Czy dzielić ciało Jana Pawła II?

Wszystko zaczęło się od informacji, że w Polsce ustawia się kolejka po papieskie relikwie. To przede wszystkim wnioski proboszczów zabiegających o fragmenty stroju liturgicznego. Chociaż Jan Paweł II najpewniej zostanie ogłoszony błogosławionym dopiero 16 października, w 30. rocznicę wyboru na papieża, do biskupów w całej Polsce już trafiają prośby o jego relikwie.

Sanktuarium w Ludźmierzu prosiło o relikwie z ciała. Będzie się o nie starać również Jasna Góra i Licheń. O możliwości oddzielenia serca od ciała papieża i pochowania go na Wawelu mówił bp Tadeusz Pieronek, przewodniczący trybunału ds. beatyfikacji Jana Pawła II. Włoski dziennik "Corriere della Sera" skomentował te wieści, że polski Kościół odwołuje się do "pradawnego i pogańskiego obrządku".

Pamiątki już mamy

Teolog ks. Eligiusz Piotrowski nie zgadza się z tak bezwzględnym komentarzem włoskiego dziennika, jego zdaniem komentarz jest na wyrost, buńczuczny i niesprawiedliwy wobec Polaków.

- Wcale nie jest łatwo wypowiadać się na tego rodzaju tematu, nie tylko teologowi - tłumaczy. - Zresztą nasza, polska tradycja zna podobne zdarzenia, w końcu sprowadzono fragmenty ciała Chopina, Piłsudskiego... I nie jest to tylko związane z religią, wiarą.

Mamy już Lubuskiem papieskie relikwie, chociaż nie z ciała.
- To nie są jeszcze relikwie - prostuje kustosz sanktuarium w Rokitnie Tadeusz Kondracki. - Będzie można je tak nazywać, gdy będzie błogosławionym, świętym. Teraz to są pamiątki po papieżu. Natomiast przedmioty te spełniają warunki relikwii, gdyż są to osobistymi rzeczami Ojca Świętego. To buty, sutanna, ornat...

Czy sanktuarium chciałoby mieć relikwie z ciała? T. Kondracki mówi, że byłoby to wspaniałe, ale podobne zabiegi można czynić w na poziomie archidiecezji. Nawiasem mówiąc w Rokitnie znajdują się relikwie innych świętych..

Zastępca dyrektora Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze Leszek Kania nie bez dumy wspomina, że ich papieska pamiątka, mitra, już pełniła honory relikwii. W dniach żałoby po śmierci Jana Pawła II była wystawiona w konkatedrze i czczona jak relikwia. Gdy mitra jest wystawiona w muzealnych salach wzbudza poruszenie.

- Nie, relikwii z ciała byśmy nie przyjęli - dodaje Kania. - Takie przedmioty przechowuje się raczej w świątyniach...

Większość nie chce
Na razie ciało papieża Polaka spoczywa w grobie w Grotach Watykańskich. Ale Watykan rozważa przeniesienie ciała zmarłego do bazyliki św. Piotra, a nawet wystawienie go na widok publiczny w szklanej trumnie na kamiennym postumencie.
Jak wynika z sondażu przeprowadzonego dla "Gazety Wyborczej" 68 proc. Polaków nie chciałoby dzielenia ciała Jana Pawła II na relikwie. Wyjątek Polacy zrobiliby dla papieskiego serca - połowa z nas chciałaby je widzieć na krakowskim Wawelu. Przeciwnych było 42 procent pytanych.

Relikwie były skarbem
Szczątki ciała świętych lub rzeczy z nimi związanych, a także relikwie Męki Pańskiej są rozpowszechnione w katolicyzmie i prawosławiu. Wierni uważają iż za pośrednictwem relikwii dokonują się cuda. W średniowieczu relikwie stały się obiektem handlu, wymiany, kradzieży. Dochodziło nawet do profanowania samych relikwii, takiego jak odgryzania ich kawałków w czasie całowania.

Miasta rywalizowały między sobą o to kto i jakie relikwie ma u siebie, jakie są mocniejsze. Tam gdzie były relikwie wyjątkowo cudowne, ciągnęły masy pątnicze, miasto zyskiwało na prestiżu. Stąd sprzedawano pieluchy i siano ze stajenki Betlejemskiej, części ramy okna, z którego archanioł Gabriel zwiastował Pannie Marii, że pocznie Syna Bożego, a nawet krople potu Chrystusa. W pewnym franciszkańskim klasztorze, za opłatą pokazywano palec... Ducha Świętego.

Ciało Elżbiety Turyńskiej, uważanej za życia za świętą zostało, tuż po zgonie niemal rozerwane na strzępy. Ręka św. Tomasza z Akwinu została po śmierci oderwana od korpusu i zakonserwowana... przez gotowanie. Szczytem wszystkiego było usiłowanie zabójstwa św. Romualda, pustelnika aby być pewnym posiadania całości jego zwłok.

Chciał obrócić się w proch
Sam Jan Paweł II miał ogromny szacunek dla kultu relikwii. Jednak w testamencie prosił, by jego ciało pogrzebać w ziemi, bez sarkofagu. Jako niepoważne i przedwczesne skwitował dywagacje na temat sprowadzenia do Polski relikwii Jana Pawła II, gdyż nie został on jeszcze nawet beatyfikowany sekretarz generalny Episkopatu Polski bp Stanisław Budzik, komentując doniesienia prasowe w tej kwestii.

Bp Budzik uważa, że "po kanonizacji Jana Pawła II Polacy będą chcieli mieć jakąś cząstkę relikwii z jego ciała". Dodał, że jeśli Jan Paweł II zostanie kanonizowany, to największą i szczególną relikwią w Polsce będzie przestrzelony podczas zamachu pas papieski z krwią, który papież przekazał sanktuarium na Jasnej Górze. Biskup wyjaśnił, że obecnie pas ten jest jedynie pamiątką po Janie Pawle II.

- Chcemy niejako zatrzymać dla siebie cząstkę człowieka, który wręcz promieniował świętością Boga, chcemy mieć dla siebie. I to jest taka ludzka sprawa. Także po naszych rodzicach, bliskich, przyjaciołach zachowujemy jakąś pamiątkę. Chcemy to mieć również po świętych, ale to nie stanowi istoty życia Kościoła... - podkreślił hierarcha.