Zmiany w PIT-ach dla emerytów i rencistów narobiły sporo zamieszania. Eksperci wyjaśniali wątpliwości

ZUS reguluje tylko niedopłatę podatku, a o nadpłatę emeryt musi upomnieć się sam. Problem w tym, że nadpłata - najczęściej to kwota kilku złotych - nie jest wykazywana w przekazywanej przez ZUS informacji o dochodach. Zmiany zdezorientowały seniorów.

W związku z nowymi zasadami rozliczenia emerytów i rencistów, oddział ZUS w Bydgoszczy i Krajowa Administracja Skarbowa zorganizowały wspólny dyżur, by wyjaśnić wątpliwości. Przy telefonach dyżurowali: ekspert ZUS Joanna Cyranowska, naczelnik Wydziału Wypłaty Emerytur i Rent bydgoskiego oddziału ZUS oraz eksperci Krajowej Administracji Skarbowej: Andrzej Koczorowicz, kierownik Pierwszego Działu Czynności Analitycznych i Sprawdzających i Joanna Szymanek, kontroler skarbowy w Pierwszym Referacie Czynności Analitycznych i Sprawdzających - oboje z I Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy.

Oto najistotniejsze i najczęściej pojawiające się pytania.
Jak wygląda rozliczenie PIT emerytki- wdowy, która zmarła w ubiegłym roku? Czy muszą tym zainteresować się - czyli rozliczyć - spadkobiercy? Czy odbywa się to automatycznie?
Informacje o dochodach osoby, która zmarła w ciągu roku, ZUS wysyła do urzędu skarbowego. Nie ma możliwości rozliczania podatku za osobę zmarłą, z jednym wyjątkiem. Może to zrobić współmałżonek, jeśli chce skorzystać ze wspólnego rozliczenia. Ale, jak pan mówi, zmarła emerytka była wdową, więc takiej możliwości już nie ma.

Czy ZUS przyśle mi PIT po zmarłej żonie, czy sam muszę zgłosić się po niego?
PIT dla osoby zmarłej wydajemy wyłącznie na wniosek. To znaczy, że musi pan złożyć pisemny wniosek o wydanie PIT po żonie. Może pan ten wniosek złożyć osobiście bezpośrednio w placówce ZUS lub wysłać go pocztą. Proszę podać dane żony, swoje dane oraz adres, na który PIT ma być wysłany. Jeśli chce pan to zrobić osobiście, proponuję wcześniej umówić się na wizytę na konkretny dzień i godzinę.

Otrzymałam PIT-40 A i mam wykazaną niedopłatę podatku - 1 zł. Czy muszę sama rozliczyć to z urzędem skarbowym, czy ZUS za mnie rozliczy?
Jeśli nie ma pani innych dochodów i nie zamierza skorzystać z żadnych ulg i odliczeń - nie musi pani nic robić. Niedopłatę podatku w kwocie 1 zł potrącimy z kwietniowego świadczenia.

Zawsze dostawałam z ZUS PIT-40A. W tym roku dostałam PIT-11A, to się nazywa Informacja o dochodach uzyskanych od organu rentowego za 2020 rok. Co mam z tym zrobić? Muszę złożyć PIT w urzędzie skarbowym? Nie mam innych dochodów prócz emerytury, ulg też nie mam.
Może pani złożyć zeznanie w urzędzie skarbowym albo nic nie robić i czekać do 30 kwietnia. Wtedy urząd skarbowy automatycznie panią rozliczy. W praktyce wygląda to tak: w internecie, na portalu www.podatki.gov.pl znajduje się pani wstępne rozliczenie podatkowe sporządzone przez administrację skarbową na podstawie danych z ZUS. Może pani to zobaczyć i propozycje zatwierdzić, może sama złożyć tradycyjne, papierowe zeznanie w urzędzie skarbowym. Ale może też pani nic nie robić i wtedy 30 kwietnia urząd skarbowy zatwierdzi pani zeznanie, które jest w internecie, a które sam przygotował.

Dostałam z ZUS PIT -11A. Co to znaczy? Mam nadpłatę czy niedopłatę podatku?
Oznacza to nadpłatę podatku.

