500 plus dla niepełnosprawnych - pytania i odpowiedzi. W kraju złożono już ponad 101 tys. wniosków do ZUS

Ponad 6700 wniosków o 500 plus dla niepełnosprawnych to dane ZUS na 19 września. W kraju jest to już ponad 101 tys. wniosków. Ustawa wchodzi w życie 1 października, ale od początku września do placówek ZUS wpływają wnioski od zainteresowanych. W Kujawsko-Pomorskiem 5 tys. pism pochodzi od osób w wieku 18-74 lata, pozostałe od tych, którzy mają 75 i więcej lat.

„500 plus dla niepełnosprawnych” to potoczne określenie świadczenia uzupełniającego dla osób dorosłych niezdolnych do samodzielnej egzystencji. 500 zł to maksymalna kwota wsparcia. Jej wysokość w konkretnym przypadku zależy od tego, jakiej wysokości świadczenia wypłacane ze środków publicznych otrzymuje dana osoba. Górną granicą jest 1600 zł brutto. - Warto przypomnieć, że wniosek o świadczenie 500+ dla niesamodzielnych należy podpisać i odpowiedzieć na wszystkie pytania zawarte we wniosku - zwraca uwagę Krystyna Michałek, rzecznik regionalny ZUS w Kujawsko-Pomorskiem. - Jeśli nie mamy orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji, do wniosku należy dołączyć aktualną dokumentację medyczną np. z ostatnich dwóch lat i zaświadczenie o stanie zdrowia. Jeśli mamy orzeczenie o niepełnosprawności również warto dołączyć - uczula rzeczniczka. Niepełnosprawni, którym świadczenia wypłaca KRUS, wnioski składają do KRUS.

Prezentujemy relację z redakcyjnego dyżuru, poświęconego 500 plus dla niepełnosprawnych, czyli świadczeniu uzupełniającemu dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Na pytania odpowiadały: Iwona Babińska, zastępca naczelnika Wydziału Świadczeń Emerytalno-Rentowych oraz Aleksandra Cichocka, naczelnik Wydziału Orzecznictwa Lekarskiego i Prewencji z oddziału ZUS w Bydgoszczy.

Mam orzeczenie z powiatowego zespołu o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Mam tu napisane, że wymagam pomocy drugiej osoby. Czy mogę ubiegać się o 500 plus dla niepełnosprawnych? Aktualnie pobieram emeryturę z ZUS.
Pani emerytura brutto i inne świadczenia finansowane ze środków publicznych nie mogą przekraczać 1600 zł. Co ważne, nie wlicza się do tego dodatku pielęgnacyjnego, jeśli ktoś go otrzymuje. Orzeczenia o stopniu niepełnosprawności z powiatowych zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności nie są podstawą do przyznania prawa do świadczenia uzupełniającego. Świadczenie uzupełniające przysługuje osobom, które mają orzeczoną niezdolność do samodzielnej egzystencji i musi to być orzeczenie lekarza orzecznika ZUS. Jeśli chce pani ubiegać się o to świadczenie, musi pani złożyć wniosek do ZUS, dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia od lekarza (może być od lekarza POZ), dokumentację medyczną z ostatnich 2 lat. Wtedy lekarz orzecznik ZUS zbada i orzeknie, czy jest pani osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji. Na podstawie tego orzeczenia ZUS wyda decyzję.

Jestem po operacji serca, mam całkowitą niezdolność do pracy. Jakie warunki muszę spełnić, by ubiegać się o 500 plus dla niepełnosprawnych?
Świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji przysługuje osobom, które są pełnoletnie, mieszkają w Polsce i mają orzeczenie lekarza- orzecznika ZUS o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Ważna jest też wysokość przychodów finansowanych ze środków publicznych, czyli emerytur, rent, ewentualnych zasiłków z pomocy społecznej. Te przychody nie mogą przekraczać 1600 zł brutto. Jeśli chciałaby pani starać się o to świadczenie, musi pani stanąć przed lekarzem orzecznikiem w ZUS. Jeśli ma pani orzeczenie o niepełnosprawności, to do wniosku trzeba dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia, dokumentację medyczną, orzeczenie o niepełnosprawności. Orzecznik wtedy stwierdzi, czy jest pani niezdolna do samodzielnej egzystencji.
Czy to znaczy, że będę musiała jechać na komisję? Ja mam napisane, że mam problem z poruszaniem się.
W zaświadczeniu o stanie zdrowia lekarz zaznaczyć, czy jest pani w stanie przyjechać na badanie do ZUS, czy nie. Do wniosku proszę też dołączyć aktualną posiadaną dokumentację lekarską z ostatnich np. dwóch lat i orzeczenie o niepełnosprawności, w którym jest napisane, że ma pani problem z poruszaniem się. Wtedy lekarz orzecznik ZUS może wydać orzeczenie w trybie zaocznym, na podstawie dokumentacji medycznej. Po ewentualnym ustaleniu niezdolności do samodzielnej egzystencji przysługiwałoby pani świadczenie uzupełniające w kwocie będącej różnicą miedzy 1600 zł a pani emeryturą brutto, czyli 1370 zł. Byłoby to więc 230 zł.

