- Grób Jana Malaka będzie jeszcze poprawiany - zapewnia konserwator.
(fot. Hanka Sowińska)
Zbliża się 1 listopada. A to znaczy, że na najstarszej bydgoskiej nekropolii znowu pojawią się kwestarze (w tym roku pieniądze będą zbierane także na cmentarzach przy ul. Artyleryjskiej, ul. Wiślanej, ul. Kossaka oraz w placówkach kultury).
Zobacz: Kwesta na cmentarzu Starofarnym
We wtorek (23 października) byliśmy na cmentarzu przy ul. Grunwaldzkiej. Oglądaliśmy groby, który były odnawiane za pieniądze pozyskane z publicznych zbiórek w minionych dwóch latach. Nie wszystko, co zobaczyliśmy, jest do zaakceptowania. Dlatego zapytaliśmy Sławomira Marcysiaka, miejskiego konserwatora zabytków o szczegóły prac renowacyjnych.
Wśród odmawianych pomników był m.in. grób Jana Malaka, pierwszego naczelnika bydgoskich tramwajów. - Nie ze wszystkim murarze sobie poradzili, dlatego potrzebny jest retusz. Chodzi o spękania w czerwonym lastriku - mówi konserwator (na zdjęciu widoczne jasne ślady na krzyżach i innych elementach).
W przypadku grobu Malaka i jego żony interwencja budowlano-konserwatorska była niezbędna. Rozpadły się fundamenty, a to groziło zawaleniem się całej konstrukcji. Dlatego grób został rozebrany, położono nowe fundamenty i na powrót zestawiono chemicznie oczyszczone elementy. Przy okazji usunięto betonową pokrywę, znajdującą się we wnętrzu, spod której odkuto element w kształcie elipsy. - Tabliczka z imieniem i nazwiskiem naczelnika jest szpetna, dlatego będzie zmieniona - zapowiada Sławomir Marcysiak.
Czytaj również: W 2009 roku Wichura spowodowała poważne zniszczenia na zabytkowym cmentarzu Starofarnym
We wtorek na grobie Zenona Frydrychowicza zamontowano tablicę odtworzoną ze zdjęć
(fot. Hanka Sowińska)
Konserwator nie jest również zadowolony z efektów renowacji grobu Zenona Frydrychowicza, pierwszego prezesa Sądu Okręgowego w Bydgoszczy. Chodzi m.in. o lewą, boczną ścianę (to nie jest lastriko). Skąd ta prowizorka? - Zabrakło pieniędzy. Wierzę, że w przyszłym roku uda się pozyskać większe fundusze (chodzi nie tylko o pieniądze z kwesty - przyp. red.). Poza tym poszukam kamieniarza, który będzie w stanie wykonać taki element - zapowiada konserwator.
Staraniem potomków na ścianie grobowca rodziny Wojciechowskich (Nowofarny) zawisły dwie, nowe tablice
(fot. Hanka Sowińska)
Za pieniądze zebrane w 2011 roku odnowiono grób Michaliny Kwaśniewskiej z d. Radtków. - Ten oryginalny nagrobek, wykonany z piaskowca, pochodzi z lat 20. ubiegłego wieku. To prawdziwie konserwatorska robota - ocenia Marcysiak.
Przed rokiem Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy (od kilku lat jest głównym organizatorem październikowo-listopadowych kwest) i "Pomorska" postulowały stworzenie kompleksowego programu renowacji Cmentarza Starofarnego. - Mamy taki plan - zapewnia miejski konserwator zabytków. I zapowiada, że w najbliższych latach odbudowane zostaną kaplice w południowej części cmentarza, ratowane też będą wielkie, rozpadające się grobowce i takie, które mają wartość artystyczną lub spoczywają w nich ważne dla historii miasta osoby.
Czytaj e-wydanie »
