Zdarza się, że o problemach finansowych naszej rodziny - najbliższej i dalszej - dowiadujemy się dopiero wtedy, gdy odeszli. Już ten sam fakt jest wystarczająco trudny, a potem dowiadujemy się, że zostawili w spadku nie tylko mieszkanie czy zestaw rodzinnych sreber, ale również… długi! Co wtedy?

Przyjęcie spadku wprost, czyli dziedziczymy majątek i długi

W tym przypadku dziedziczymy nie tylko majątek, ale i wszystkie długi osoby zmarłej. Co istotne, osoba, która przyjmie spadek z długami, odpowiada za nie także swoim majątkiem. W praktyce oznacza to, że jeżeli wysokość zadłużenia przekracza wartość spadku, przyjmujący majątek będzie musiał pokryć resztę zobowiązań z własnych środków. Przykład: wartość dziedziczonego majątku to 80 tys. zł, a długu 100 tys. Spadkobierca będzie musiał uregulować „na własną rękę” zobowiązanie wynoszące 20 tys. zł.

Pamiętajmy, że, gdy chcemy nabyć prawo do rozporządzania odziedziczonym majątkiem i przyjąć spadek wprost, również musimy złożyć stosowny wniosek przed sądem lub u notariusza.

Przyjęcie spadku wprost - przyjęcie wraz ze spadkiem wszystkich zobowiązań finansowych osoby zmarłej, nawet jeśli długi przekraczają wartość odziedziczonego majątku.

Jak wygląda spłata odziedziczonego długu?

Bez względu na to, czy zdecydujemy się na przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, czy wprost, w świetle prawa stajemy się dłużnikami i spłata zobowiązania będzie naszym obowiązkiem.

– Należy być świadomym faktu, że spadkobierca, któremu przyjdzie spłacić zaległe zobowiązanie, będzie musiał wypełnić ten obowiązek na tych samych zasadach, co osoba, która pierwotnie zaciągnęła zobowiązania. To, jak w praktyce będzie wyglądać ten proces, zależy od kilku czynników. Najważniejszym z nich jest historia zadłużenia i to, jak bardzo przedawniony jest dług. Inna kwestia – czy wierzyciel (bądź wierzyciele) samodzielnie dochodzi swoich praw, czy poprosił firmę windykacyjną o odzyskanie pieniędzy i negocjacje ze spadkobiercą – teraz osobą zadłużoną – wyjaśnia Marlena Żukowska, ekspert Intrum.

Do którego pokolenia dziedziczy się długi?

Polskie prawo zezwala na dziedziczenie długów do każdego pokolenia. Oznacza to, że spadkobiercą nie musi być wyłącznie najbliższa rodzina, czyli małżonek albo dzieci. W pewnych scenariuszach dziedziczyć mogą także:
* wnuki, prawnuki,
* rodzeństwo,
* dzieci rodzeństwa,
* rodzice,
* dziadkowie, pradziadkowie.

Dochodzenie do dziedziczenia dalszych grup osób uprawnionych powstaje na skutek odrzucenia spadku przez bliższych spadkobierców. Zwykle wygląda to tak, że małżonek i dzieci odrzucają spadek z długami, te przechodzą na wnuki spadkodawcy. A jeśli wnuków nie ma to na rodziców i ewentualnie rodzeństwo.

Jak te osoby mogą uniknąć płacenia długów?