Gdzie można dostać wnioski o 500 plus dla niepełnosprawnych i jakie inne dokumenty trzeba dołączyć?
Osoby, które pobierają świadczenia z ZUS, albo te, które nie mają prawa do żadnych świadczeń mogą odebrać wniosek bezpośrednio w ZUS. Wnioski ESUN dostępne są w ZUS, można je też wydrukować ze strony internetowej www.zus.pl. W ZUS też jest dostępny druk OL-9, czyli zaświadczenia o stronie zdrowia, często druk ten mają też lekarze.

Mam orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z czerwca 2016 r. o niezdolności do samodzielnej egzystencji do 30 czerwca 2019 r. Mam 75 lat, otrzymuje ten sam dodatek, który otrzymywałem do końca czerwca. Mój stan zdrowia się nie poprawił. Czy ponownie muszę składać wniosek o orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji, by dostać świadczenie uzupełniające? Czy muszę też jeszcze raz złożyć dokumenty, które już w ZUS są?
Żeby nabyć prawo do świadczenia uzupełniającego musi być ustalona dalsza niezdolność do samodzielnej egzystencji. Dokumentów, które już w ZUS są nie trzeba składać ponownie. Do wniosku trzeba dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia i aktualną dokumentacje lekarską, której nie ma w ZUS.

Mam znaczny stopień niepełnosprawności, 76 lat i nie wiem, czy mi się 500 plus należy?
Orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, wydane przez powiatowy zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności nie jest równoważne orzeczeniu o niezdolności do samodzielnej egzystencji, stwierdzonej przez lekarza orzecznika ZUS lub KRUS (w przypadku rolników). Jeśli chce pani starać się o świadczenie uzupełniające, do wniosku proszę dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia, aktualną dokumentację lekarską z ostatnich 2 lat oraz wspomniane orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Lekarz orzecznik ustali, czy jest pani niezdolna do samodzielnej egzystencji. W zaświadczeniu o stanie zdrowia lekarz rodzinny powinien zaznaczyć, czy może pani stawić się na badanie, czy nie.

Mój brat ma 82 lata, orzeczenie o niepełnosprawności, I grupę inwalidzką na stałe. Ma orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Czy jemu przysługuje 500 plus i jak to załatwić? Brat ma ponad 1500 zł emerytury do wypłaty, otrzymuje po połowie z ZUS i z KRUS.
Ważna jest wysokość emerytury brutto. Jeśli jest to ponad 1600 zł, to świadczenie nie będzie bratu przysługiwało. Kwotę brutto znajdzie pani w decyzji waloryzacyjnej. Wniosek o świadczenie uzupełniające należy złożyć w tej instytucji, która wypłaca dodatek pielęgnacyjny.

Mam zaświadczenie o niepełnosprawności, a moja emerytura wynosi niecałe 1000 zł, dostaję ją z KRUS. Mam też dodatek pielęgnacyjny. Gdzie mogę złożyć wniosek o 500 zł?
Dodatek pielęgnacyjny nie jest brany pod uwagę, tylko emerytura brutto. Jeśli ma pani orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji wydane przez orzecznika KRUS, to do KRUS składa pani wniosek o świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji.

