Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Goci mieszkali przed nami na terenie dzisiejszego Grudziądza

MARYLA RZESZUT [email protected] tel. 56 45 11 929
Gockie kobiety nosiły naszyjniki z paciorków, ale też ozdobne spinki i sprzączki
Gockie kobiety nosiły naszyjniki z paciorków, ale też ozdobne spinki i sprzączki Maryla Rzeszut
Chowali do grobu swoich bliskich przeciętych na pół lub po skosie. Bywało, że nogami do góry. A kobiety grzebali często bez głowy.
Takie naszyjniki nosiły gockie piękności.
Takie naszyjniki nosiły gockie piękności. Maryla Rzeszut

Takie naszyjniki nosiły gockie piękności.
(fot. Maryla Rzeszut)

Potomkami Rzymian to mieszkańcy Grudziądza raczej nie są, ale Gotów? Kto wie... Goci mieszkali bowiem w Węgrowie, gdzie cmentarzysko odkryła z ekipą i opisała Małgorzata Kurzyńska, archeolog, zarazem dyrektor muzeum.

Cmentarzysko z 61 grobami ciałopalnymi i jednym szkieletowym pochodzi z późnego okresu rzymskiego.

Goci mieszkali na terenie dzisiejszego Grudziądza! - To niesłychana sensacja. Gdy pani Małgosia Kurzyńska pokazała mi wykopane w Węgrowie przedmioty i kości, myślałem, że to żart! - twierdzi prof. dr hab. Andrzej Kokowski, znawca archeologii okresu przedrzymskiego i rzymskiego. - W dodatku tych eksponatów przybywało, było ich coraz więcej i takie fantastyczne! Przecież w tym miejscu, na mapie, była biała plama. Tu było pusto. Dla archeologów i historyków rewelacją jest ustalenie, że także tu osiedlili się i mieszkali Goci. Jest to odkrycie wielkiej rangi w nauce środkowoeuropejskiej.

Przeczytaj również: Sensacyjne odkrycie pod Grudziądzem! Ucinali kobietom głowy. Kto? Goci w Węgrowie [zdjęcia]

Z wykopalisk z czasów późnej starożytności możemy się sporo dowiedzieć, jak żyli ówcześni ludzie. Małgorzata Kurzyńska objaśnia: - Z grobów wydobyliśmy m.in. ozdoby kobiet i mężczyzn: paciorki szklane, ceramiczne, zapinki, klamerki, spinki, agrawy, sprzączki - jako elementy pasa. Były pierścionki ze srebra i brązu. Także naczynia szklane i z gliny oraz przedmioty codziennego użytku jak grzebienie z poroża, igły brązowe, okucia szkatułki, sprężyny. Odkopaliśmy też ludzkie szczątki.

Mieli domy z centralnym ogrzewaniem i wentylacją

Na srebrne pierścienie nanizane są paciorki.
Na srebrne pierścienie nanizane są paciorki. Maryla Rzeszut

Na srebrne pierścienie nanizane są paciorki.
(fot. Maryla Rzeszut)

Cmentarzysko Gotów badał też w Masłomęczu koło Hrubieszowa prof. Andrzej Kokowski i może o ich cywilizacji bardzo dużo powiedzieć. - Na 7 wieków ich udokumentowanej historii, przez 3,5 stulecia związani byli z ziemiami polskimi. W VI wieku znaleźli się w centrum intelektualnym ówczesnego świata. Budowali duże domy, z centralnym ogrzewaniem i wentylacją. Ich kultura rozprzestrzeniała się w świecie bardzo szybko. Zajęli sporą część Europy, po Bałkany i półwysep Apeniński. Goci potrafili zjednywać sobie ludzi na zajętych terenach. Pozwalali im kultywować swoje obyczaje i tradycje. Kultura Gotów i innych ludów przenikały się nawzajem.

Goci nie mieli ustabilizowanego modelu traktowania zmarłych.

W grobie zamiast głowy kobiety był pusty garnek!

Wprowadzili nowatorską na owe czasy architekturę cmentarzy. Ustawiali wielkie kamienne kręgi lub kurhany. Dla Gotów cmentarz był jak dzisiejszy dom kultury, gdzie koncentrowało się życie, odprawiano rytuały, spotykano się przy różnych okazjach - objaśnia prof. Kokowski. - Ciała zmarłych grzebali w całości, lub tylko pewne fragmenty ciała, np. od pasa w dół. Na gockich cmentarzyskach kobiecych są groby, w których ciała pań grzebano bez głów. W niektórych, zamiast głowy zmarłej, stoi - bez żadnych aluzji - pusty dzban! Co działo się z głowami? Bywało, że Goci je palili a prochy umieszczali w dachu domostwa. Czasem decydowali się pochować zmarłego jeszcze oryginalniej: przeciętego po skosie.

Czytaj również: Poćwiartowane zwłoki ludzkie i inne znaleziska na budowie kujawsko-pomorskiego odcinka A1

Prof. Kokowski podczas wykopalisk prowadzonych ze studentami natrafił na gocki grób, w którym szczątki zaczęli odkopywać od... stóp. - Były u góry! - wspomina. - Po odkopaniu całego szkieletu okazało się, że kobietę pochowano w za małym grobie, nogami do góry. Opierając je o ścianę dołu...

Skąd ta różnorodność pochówków? Tego archeolodzy nie wiedzą na pewno, ale może chodziło o wyróżnienie zmarłego w jakiś sposób, oryginalnym pogrzebem.

Goci często grzebali zmarłych paląc uprzednio ciało. Do grobów nie wkładali żelaza ani broni. W mogiłach ciałopalnych umieszczali np. zapinkę czy sprzączkę, bądź naszyjnik z paciorków. Czasem komplet ozdób czy biżuterii.

- W 14 grobach natrafiliśmy na 16 zapinek, a w 9 grobach na 10 sprzączek - informuje Małgorzata Kurzyńska. - Także mnóstwo innych, cennych eksponatów. Cmentarzysko w Węgrowie jest zamknięte. Plon zdobytej tam wiedzy zawarłam w książce: "Węgrowo. Cmentarzysko z późnego okresu rzymskiego i wczesnej fazy wędrówek ludów na ziemi chełmińskiej". To nie koniec przygody z Gotami. W Linowie jest cmentarzysko starsze, z II i III wieku. Też gockie. Spodziewam się natrafić tam na więcej grobów szkieletowych...

Czytaj e-wydanie »

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na pomorska.pl Gazeta Pomorska