Górzno. W Skokloster, 70 km od Sztokholmu, znajdziemy obraz bitwy pod Górznem z czasów potopu - tajemnice leśnego klasztoru

Przypomnijmy - w końcu 1628 r. Szwedzi zajęli Brodnicę, 10 lutego 1629 stoczyli bitwę w okolicach Rudy, pod Górznem. Wojska polskie pod dowództwem Stanisława Potockiego poniosły klęskę. Historycy piszą wręcz o rzezi.
Dzięki Marianowi Bizanowi, jego przyjacielowi ze Szczecina możemy zobaczyć dziś fotografię obrazu nie tyle samej bitwy, co wojsk rozlokowanych pod Górznem.
- Obraz ten znajduje się w bocznej kaplicy w pocysterskim klasztorze w miejscowości Skokloster (Leśny Klasztor) ok. 70 kilometrów na północ od Sztokholmu - czytamy w korespondencji do Mariana Bizana. - Na lewo od tego obrazu, na ścianie kaplicy duża i stiukowa (gipsowa) płaskorzeźba na której w powiększeniu przedstawiony jest krajobraz Górzna i tocząca się bitwa. Na tym obrazie widać dwa jeziora (Górznieńskie i Młyńskie - przyp. B.D.) oraz wypływającą z nich strugę Kaliczkę, łączącą się z Bartniczką, wpadającą do Drwęcy. W lewym, dolnym rogu stiukowej płaskorzeźby w języku niemieckim informacja kto walczył po stronie polskiej: polska konnica, kozacy, dragoni, artylerzyści, muszkietierzy oraz niemiecka konnica. Napis w górnym prawym rogu trudny do odczytania...
Wprawdzie fotografie obrazu, płaskorzeźby, wykonano po amatorsku, to jednak walor informacji jest rewelacyjny. Do tych zdjęć należy podjeść z lupą. Tak jak czyni to Marian Marciniak, dyrektor Muzeum w Brodnicy. Do tej bowiem placówki trafiła owa korespondencja, nas interesująca.
- Wyobrażam sobie jak to wygląda w rzeczywistości, tam, w klasztorze. Zdjęcia natomiast dokumentują to, co wiemy o Górznie z różnych źródeł, także wzbogacają naszą wiedzę. Autor obrazu nie przeoczył żadnego detalu. Widzimy tam nie tylko dwa jeziora, ale zarys skarpy, są różnego rodzaju zabudowania gospodarcze, jest młyn. Bardzo rzetelnie wykonana topografia Górzna z XVII w. co dla historyka, badacza dziejów regionu jest wyjątkowym akcentem - mówi Marian Marciniak.
Bitwa pod Górznem nie była wielkim zwycięstwem wojsk pod dowództwem feldmarszałka Hermana Wrangla. Zasługiwała jednak na uwiecznienie przez malarza, którego dzieło sztuki można oglądać dziś w szwedzkim leśnym klasztorze Skokloster.