Zaćmienie Słońca - 20.03.2015. - Do obserwacji konieczny jest filtr - podkreśla astronom

- Księżyc to małe ciało, około 400 razy mniejsze od Słońca - wyjaśnia Jerzy Rafalski, astronom z toruńskiego planetarium. - Ale równocześnie jest 400 razy bliżej Ziemi, dlatego pozornie tarcze obu ciał niebieskich mają bardzo podobne rozmiary. To przypadek, ale i fenomen w naszym Układzie Słonecznym.
Zostanie tylko uśmiech

Księżyc częściowo przykryje tarczę słońca między godz. 10 a 12 w południe. Maksymalna faza zaćmienia nastąpi około godz. 11. (w Bydgoszczy o godz. 10.53). Księżyc zasłoni ponad 70 procent tarczy słonecznej. Około godz. 11 ze słońca pozostanie tylko uśmiech, wąski sierp odwrócony brzuszkiem na dół - mówi Jerzy Rafalski.

Przeczytaj także: Zaćmienie Słońca w Polsce 20 marca 2015 - kiedy i jak oglądać? [wideo]

Nie zrobi się jednak całkowicie ciemno. Nie w Polsce. - Najlepiej mają ci, którzy wybiorą się na północ, do Skandynawii, na Spitsbergen, tam zaćmienie będzie całkowite - podpowiada toruński astronom. - Wszystkim taką wyprawę polecam, jeśli nie w piątek, to w późniejszym czasie. Zobaczenie całkowitego zaćmienia jest nie tylko obserwacją wyjątkowego zjawiska na niebie, ale także niesamowitym przeżyciem. Zapadająca ciemność w środku dnia jest czymś trudnym do zapomnienia.

Na pewno nie można spojrzeć prosto w Słońce, bo to grozi oślepieniem. Konieczne są filtry przyciemniające. - Okulary przeciwsłoneczne niewiele tu dadzą - ostrzega Jerzy Rafalski. - Całkiem dobrze sprawdzą się za to okulary spawalnicze. Dawno temu, w średniowieczu, używano też zwykłej szyby okopconej nad świecą, podobno robił tak nawet Kopernik. Jeśli mamy świecę, która kopci, możemy spróbować, wyjdzie nam całkiem dobry filtr - ale trochę niebezpieczny. Jeśli zerkniemy przez chwilkę na Słońce, to nic się nie stanie, ale trzeba pamiętać, że warstwa sadzy przepuszcza podczerwień. Słońce więc nas nie oślepi, ale podgrzejemy sobie siatkówkę i dno oka. Nie polecam tej opcji na długo.

Przydatna może być niezadrukowana płyta kompaktowa albo posrebrzana folia do pakowania kwiatów. - Srebro odbija także podczerwień, więc to opcja w miarę bezpieczna - podsuwa astronom. - Tak samo powinno podziałać kilka posrebrzanych papierków od cukierków. W żadnym razie nie wolno korzystać ze zwykłej lornetki - można stracić wzrok w ciągu sekundy.

Zaćmienie będzie można obserwować we wszystkich astrobazach regionu, a także w Toruniu, przed urzędem marszałkowskim. Tam przewidziano m.in. teleskopową projekcję obrazu Słońca na ścianie urzędu i obserwacje przez specjalistyczne teleskopy. Do dyspozycji uczestników będą także specjalne okulary do obserwacji.