Telefonów z takimi pytaniami odbieramy coraz więcej. Na prośbę Czytelników dziś wyjaśniamy wątpliwości.
Informacje o grupach osób uprawnionych do bezpłatnych lub refundowanych leków zawarte są w ustawie o świadczeniach medycznych, finansowanych ze środków publicznych.
Prawo do bezpłatnych (do wysokości ustawowego limitu) leków mają zasłużeniu honorowi dawcy krwi lub zasłużeni dawcy przeszczepu. Trzeba posiadać odpowiednią legitymację.
Dodajmy, że tytuł zasłużonego honorowego dawcy krwi może otrzymać:
- kobieta, która oddała co najmniej 5 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych składników krwi
- mężczyzna, który oddał co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych składników krwi.
Prawo także dla małżonków
Od 29 września ubiegłego roku więcej osób ma prawo do otrzymywania bezpłatnych leków.
Te uprawnienia przysługują obecnie:
- inwalidom wojennym
- osobom represjonowanym
- małżonkom inwalidów wojennych i osób represjonowanych pozostających na ich wyłącznym utrzymaniu
- wdowom lub wdowcom po poległych żołnierzach i zmarłych inwalidach wojennych oraz osobom represjonowanym, uprawnionym do renty rodzinnej.
Osoby represjonowane tak, ale...
Trzeba pamiętać, że prawo do bezpłatnych leków nie przysługuje wszystkim osobom represjonowanym, ale tylko tym, które zostały zaliczone do jednej z grup inwalidów, a ich inwalidztwo wiąże się z miejscem represji, czyli z pobytem:
- w niewoli lub obozach internowanych oraz obozach podległych Głównemu Zarządowi do Spraw Jeńców Wojennych i Internowanych NKWD
- w hitlerowskich więzieniach, obozach koncentracyjnych i ośrodkach zagłady,
- w więzieniach i poprawczych obozach pracy oraz poprawczych koloniach pracy podległych Głównemu Zarządowi Obozów i Kolonii Poprawczych NKWD
- w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski
- w gettach
- na przymusowych zesłaniach i deportacji w ZSRR
- w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski na mocy skazania w latach 1944-1956.
Potrzebne dokumenty
Dodajmy też, że chodzi o prawo do otrzymywania bezpłatnych leków, oznaczonych symbolami "Rp" lub "Rpz", dopuszczonych do obrotu w Polsce.
W aptece, a także podczas wizytu u lekarza, trzeba przedstawić dokument, uprawniający do otrzymania darmowych lekarstw.
Inwalidzi wojenni powinni legitymować się książeczką inwalidy wojennego, a osoby represjonowane - legitymacją osoby represjonowanej.
Ich małżonkowie, którzy zgodnie z ustawą są uprawnieni do otrzymywania bezpłatnych leków, powinni zabrać ze sobą książeczki, poświadczające, że są małżonkami inwalidów wojennych czy osób represjonowanych. Potrzebne jest też zaświadczenie z urzędu skarbowego o braku własnych dochodów oraz aktualny odpis z urzędu stanu cywilnego, potwierdzający zawarcie małżeństwa.
Aby nie nosić tych wszystkich dokumentów przy sobie, można postarać się o wystawienie specjalnej decyzji, uprawniającej do otrzymywania bezpłatnych leków. Wydaje ją Narodowy Fundusz Zdrowia.
Wdowy lub wdowcy mogą otrzymać darmowe leki na podstawie decyzji o przyznaniu renty rodzinnej.
Bez kolejki w aptece
Ustawa z 29 września 2007 roku rozszerzyła prawa kombatantów. Przyznała im uprawnienia do korzystania bez skierowania od lekarza ubezpieczenia zdrowotnego z ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych. Takie prawo mieli już wcześniej
- inwalidzi wojenni i wojskowi, osoby represjonowane,
- chorzy na gruźlicę
- zakażeni wirusem HIV, uzależnionym od alkoholu, środków odurzających i substancji psychotropowych (tylko w zakresie lecznictwa odwykowego);
- cywilne niewidome ofiarom działań wojennych
- uprawnieni żołnierze lub pracownicy, w zakresie leczenia urazów lub chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami kraju.
Od 29 września ubiegłego roku kombatanci zyskali także prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej, podobnie jak zasłużeni honorowi dawcy krwi oraz zasłużeni honorowi dawcy przeszczepów. Te osoby nie muszą także stać w kolejce w aptekach.
