Waloryzacja emerytur i rent 2024. Tyle po podwyżce wyniosą świadczenia - zobacz wideo

Waloryzacja to podnoszenie wysokości świadczeń tak, aby zachowały realną wartość. Zasady waloryzacji są związane z sytuacją gospodarczą kraju, m.in. z inflacją oraz wzrostem gospodarczym. Waloryzacja świadczeń dokonywana jest zawsze 1 marca danego roku na podstawie wskaźników ogłaszanych przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w połowie lutego.

W 2024 roku waloryzacja emerytur i rent będzie tylko procentowa, a nie procentowo-kwotowa. Od 1 marca świadczenia wzrosną równo o 12,12 proc.

- Tegorocznej waloryzacji podlegają wszystkie świadczenia emerytalno-rentowe, do których prawo powstanie do końca lutego 2024 roku. Jeśli z jakiegoś powodu wypłata świadczenia była zawieszona, np. w związku z osiąganiem przychodu ponad 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, to waloryzacja świadczenia będzie możliwa dopiero przy wznowieniu wypłaty świadczenia - wyjaśnia Krystyna Michałek, regionalny rzecznik ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.

Jak dodaje, świadczenia podlegają waloryzacji z urzędu. Nie trzeba więc składać wniosku w tej sprawie.

Najniższa gwarantowana minimalna emerytura będzie wynosiła 1780,96 zł brutto, czyli o 192,52 zł więcej niż dotychczas. Prawo do niej mają osoby, które osiągnęły wymagany staż ubezpieczeniowy (kobieta co najmniej 20 lat, mężczyzna co najmniej 25 lat).

Do 1780,96 zł brutto wzrosną również minimalna renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renta rodzinna i renta socjalna. Obecnie jest to kwota 1588,44 zł brutto. Natomiast minimalna renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy od marca będzie wynosiła 1335,72 zł brutto (teraz 1191,33 zł brutto), a świadczenie przedemerytalne - 1794,70 zł brutto.

Wraz z setnymi urodzinami seniorzy otrzymują dodatkowe, comiesięczne świadczenie honorowe. Specjalny dodatek jest wypłacany bez względu na to, czy stulatek otrzymuje już emeryturę, rentę lub inne świadczenie. To świadczenie może wypłacać zarówno Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, jak i resortowe zakłady emerytalne: MSWiA oraz MON.

Wysokość tej „dodatkowej premii za wiek” może być różna. Wszystko zależy od tzw. kwoty bazowej, która obowiązuje w dniu setnych urodzin seniora. Kwota ta zmienia się zawsze wraz z waloryzacją i obowiązuje od 1 marca każdego roku kalendarzowego do końca lutego następnego roku. Obecnie świadczenie honorowe wynosi 5540,25 zł brutto. Po tegorocznej waloryzacji dla osób, które od 1 marca 2024 roku do końca lutego przyszłego roku ukończą 100 lat, świadczenie honorowe wzrośnie do 6246,13 zł.

Podwyżką objęte są również dodatki i świadczenia pieniężne. Najpopularniejszy dodatek pielęgnacyjny wyniesie 330,07 zł (obecnie jest to kwota 294,39 zł).

- Jest on przyznawany i wypłacany z urzędu od miesiąca, w którym emeryt lub rencista kończy 75 lat. Przed ukończeniem tego wieku mogą go otrzymać osoby, które zostały uznane za niezdolne do samodzielnej egzystencji. Niezbędne jest orzeczenie lekarza orzecznika ZUS stwierdzające ten fakt - mówi Krystyna Michałek.

Dodatek pielęgnacyjny jest nieopodatkowany oraz wolny od potrąceń. Prawo do niego nie jest uzależnione od wysokości dochodów. Dodatek nie jest wypłacany samodzielnie. Pobierać go można np. z emeryturą, czy rentą z tytułu niezdolności do pracy albo innym długoterminowym świadczeniem wypłacanym przez ZUS z wyjątkiem renty socjalnej i tzw. świadczenia Mama 4 plus.

Pozostałe dodatki i świadczenia pieniężne po tegorocznej waloryzacji wyniosą:

• dodatek dla sieroty zupełnej - 620,36 zł (teraz 553,30 zł),
• dodatek za tajne nauczanie - 330,07 zł (teraz 294,39 zł),
• dodatek pielęgnacyjny dla inwalidy wojennego uznanego za całkowicie niezdolnego do pracy i do samodzielnej egzystencji - 495,11 zł (teraz 441,59 zł),
• dodatek kombatancki - 330,07 zł (teraz 294,39 zł),
• dodatek kompensacyjny - 49,51 zł (teraz 44,16 zł)
• dodatek do renty inwalidy wojennego - 1263,73 zł (teraz 1127,12 zł)
• ryczałt energetyczny - 299,82 zł (teraz 255,17 zł).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przygotowuje się też do wypłaty tzw. trzynastek. W tym roku to kwota 1780,96 zł brutto. Dodatkowe roczne świadczenie pieniężne otrzymają osoby pobierające m.in.: emerytury, renty, nauczycielskie świadczenia kompensacyjne, rodzicielskie świadczenia uzupełniające, świadczenia przedemerytalne i zasiłki przedemerytalne, a także świadczenie pieniężne przysługujące cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych.

Tzw. „trzynastkę”, świadczeniobiorcy dostaną pod warunkiem, że mają prawo do wypłaty jednego z długoterminowych świadczeń na 31 marca. ZUS wypłaci dodatkową emeryturę razem ze świadczeniami przysługującymi za kwiecień. To znaczy, że emeryci i renciści otrzymają jeden przekaz lub przelew w swoim terminie płatności, który będzie sumą obu świadczeń.

Poza tym wzorem ubiegłych lat decyzja waloryzacyjna zostanie przekazana wraz z decyzją o przyznaniu tzw. „trzynastki” w jednej przesyłce pocztowej. Wysyłka listów rozpocznie się w kwietniu.