Dostaję z gminy zasiłek pielęgnacyjny. Gdzie mogę złożyć wniosek o dodatek 500 plus dla niepełnosprawnych.
Jeśli zasiłek pielęgnacyjny wypłaca gmina, wniosek o świadczenie uzupełniające składa się do ZUS. Trzeba jednak pamiętać, że muszą być spełnione inne warunki. Przede wszystkim osoba ubiegająca się musi posiadać orzeczenie lekarza ZUS o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Jeśli takiego orzeczenia nie ma, do wniosku o przyznanie świadczenia uzupełniającego należy dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia oraz aktualną dokumentację lekarską z ostatnich 2 lat.

Jaka kwota renty czy emerytury musi być, żeby można złożyć wniosek o 500 plus dla niepełnosprawnych?
Do 1600 zł brutto miesięcznie.

Kto wypełnia druk zaświadczenia o stanie zdrowia?
Cały druk wypełnia lekarz.

Syn od 16 roku życia dostawał rentę socjalną, ale 4 lata temu ZUS mu jej odmówił i w efekcie ma przyznana przez sąd. Mam postanowienie, że jest całkowicie niezdolny do pracy, ale nie mam napisane wprost, że jest niezdolny do samodzielnej egzystencji, tylko, że wymaga pomocy osób drugich w określonym zakresie. Czy na tej podstawie mogę się ubiegać o dodatek dla syna? Czy musiałby się stawić na komisję lekarską? jego choroba polega m.in. na tym, że boi się wychodzić z domu, jechać gdzieś.
Syn musi mieć orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Dla celów renty socjalnej była orzekana tylko całkowita niezdolność do pracy, nigdy do tego celu nie orzekano o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Będzie więc konieczne badanie przez lekarza orzecznika ZUS i stwierdzenie niezdolności do samodzielnej egzystencji.
Do wniosku musi pani dołączyć dokumentacje medyczną z ostatnich 2 lat, proponuje też skserować i dołączyć wyrok sądu w sprawie renty socjalnej i aktualne zaświadczenie o stanie zdrowia od lekarza. W tym zaświadczeniu lekarz zaznaczy, czy syn jest w stanie przyjechać na badanie, czy nie. Jeśli zaznaczy, że nie, to nie będziemy go wzywać. Na podstawie aktualnej dokumentacji lekarskiej lekarz może wydać orzeczenie w trybie zaocznym lub badanie odbędzie się w miejscu zamieszkania.

Mój brat nie jest w stanie osobiście przyjść do ZUS i złożyć dokumenty o dodatek uzupełniający. Czy mogę to zrobić w jego imieniu? Czy muszę mieć od niego jakieś upoważnienie?
Wniosek może złożyć opiekun prawny lub opiekun faktyczny. Opiekun prawny składając wniosek przedkłada wyrok Sądu, w którym ustanowiono go opiekunem. Jeśli wniosek składa inna osoba niż opiekun prawny to do wniosku dołącza Pełnomocnictwo. Można napisać je ręcznie, ale jest też gotowy druk na stronie internetowej ZUS. Ważne, by osoba wnioskująca podpisała się pod wnioskiem i na pełnomocnictwie. Opiekun faktyczny składa odpowiednie oświadczenie.

W 1996 roku przyznano mi I grupę inwalidzką na stałe, czyli mam ją do dziś. Na tej podstawie mam wypłacaną rentę inwalidzką. Czy muszę mieć orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji, by starać się o 500 plus dla niepełnosprawnych? Renty mam nieco ponad 1200 zł brutto.
Jeśli na podstawie tego orzeczenia do dziś wypłacane jest świadczenie, to nie jest potrzebne orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Mama ma orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym, ale zniszczyła całą swoją dokumentację medyczną, zostały nieliczne stare dokumenty. Wystąpiłam już do powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności o kopie dokumentów. Jakie w ogóle dokumenty muszę złożyć na 500 plus dla mamy?
Jeśli chodzi o dokumentację medyczną, to trzeba iść do lekarza pierwszego kontaktu lub specjalisty, on wystawi zaświadczenie o stanie zdrowia. W tym zaświadczeniu przekaże niezbędne lekarzowi-orzecznikowi informacje. A lekarz oceni czy będziemy wzywać mamę na badanie czy też dołączona dokumentacja medyczna pozwoli na załatwienie sprawy w trybie zaocznym.

