Jutro, 13 listopada, przypada 70 rocznica śmierci kpt. Pawła Cymsa (1894-1949) - dowódcy oddziałów powstańców wielkopolskich, które w styczniu 1919 roku, wspólnie z lokalnymi mieszkańcami, w zaciętych i krwawych walkach z Niemcami, doprowadziły do wyzwolenia Inowrocławia i Kujaw spod zaboru pruskiego. Potem był oficerem inowrocławskiego 59. Pułku Piechoty Wielkopolskiej, w którego tworzeniu uczestniczył. We wrześniu 1939 roku brał udział w walkach z Niemcami pod Kockiem - ostatniej bitwie tej kampanii.
Po II wojnie światowej, Paweł Cyms w ostatnich latach życia, ze zdrowiem nadszarpniętym okupacyjnymi przejściami, pracował, jako sekretarz Urzędu Gminnego w Wilkowicach, koło Bielska Białej. Zmarł w wieku 55 lat. Pochowany na miejscowym cmentarzu parafialnym, w Bystrej, spoczywał tam do 2013 r.
Ekshumowane prochy przewieziono uroczyście, trasą jego walk, na cmentarz św. Piotra w Gnieźnie, skąd wyruszył na Kujawy, a w pobliskim Pawłowie urodził się 2 marca 1894 roku. Szczątki Kapitana pochowano w powstańczej kwaterze, wśród mogił wielu jego podkomendnych.
Jutro, o godz. 10 w gnieźnieńskim kościele św. Piotra odprawiona będzie msza św. za pokój duszy kpt. Pawła Cymsa, a na jego grobie przedstawiciele miasta i miejscowego oddziału Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego, które jest organizatorem rocznicowych obchodów, złożą kwiaty.
W sposób szczególnie podniosły 70. rocznica śmierci Pawła Cymsa obchodzona będzie tego dnia w Bystrej. Organizatorami są: wójt gminy Wilkowice, Szkoła Podstawowa nr 1 w Bystrej, 18. Batalion Powietrzno-Desantowy i 13. Śląska Brygada Obrony Terytorialnej, przy udziale współrekonstruktora znanej Kompanii Witkowskiej spod Gniezna, która stoczyła szczególnie krwawy bój o Inowrocław, Grzegorza Musidlaka. Jutro, o godz. 9 w kościele odprawiona zostanie msza św. Po niej na cmentarzu odbędzie się Apel Pamięci z salwą honorową. Następnie wojsko zaprezentuje ekspozycję sprzętu i uzbrojenia, a w miejscowym Domu Strażaka młodzież wystąpi z okolicznościową częścią artystyczną.
