Firmy każą pracować w nadgodzinach. Za darmo! PIP podał najnowsze dane

Ze sprawozdania PIP wynika, że w zeszłym roku inspektorzy przeprowadzili 1,2 tys. planowych kontroli przestrzegania przepisów dotyczących czasu pracy oraz wypłaty wynagrodzeń i innych świadczeń.

Zdaniem PIP, właśnie w tych przypadkach firmy dopuszczają się wielu naruszeń. Z kontroli wynika, że pracodawcy uchylają się od obowiązku prowadzenia ewidencji czasu pracy zgodnie z przepisami. W co 4. firmie takiej ewidencji nie było lub była ona prowadzona nierzetelnie. Dotyczy to najczęściej następujących branż: przemysłowej, handlu, a następnie transportu i budownictwa.

Nieewidencjonowanie czasu pracy może się zaś wiązać z próbą uniknięcia obowiązku wypłacania pracownikom dodatkowego wynagrodzenia za zlecenia po godzinach.

„Bywa, że kwestie te regulowane są przez pracodawców z pominięciem systemu księgowego, jako sposób zaoszczędzenia na kosztach pracowniczych. W części przypadków sami pracownicy – z obawy przed utratą pracy – godzą się na nieoficjalne przekazywanie dodatkowych świadczeń z tytułu nadgodzin. Dotyczy to jednak przede wszystkim pracobiorców o najniższych kwalifikacjach zawodowych i tych, których umiejętności nie są poszukiwane na rynku pracy. Odrębną kwestią pozostają przyczyny natury osobistej, np. związane z ciążącymi na pracownikach zajęciami komorniczymi” - stwierdza PIP, którą cytuje m.in. Bankier.pl.

Na tym nie koniec grzechów zatrudniających. Kolejna częsta nieprawidłowość to niezapewnianie pracownikom pięciodniowego tygodnia pracy. Część szefów w ogóle nie uwzględnia tej zasady. Inni nie rekompensują takiej pracy dniem wolnym lecz wypłacają dodatkowe wynagrodzenie. Problem wystąpił w co czwartym kontrolowanym przedsiębiorstwie. PIP podkreśla, że pracodawcy robią to świadomie, co nierzadko spotyka się z akceptacją zatrudnionych, którzy są zainteresowani otrzymaniem dodatkowych pieniędzy.

- Wszystkie wskazane nieprawidłowości dotyczą także naszego regionu - komentuje Waldemar Adametz, zastępca okręgowego inspektora pracy w Bydgoszczy.

W 2018 roku PIP przeprowadziła 4 373 kontroli w 3 532 kujawsko-pomorskich firmach, objęły one 246 703 zatrudnione osoby. Inspektorzy wydali 250 decyzji nakazujących wypłacenie wynagrodzeń i innych świadczeń pieniężnych. Rozstrzygnięcia dotyczyły 1 288 pracowników i 3 399 603 zł, a 26 133 zł przekazano do egzekucji. Dodatkowo skierowano do sądów 108 wniosków o ukaranie pracodawców. Wśród głównych wykroczeń znalazły się: niewypłacanie wynagrodzeń za pracę i innych świadczeń pieniężnych z nią związanych, przygotowanie do pracy (profilaktyczne badania lekarskie, szkolenia w dziedzinie bhp), legalność zatrudnienia. Sądy wymierzyły 70 kar grzywny na kwotę 163 600 zł.

Dlaczego firmy łamią prawo nie płacąc pracownikom, ile powinny? - Przepisy mamy takie, że bardzo łatwo je obejść - komentuje Andrzej Sadowski, ekonomista z Centrum im. Adama Smitha. - Ponadto firmy mogą się odwoływać od decyzji zapłaty i to robią. Sądy nie działają sprawnie, a Państwowa Inspekcja Pracy, niestety, nie zastąpi źle funkcjonującego wymiaru sprawiedliwości.