Mój mąż do tej pory nie dostał PIT z ZUS. Co mamy zrobić, gdzie napisać, żeby go otrzymał? Mąż zameldowany jest w innym miejscu niż teraz przebywa.
Proszę napisać do ZUS pismo o wydanie duplikatu PIT. Przy okazji proszę też podać aktualny adres, pod który ma być kierowana korespondencja do męża. Niedługo będą wysyłane decyzje waloryzacyjne i jeśli nie będzie aktualnego adresu do korespondencji - mąż też jej nie otrzyma.

Jako emeryt dostaję świadczenia z ZUS i KRUS. Stąd i stąd dostałem PIT 40A/11A. Czy muszę rozliczyć się samodzielnie, czy rozliczy mnie urząd skarbowy?
Na pewno na portalu podatkowym www.podatki.gov.pl jest przygotowane dla pana rozliczenie uwzględniające łącznie dochody z ZUS i KRUS. Jeśli sam nie złoży pan zeznania, to na tej podstawie na koniec kwietnia urząd skarbowy sam pana rozliczy.

W październiku ubiegłego roku zmarła moja żona. Nie otrzymałem z ZUS jej PIT. Czy sam muszę o niego wystąpić?
Informacje, jakie dochody uzyskały osoby zmarłe, wysyłamy do urzędu skarbowego. Jeśli chce pan rozliczyć dochody wspólnie ze zmarłą małżonką - ma pan takie prawo - proszę wystąpić do ZUS z wnioskiem o wydanie PIT po zmarłej żonie. Otrzyma go pan i na tej podstawie będzie mógł skorzystać z wspólnego rozliczenia. Wtedy jednak musi pan zrobić rozliczenie sam, bo urząd skarbowy nie zrobi wspólnego rozliczenia z małżonką.

Z jakiego PIT muszę się rozliczyć? Mąż otrzymał PIT-11A, ja - PIT-40A. Nigdzie nie pracowaliśmy, nie mamy innych dochodów, nie korzystamy z ulg.
PIT 40-A to roczne obliczenie podatku, czyli jest on już rozliczony, natomiast PIT-11A będzie rozliczony przez urząd skarbowy na koniec kwietnia, jeśli mąż sam go nie rozliczy w urzędzie skarbowym.

Jestem emerytką, zawsze dostawałam z ZUS PIT-40A, teraz 40A jest skreślone, zostało 11A. Co mam z tym zrobić? Nie mam innych dochodów oprócz emerytury, odliczeń też nie mam.
W zasadzie może pani nic nie robić. Jeśli nie złoży pani zeznania indywidualnie, to urząd skarbowy rozliczy panią na 30 kwietnia.
Gdyby miała pani niedopłatę podatku dostałaby pani PIT-40A i ZUS rozliczyłby to ze świadczenia za kwiecień. Jeśli otrzymała pani Informacje o dochodach, to prawdopodobnie ma pani nadpłacony podatek.

Dostałam z ZUS PIT-11 i PIT-40A. Jeden z nich jest za ostatnią emeryturę męża, po jego śmierci. Czy to znaczy, że sama muszę rozliczyć się z urzędem skarbowym?
Oba PIT-y zawierają informacje, którą urząd skarbowy też otrzymał, bo ZUS także tam je wysyła. Na portalu podatkowym www.podatki.gov.pl na pewno jest już przygotowane przez urząd skarbowy dla pani wstępne rozliczenie. Może pani wejść na swoje konto i albo to rozliczenie zatwierdzić, albo nic nie robić i wtedy urząd skarbowy zatwierdzi je 30 kwietnia.

Jestem na emeryturze. Dostałem z ZUS informację o dochodach za 2020 rok. Prócz tego pracowałem na umowę o pracę, miałem też kilka zleceń. Czy to znaczy, że muszę samodzielnie rozliczać się z podatku?
Sądzę, że tak, bo ma pan dochody z kilku źródeł. Może pan wejść na portal www.podatki.gov.pl i sprawdzić, jak wygląda rozliczenie przygotowane przez administrację skarbową.