Moja córka urodziła się z porażeniem mózgowym, jej stan zdrowia pogarsza się. Otrzymuje rentę socjalną. Czy może otrzymać 500 plus?
Do renty socjalnej orzekana jest całkowita niezdolność do pracy, a do świadczenia uzupełniającego wymagane jest orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji przez lekarza orzecznika ZUS. Do wniosku należy więc dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia wystawione przez lekarza, aktualną dokumentację medyczną i wtedy będzie wydane orzeczenie, czy jest niezdolna do samodzielnej egzystencji. Ono jest rozstrzygające. Gdy uzyska takie orzeczenie, będzie jej przysługiwało prawo do świadczenia uzupełniającego.

Jestem osobą w podeszłym wieku, przeszłam 2 udary, leczę się u kardiologa, endokrynologa, pulomonologa. Nie mam żadnego orzeczenia lekarskiego, ale sama nigdzie nie wychodzę, muszę mieć opiekę, więc jestem niepełnosprawna. Czy dostanę dodatek 500 zł dla niepełnosprawnych?
Do tego, żeby mieć prawo do świadczenia uzupełniającego niezbędne jest posiadanie orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji lekarza orzecznika ZUS, jeśli pobiera pani emeryturę z ZUS. Do wniosku musi więc pani dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia, które wypisze pani lekarz rodzinny w przychodni, aktualną dokumentację medyczną (z ostatnich 2 lat). Wtedy orzecznik sprawdzi, czy jest pani niezdolna do samodzielnej egzystencji i wyda odpowiednie orzeczenie.

Mąż ma orzeczenie z ZUS o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Ma 2 300 zł emerytury brutto. Jaka kwota dochodu jest brana pod uwagę przy 500 plus?
Świadczenia wypłacane ze środków publicznych, czyli takie, jak m.in. emerytura, renta, nie mogą przekroczyć 1600 zł brutto. Czyli mężowi świadczenie uzupełniające nie przysługuje.

Mój niepełnosprawny syn pobiera rentę rodzinną po ojcu i część renty socjalnej. W 2006 roku ma wydane przez ZUS orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji i niezdolności do pracy, na stałe. Jaką kwotę bierze się do obliczenia, czy ma prawo do dodatku 500 plus?
Kwota świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych nie może przekraczać 1600 zł brutto. Renta rodzinna dla dziecka, którego niepełnosprawność powstała przed 16 rokiem życia lub w trakcie nauki nie dłużej jednak niż do 25 roku życia, nie jest brana pod uwagę. Również nie wlicza się dodatku pielęgnacyjnego. Musi więc pani złożyć tylko wniosek.

Do 2018 r. byłam na rencie z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, miałam zasiłek pielęgnacyjny, ale potem mi go odebrano. W 2018 roku zostałam z urzędu przeniesiona na emeryturę, wynosi 1100 zł. Nadal się leczę, mam orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności. Wszystkie moje dokumenty do 2018 r. są w ZUS, mam już od lekarza zaświadczenie o stanie zdrowia. Co jeszcze muszę dołączyć do wniosku o 500 plus dla niepełnosprawnych?
Do wniosku proszę dołączyć aktualną, nową dokumentacje, której nie ma w ZUS, zaświadczenie o stanie zdrowia. Lekarz rzecznik ZUS ustali, czy jest pani niezdolna do samodzielnej egzystencji.

Mama jest na emeryturze z ZUS, ale wcześniej była na rencie i miała orzeczenie, że jest trwale niezdolna do samodzielnej egzystencji. Gdy ukończyła 60 lat dostała pismo, że dalej jest niezdolna do samodzielnej egzystencji. Czy na dodatek 500 plus mam złożyć tylko wniosek i dołączyć to orzeczenie, czy mama będzie musiała przejść badania? Jej emerytura to 1108 zł brutto. Ma dodatek pielęgnacyjny. Mama jest po rozwodzie i były mąż płaci jej alimenty. Czy one też liczą się do dochodu?
Jeśli mama ma orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o trwałej niezdolności do samodzielnej egzystencji i ma z tego tytułu płacony dodatek pielęgnacyjny, będzie mogła ubiegać się o świadczenie uzupełniające.
Alimenty płacone przez byłego małżonka nie są dochodem ze środków publicznych Dlatego nie wpływają na prawo do świadczenia uzupełniającego.