Co musimy wiedzieć zanim wybierzemy się na spływ

Kto poznał Brdę, Wdę i Drwęcę - ten już przepadł. Takie jest kajakarstwo - wciąga niespodziewanie, podstępem, niczym wiry na Kolorado. To przygoda, zauroczenie. Taka jest rzeka - nieodgadniona. Spokojna, czasem groźna.

Do wyboru - do koloru

Dziś turystyka kajakowa to nie tylko kluby zrzeszające miłośników wioseł, ale cały przemysł oferujący rozliczne atrakcje. Jeśli kajak znałeś tylko z widokówek i migawek telewizyjnych, w temat wprowadzą cię instruktorzy: wsadzą do kokpitu, na płytkiej wodzie pokażą jak trzymać wiosło, jak wykonać pierwsze ruchy, zaproszą na pierwszą wyprawę wzdłuż brzegów urokliwego jeziora.
Szkółki kajakarskie, swoiste ABC kajakowania dla wszystkich grup wiekowych, to obecnie jedna z wielu propozycji firm komercyjnych. Jeśli chciałbyś spróbować sił na spokojnej rzece, podczas prawdziwej wodnej włóczęgi w jeden dzień, weekend albo wybrać się na wczasy w kajaku, poprowadzi cię przewodnik - pilot, nad bezpieczeństwem będzie czuwał ratownik. Po dniu spędzonym na wodzie chciałbyś zjeść normalny obiad, zwiedzić atrakcje turystyczne na lądzie, a pod wieczór odpocząć przy ognisku.
To wszystko może być w programie imprezy, ba - nawet zajęcia rekreacyjne oraz instruktażowe na lądzie i wodzie. Dla firm organizuje się imprezy rekreacyjne i motywacyjne - swoistą kombinację wodno-lądową, podczas której zespoły, np. poszczególnych działów danej firmy, konkurują ze sobą, a wieczorem spędzają wspólnie czas przy ognisku. Z takiej okazji korzysta coraz więcej prężnych przedsiębiorstw.

Ile zapłacisz?

To oczywiście zależy od pakietu atrakcji, które chcesz wrzucić do worka z napisem "przygoda w kajaku". Wypożyczenie zwykłego kajaka z tworzyw szklanych kosztuje 20-25 zł na dobę, natomiast polietylenowego - o 10 zł więcej. Sprzęt polietylenowy, znacznie bardziej wytrzymały na uszkodzenia, jest droższy. Jeśli zlecimy transport kajaków, wtedy trzeba się liczyć z opłatą ok. 1 zł za 1 km trasy.
Ile będzie kosztować, przykładowo trzydniowy spływ na odcinku rezerwatu przyrody Dolina Rzeki Brdy w Tucholskim Parku Krajobrazowym z przepłynięciem słynnego uroczyska Piekiełko?
Za 69 zł (od osoby) otrzymujemy kajaki z wyposażeniem, transport kajaków na start i odbiór po spływie, transport bagaży wzdłuż trasy spływu, opiekę pilota wraz z instruktażem kajakowym, opłacone pola biwakowe, do tego rano i wieczorem herbatę, a po trudach wiosłowania - ognisko z kiełbaskami.
Za noclegi pod dachem należy dopłacić po 20 zł. Za dodatkowe kilkanaście zł za każdy dzień można zamówić dwudaniową obiadokolację. A do tego w programie imprezy zwiedzanie ciekawych okolic. To tylko jedna z ofert.
Najbardziej znani organizatorzy spływów w naszym regionie to: PW "Activitas" i Regionalny Oddział PTTK "Szlak Brdy", ale można też wpisać w wyszukiwarce internetowej hasło "spływy kajakowe". Ofert jest mnóstwo.

Kalendarz imprez

Firmy komercyjne dostosowują terminy do potrzeb klientów, Polski Związek Kajakowy i PTTK organizują spływy, które wcześniej publikowane są w ogólnopolskim kalendarzu imprez. Znajdziemy je w Internecie: www.pzkaj.pl/imprezy/turystyka.html i http://ktkaj.pttk.pl/kal2006.htmKażdy klub ma własny kalendarz imprez. Wykaz klubów można znaleźć pod adresem: http://katalog.onet.pl/6276, kluby-kajakowe,k.html lub wpisując w wyszukiwarce hasło "kajaki" i klikając na stronie "kluby kajakowe". Adresy są też na stronie www. kajak.org.pl (baza kontaktów - kluby).