Jestem na emeryturze, ale pracuję na pół etatu. W kwietniu skończę 67 lat. Czy wtedy mogę złożyć wniosek o przeliczenie emerytury i dostanę wyższą?
Jeśli były odprowadzane składki na ubezpieczenie społeczne, to powinno tak być. Proszę złożyć wniosek, wtedy przeliczymy świadczenie i sprawdzimy.

Dostałam PIT 40A/11A, drugi PIT tak samo 40A/11A. W obu przekreślone jest 11A. Co to znaczy? Oboje z mężem jesteśmy na emeryturach, nie mamy innych dochodów, nie mamy ulg. Wspólne rozliczenie też nam nic nie daje. Co mamy zrobić?
Jeśli państwo nie mają innych dochodów, nie skorzystają z ulg i odliczeń i nie chcą wspólnie się rozliczać - nie muszą nic robić. Na koniec kwietnia urząd skarbowy rozliczy państwa automatycznie.

Na moim PIT-11A, który przesłał mi ZUS, nie ma informacji, czy mam nadpłatę, czy niedopłatę podatku. Jak mam to sprawdzić? Od razu powiem, że nie korzystam z internetu. Czy jeśli okaże się, że mam nadpłatę, urząd skarbowy powiadomi mnie o tym?
Począwszy od roku 2021 (dotyczy dochodów uzyskanych w roku 2020) ZUS nie rozlicza świadczeniobiorców z nadpłatą podatku. Takie osoby otrzymały za 2020 rok informację PIT-11A. Podatnik w tej sytuacji może samodzielnie złożyć zeznanie podatkowe lub poczekać do końca kwietnia. Wtedy Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) wygeneruje automatycznie zeznanie PIT-37 w usłudze Twój e-PIT. Zwrot nadpłaty nastąpi w ciągu 45 dni od złożenia zeznania drogą elektroniczną lub w terminie 3 miesięcy dla zeznania papierowego. Jeśli podatnik nie wskazał rachunku, na który ma być zwrócona nadpłata, a nie przekracza ona dwukrotności kosztów upomnienia (23,20 zł), to nadpłata jest zwracana w kasie urzędu. W przypadku zwrotu dokonanego przekazem pocztowym nadpłata ulega pomniejszeniu o koszty jej zwrotu (tzw. porto tj. 1 proc. wartości nadpłaty) oraz stałej opłaty 5,30 zł.
Organy podatkowe "z urzędu" nie przekazują podatnikom informacji dotyczących nadpłat powstałych w rozliczeniach zeznań rocznych przygotowanych poprzez usługę Twój e-PIT. O podanie informacji w tym zakresie podatnik może wystąpić do urzędu w formie pisemnej bądź uzyskać ją osobiście po uprzednim zarezerwowaniu wizyty w urzędzie.

Jak dokonać wpłaty podatku z tytułu PIT-37 za 2020 rok?
Należny podatek trzeba wpłacić na swój indywidualny mikrorachunek podatkowy. Rachunek ten można uzyskać za pośrednictwem generatora rachunku ze strony podatki.gov.pl lub w dowolnym urzędzie skarbowym.

Otrzymałem z ZUS dokument PIT-40A. Czy muszę składać zeznanie podatkowe?
Nie. Jest to rozliczenie podatkowe dokonane przez organ rentowy. Chyba że chciałby pan skorzystać z odliczeń podatkowych, np. darowizna, ulga rehabilitacyjna. Wówczas trzeba samodzielnie złożyć zeznanie podatkowe na formularzu PIT-37, dołączając załącznik PIT/O.

Poniosłam wydatki na zakup kotła gazowego oraz na docieplenie budynku. Czy mogę dokonać odliczenia tych wydatków w zeznaniu podatkowym?
Tak, oczywiście. Pod warunkiem, że jest pani właścicielką lub współwłaścicielką budynku mieszkalnego jednorodzinnego i w 2020 roku poniosła wydatki związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w tym budynku. Wykaz rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z tym przedsięwzięciem określa rozporządzenie Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 21 grudnia 2018 roku (Dz. U z 2018, poz. 2489).
Odliczenia dokonuje się w zeznaniach PIT-36, PIT-37, PIT-36L lub PIT-28 na podstawie faktur VAT. Odliczeniu nie podlegają wydatki sfinansowane lub dofinansowane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska. Kwota odliczenia nie może przekroczyć kwoty 53 000 zł.

