Dzieła warte miliony. Jak są chronione w Toruniu?

W akcji jak z filmu złodzieje wywiercili dziury w świetlikach dachu magazynu obok lotniska Heathrow, po linach spuścili się do środka, omijając systemy alarmowe. Najcenniejsze w zrabowanej kolekcji było warte około miliona złotych drugie wydanie dzieła Kopernika „O obrotach sfer niebieskich” z 1566 roku.

Podobne dzieła są w Toruniu. UMK i Książnica Kopernikańska posiadają po egzemplarzu pierwszego wydania „De revolutionibus...” z 1543 roku, które na licytacji osiąga zawrotną cenę 2 milionów dolarów!

Teraz prenumerata cyfrowa tańsza o połowę!

UMK zapewnia, że nasze dzieła są bezpieczne. Dr Andrzeja Mycio, ich opiekun, zdradza, że wydania są w uzbrojonym w alarm sejfie, w wewnętrznym magazynie, bez okien, do którego kod dostępu posiada wąska grupa pracowników oddziału zbiorów specjalnych Biblioteki Uniwersyteckiej. Każde wejście jest rejestrowane i nawet rektor wchodzi w asyście.

Krystyna Wyszomirska, kierownik działu zbiorów specjalnych Książnicy Kopernikańskiej, ostatni raz pierwsze wydanie „De revolutionibus...” miała w ręku w zeszłym roku, podczas specjalnej, zamkniętej uroczystości. - Kupowaliśmy cenny inkunabuł z 1470 roku, w podziękowaniu dla jego fundatorów przygotowaliśmy wewnętrzną prezentację dzieła Kopernika - wspomina.

Unikatowych zbiorów nie można zamówić do czytelni biblioteki. Obecnie jest to oczywiste, ale nie zawsze tak było. W 1998 roku w Krakowie nieznany mężczyzna, posługując się tylko kartą biblioteczną, zamówił w bibliotece PAN pierwsze wydanie dzieła Kopernika z 1543 r. do czytelni, po czym schował starodruk pod swetrem i wyszedł. Egzemplarza, wycenianego wtedy na pół miliona złotych, nigdy nie odnaleziono, nie wiadomo nawet, czy wciąż znajduje się w Polsce.

Cenne starodruki potrzebują nie tylko ochrony, ale i odpowiednich warunków przechowywania. - Nasz magazyn zbiorów specjalnych jest klimatyzowany, panuje w nim stała temperatura ok. 18 stopni Celsjusza i wilgotność na poziomie ok. 50 procent. Starodruki chronimy przed działaniem światła - podkreśla dr Andrzej Mycio.

Każdy, kto chciałby zobaczyć pierwsze wydania dzieła Kopernika, wcale nie musi czekać na specjalną okazję. Cyfrowe wersje wydań ze skarbca UMK i magazynu Książnicy Kopernikańskiej dostępne są w Kujawsko-Pomorskiej Bibliotece Cyfrowej. - Cenne, pierwsze wydanie dzieła Kopernika było pierwszą książką, jaką zdigitalizowaliśmy, i ma numer jeden. Zapraszamy do przeczytania - zachęca Krystyna Wyszomirska z biblioteki wojewódzkiej.