wynosi 10 434 zł.

Jeśli nie pojawimy się w urzędzie do sześciu miesięcy, nałoży na nas podatek od 3-5 proc. od kwoty przekraczającej nieopodatkowaną wartość spadku.

- W mojej ocenie dla pierwszej grupy opodatkowanie i formalności związane ze zgłaszaniem darowizn i spadków powinny zostać zniesione - komentuje Juszczyk.

Dodajmy, że zmieniły się także kwoty wolne dla darowizn przeznaczanych przez obdarowanych na cele mieszkaniowe i wynoszą: 10 434 zł zamiast dotychczasowych 9 637 zł - w przypadku limitu od jednego darczyńcy. MF podało w komunikacie, że limit od wielu darczyńców łącznie to 20 868 zł, zamiast wcześniejszych 19 274 zł.

Opodatkowaniu podlega nabycie majątku, którego wartość przekracza kwotę wolną od podatku. Wówczas należy złożyć we właściwym urzędzie skarbowym, w ciągu miesiąca od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego nabycie spadku albo zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia przez notariusza, zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych (SD-3) lub wspólne zeznanie podatkowe (SD-3 wraz z informacjami o pozostałych podatnikach SD-3/A).

Do zeznania dołączamy dokumenty, które potwierdzą:

• co dostajemy (np. pieniądze, samochód, mieszkanie); że jesteśmy spadkobiercą i po kim dziedziczymy (np. postanowienie sądu); jaki stopień pokrewieństwa lub powinowactwa łączył cię z osobą, po której dostajesz majątek (jeśli nie jest to potwierdzone w postanowieniu sądu);
• że istnieją długi i ciężary, które obciążają nabyty przez ciebie majątek, np. wypis z księgi wieczystej z wpisaną hipoteką;
• zaświadczenie ze spółdzielni o kwocie zadłużenia na dzień śmierci spadkodawcy, dokument potwierdzający wykonanie polecenia lub wypłatę zachowku;
• wydatki na leczenie i opiekę w czasie ostatniej choroby osoby, po której dziedziczymy;
• wydatki na pogrzeb, ale, oczywiście, bez kosztów, które zwrócono nam z zasiłku pogrzebowego.

To nie koniec proponowanych zmian. Sejm chce bowiem rewolucyjnie zmienić kwoty wolne od podatku od spadków i darowizn. Tak wynika z poselskiego projektu ustawy o zmianie ustaw w celu likwidowania zbędnych barier administracyjnych i prawnych.

Limity mają wzrosnąć aż czterokrotnie! I tak w pierwszej grupie kwota ma dojść do poziomu aż 36 120 zł w drugiej grupie do 27 090 zł, w trzeciej - 18 060 zł.