Z ZUS otrzymałem PIT-40A, ale chciałbym przekazać 1 proc. podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego. W jaki sposób tego dokonać?
Oczywiście ma Pan możliwość przekazania środków z podatku na rzecz OPP. Są dwa sposoby. Można złożyć do urzędu skarbowego formularz PIT-OP, w którym wskaże pan organizację, na rzecz której chce pan przekazać środki z podatku. Można też samodzielnie dokonać rozliczenia podatkowego, składając zeznanie PIT-37, w którym w części K, wskaże pan dane dotyczące organizacji pożytku publicznego.

Mam na utrzymaniu niepełnosprawną małżonkę, która nie uzyskuje żadnych dochodów. Czy w ramach ulgi rehabilitacyjnej mogę odliczyć wydatki na zakup kabiny prysznicowej? Jeśli tak, to na kogo powinna być wystawiona faktura?
Tak, jak najbardziej, jeśli modernizacja łazienki wprost wynika z potrzeb związanych z niepełnosprawnością małżonki. Wydatek musi być potwierdzony fakturą VAT. W przypadku, gdy z ulgi ma skorzystać osoba mająca na utrzymaniu osobę niepełnosprawną, to dokument stwierdzający poniesienie wydatku uprawniającego do odliczenia może być wystawiony na osobę niepełnosprawną, jak i na osobę, która utrzymuje tę osobę.

Mieszkam wspólnie z 35-letnim niepełnosprawnym synem, otrzymującym rentę socjalną. Czy mogę w dalszym ciągu korzystać z odliczeń z tytułu ulgi prorodzinnej?
Tak. Z tym tylko, iż w przypadku odliczenia 1 dziecka obowiązuje roczny limit dochodów 112 000 zł dla podatnika pozostającego w związku małżeńskim lub będącym osobą samotnie wychowującą, a 56 000 zł dla osoby niepozostającej w związku małżeńskim.

Proszę wskazać mi stronę internetową, gdzie uzyskam więcej informacji na temat ulg i odliczeń podatkowych oraz skorzystam z możliwości rozliczenia z usługi Twój e-PIT.
Należy w przeglądarce internetowej wpisać adres: www.podatki.gov.pl

Jestem osobą niepełnosprawną, mamy z mężem samochód osobowy. W dowodzie rejestracyjnym wpisany jest tylko mąż. Czy ja mogę skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej i odliczyć wydatki na ten samochód?
Tak, może pani odliczyć wydatki na samochód do wysokości 2280 zł i skorzystać z ulgi, jeśli samochód należy do majątku wspólnego.

W czerwcu 2020 r. uzyskałam orzeczenie o niepełnosprawności (wada słuchu), a w styczniu 2020 r. kupiłam aparat słuchowy. Czy mogę skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej na ten wydatek?
Nie, ponieważ można odliczyć tylko wydatki, które poniosła pani od daty uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności.

Jestem osobą niepełnosprawną. Lekarz zalecił mi stosowanie różnych leków. Nie wszystkie są ściśle związane z moją niepełnosprawnością. Czy mogę odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej wszystkie wydatki na leki?
Tak, może Pani odliczyć wydatki na wszystkie leki, które przepisał lekarz specjalista. Również te, które nie są związane ze schorzeniem, na które posiada Pani orzeczenie o niepełnosprawności.

W złożonym zeznaniu podatkowym nie wykazałem wszystkich przychodów. Rozliczyłem się tylko z przychodów z pracy, pomijając przychód z emerytury. Myślałem, że wystarczy, że zrobił to za mnie ZUS. Jak mogę to poprawić? Czy muszę pisać jakieś wyjaśnienie do urzędu skarbowego?
Musi pan ponownie wypełnić zeznanie podatkowe ze wszystkimi przychodami i złożyć je do urzędu skarbowego, a w rubryce "cel złożenia formularza" zaznaczyć "korekta zeznania". Najlepiej złożyć korektę elektronicznie w usłudze Twój e-PIT lub przez e-Deklaracje, ale również można to zrobić na papierowym druku i dostarczyć do urzędu skarbowego.