Biblioteka służy nam 110 lat. Wszystko zaczęło się w pruskiej Bydgoszczy...

Jako Biblioteka Miejska placówka zaczęła działalność 1 października 1903 roku, obchodzić więc będzie 110 lat.

Nie można przekreślać czasu istnienia placówki pod zaborem pruskim, choć z innym nastawieniem wówczas księgozbiór był gromadzony. Zaledwie kilka lat po otwarciu udało się pozyskać w depozyt to, co ocalało z biblioteki klasztoru bernardynów. Dzięki temu ocalało wiele cennych książek, wcześniej zostawionych na poniewierkę. Biblioteka zgromadziła zbiory specjalistyczne miejscowych niemieckich towarzystw naukowych, dzięki czemu ocalono regionalne pamiątki, mapy i rękopisy. Od początku też celem było utworzenie placówki naukowej

Niemcy dbali też o warunki lokalowe dla biblioteki. Choć powstała w niewielkim budynku przy ul. Cesarskiej 1 (dziś Bernardyńska), szybko została przeniesiona na Gdańską, pod ówczesny numer 19 - dziś 27. Okazałej kamienicy, którą znamy dziś, wtedy jeszcze nie było. Tam też szybko zaczęło brakować miejsca i w połowie 1908 roku biblioteka została przeniesiona do okazałego budynku przy placu Fryderykowskim 1, czyli obecnie Stary Rynek 24.

Polskiego ducha tchnął w instytucję dr Witold Bełza, który od września 1920 r. został jej dyrektorem. Miał ambicje zrobić z bydgoskiej Biblioteki Miejskiej licząca się placówkę naukową. I to mu się udało. Pozyskał wiele cennych wydawnictw, m.in. zbiór rękopisów Kazimierza Kierskiego. Dr Bełza był bez reszty oddany swojej pracy.

Przeczytaj również: Witold Bełza - twórca polskiej biblioteki w Bydgoszczy

W czasie II wojny zbiory biblioteczne bardzo ucierpiały część została zniszczona przez okupanta, część spłonęła już w 1945 r. wywieziona poza Bydgoszcz. Tam miała być bezpieczna.

Od 1968 roku Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna ma status placówki naukowej.

W październiku, na 110-lecie istnienia, pracownicy biblioteki przygotowują publikację, pokazująca historię placówki. Przygotowana też zostanie specjalna wystawa.

(Korzystałam z "Z życia i pracy bydgoskiej książnicy. Księga pamiątkowa 1903-1963" Wydane przez Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, 1965 r.)