Na przełomie lat 50 i 60 prowadzono w Nakle wykopaliska archeologiczne, w rejonie Placu Zamkowego. To wtedy zrodził się pomysł, by w Nakle powstało muzeum. W 1963 roku powołano komitet założycielski muzeum, który po roku przekształcił się w Krajeńskie Towarzystwo Kulturalne.
Spełnić marzenia lokalnych działaczy kultury udało się 22 lipca 1964 r. W tym dniu muzeum zostało otwarte i z powodzeniem, przez 45 lat - działa do dziś.
Dwie przeprowadzki
Nie od razu placówkę ulokowano w zabytkowym spichrzu przy ul. Pocztowej. Przez pierwsze lata muzeum miało swoją siedzibę przy ul. Gimnazjalnej w Nakle, na pierwszym piętrze budynku służącego obecnie za Urząd Stanu Cywilnego.
Stąd eksponaty, z których gros to dary ofiarowane przez mieszkańców dawnego powiatu wyrzyskiego i zdobyte w trakcie prac archeologicznych, przeniesiono do ośrodka kultury.
Własną siedzibę muzeum otrzymało w maju 1990 r.
Wybrali jednak Osiek
Działacze Krajeńskiego Towarzystwa Kulturalnego zabiegali też o utworzenie między domem kultury w Nakle i szpitalem skansenu sztuki ludowej. Miano tu przenieść wiatrak z Nakła i chatę podcieniową z Dźwierszna Wielkiego. Plany te jednak spaliły na panewce, gdy w Osieku nad Notecią odkryto cmentarzysko kultury pomorskiej. Zapadła wówczas decyzja, że nie w Nakle, a w tej właśnie miejscowości powstanie skansen.
Dawne czasy i współczesność
Przez wiele lat marzeniem pracowników muzeum było przygotowanie stałej wystawy poświęconej Krajnie od czasów najdawniejszych do współczesności. Udało się taką wystawę otworzyć, na II piętrze placówki, cztery lata temu. Prace nad jej przygotowaniem trwały aż trzy lata. By była ciekawsza własne zbiory uzupełniono eksponatami wypożyczonymi z Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy i z Muzeum Ziemi Złotowskiej w Złotowie.
Na parterze i pierwszym piętrze muzeum prezentowane są wystawy czasowe. Wczoraj, z okazji jubileuszu placówki, otwarto dwie nowe ekspozycje nierozerwalnie związane z historią Nakła i powiatu nakielskiego.
W urodziny grodu
Pierwsza propozycja to wystawa pt. "Nakło nad Notecią, Historia miasta". Przygotowano ją z okazji 710 rocznicy lokacji.
- Składają się na nią eksponaty pochodzące ze zbiorów własnych, Archiwum Państwowego w Poznaniu, Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy, Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Bydgoszczy oraz nakielskich parafii: św. Stanisława i św. Wawrzyńca - informują "Pomorską" w muzeum.
Od wczoraj w spichrzu przy ul. Pocztowej oglądać można także wystawę fotograficzną pt. "Oblicza czasu - dwa spojrzenia na Powiat Nakielski". Archiwalne fotografie przedstawiające Nakło i inne miejscowości powiatu uzupełniono zdjęciami współczesnymi tych samych miejsc. Konfrontacja jest niezwykle ciekawa.
Z pewnością warto zajść do muzeum i wystawę obejrzeć, a przygotowano ją w ramach projektu zrealizowanego przez Muzeum Ziemi Szubińskiej. Muzeum w Nakle było głównym partnerem, a pomoc finansową placówki otrzymały ze Starostwa Powiatowego w Nakle.