Ważny jest sprzęt

Jeśli ktoś chciałby się uniezależnić, może sobie kupić kajak i cały niezbędny sprzęt. Gdzie go szukać? Znów wchodzimy na stronę www.kajak.org.pl, znajdując rubrykę "sprzęt". A tam do wyboru: giełda, sklepy, producenci, wypożyczalnie. W Kujawsko-Pomorskiem w kategorii "sklep" znajdujemy bydgoską firmę MAKANU, która prowadzi także wypożyczalnię i jest importerem kajaków oraz wyposażenia.
Polscy producenci sprzedają kajaki jednoosobowe z tworzyw poliestrowych już od 950 zł i dwuosobowe od 1100 zł. Producenci zachodni oferują już niemal wyłącznie doskonałe, przetestowane na akwenach całego świata jednostki polietylenowe.
Kupując kajak musimy zastanowić się do jakiego celu będzie służył. W ofercie są przecież turystyczne jednostki nizinne, górskie, rodeo, morskie, tzw. sit-on-top, polo, rekreacyjne, a do tego składane i pneumatyczne.
Wyjaśnienia wymagają terminy: polo, sit-on-top i rodeo - ten pierwszy służy zasadniczo do gry w koszykówkę wodną, drugi - do uprawiania kajakarstwa plażowego (to kajak otwartopokładowy), trzeci - do wykonywania najbardziej skomplikowanych ewolucji na rzekach górskich.
Ceny zależą głównie od wielkości łódki oraz jej wyposażenia (to tak, jak z samochodami). Kajak jest tym droższy, im posiada więcej przedziałów wodoszczelnych, luków bagażowych. Cena zależy też od tego, czy wyposażony jest w ster. Na cenę wpływa też wygoda i możliwość regulowania siedzenia, oparcia oraz podnóżków.
Aby już nie komplikować sprawy, podamy tylko, że ceny kajaków polietylenowych wahają się od 1500 zł do grubo ponad 4000 zł. Przykładowo, jednoosobowy kajak turystyczny Prijon Touryak kosztuje 4250 zł. Najdroższe są kajaki morskie; kosztują nawet 7000 zł.
Pamiętajmy jednak, że wielu organizatorów spływów wyzbywa się starego, dobrego jeszcze sprzętu i tę ofertę można znaleźć na ich stronach internetowych. Zwykle za taki kajak trzeba zapłacić kilkaset zł.

I co jeszcze?

Po kajaku, kwestią podstawową jest wiosło. To także dobieramy w zależności od przeznaczenia. Ceny wioseł z piórami polietylenowymi (takie polecamy) - od 130 zł, wiosła z kevlaru to już wydatek rzędu 800 zł.
Na spływ trzeba zabrać kamizelkę asekuracyjną lub ratunkową. Różnią się wypornością i krojem. Pierwsze (wygodniejsze) pomagają w utrzymaniu się na wodzie, drugie - zapewniają niezatapialność (obowiązkowe dla dzieci i w kajakarstwie morskim). Ceny od 150 do 570 zł.
Kokpit, w którym siedzi kajakarz, powinien być chroniony specjalnym fartuchem. W turystyce nizinnej, latem, nie jest konieczny, ale już zimą, na rzekach górskich i na morzu - konieczny, bo zabezpiecza przed zalaniem falą i wodą spływającą z wiosła. Ceny uzależnione są od rodzaju materiału. Najtańsze nylonowe - poniżej 100 zł, najdroższe neoprenowe - do ponad 350 złotych.
Na wodzie trzeba być przygotowanym na niesprzyjającą aurę. Foliowe peleryny to zamierzchła przeszłość. Odzież zewnętrzna musi chronić przed wodą i wiatrem, a do tego umożliwiać odprowadzanie potu na zewnątrz. Rękawy muszą posiadać szczelne mankiety. Najtańsze, uniwersalne kurtki turystyczne, można nabyć za nieco ponad 150 zł, droższe przekraczają 600 zł.
Rasowy wodniak sprawi sobie także neoprenowe buty za 80 -150 zł, neoprenowe skarpety za ponad 40 zł, rękawiczki z tego samego materiału za 70-120 zł. Można też kupić zwykłe trampki za 15 zł, które sprawdzają się nie gorzej niż ich drogie odpowiedniki.
Cały dobytek należy zapakować do szczelnych worków, a te w zależności od pojemności, wymagają wyjęcia z portfela od kilkudziesięciu do ponad 200 zł.
Przewodniki
W kajakowe przewodniki książkowe zaopatrzysz się w najbliższym Empiku lub księgarni. W ostatnich latach pojawiło się ich sporo i to głównie zapraszających na atrakcyjne rzeki Pomorza i Mazur, autorstwa bydgoskich speców od kajaka i wiosła: Zbigniewa Galińskiego i Marka Kwaczonka.
W kwestii poradnikowej odsyłam nieskromnie do tytułu "Kajaki od A do Z" wydawnictwa Pascal, w powstaniu którego niżej podpisany ma swój udział.