Spis treści
Wzrost zachorowań na gruźlicę na całym świecie jest obserwowany od 2021 r. – Pierwszą przyczyną była pandemia COVID-19, która utrudniła leczenie gruźlicy i przyhamowała wykrywanie nowych przypadków - wyjaśniał „Pomorskiej” dr Grzegorz Przybylski, zastępca dyrektora ds. lecznictwa w Kujawsko-Pomorskim Centrum Pulmonologii w Bydgoszczy.
Przez wojnę na Ukrainie
Więcej przypadków gruźlicy to też skutek wojny na Ukrainie, gdzie szacunkowa zapadalność na gruźlicę wynosi 73 na 100 tys. mieszkańców, a w Kujawsko-Pomorskiem (w 2024 r.) – 9,9.
Część chorych z Ukrainy trafiła do Polski, w tym do Kujawsko-Pomorskiego Centrum Pulmonologii w Bydgoszczy, które uruchomiło program leczenia gruźlicy. Wygląda na to, że z sukcesami, bo 2024 r. w województwie kujawsko-pomorskim zarejestrowano 201 zachorowań na gruźlicę, o 45 mniej niż w roku ubiegłym.
- Przypadki gruźlicy u cudzoziemców stanowiły 4,5 proc. wszystkich zachorowań i dotyczyły głównie obywateli Ukrainy – podaje Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Bydgoszczy.
W br. w Kujawsko-Pomorskiem ukraińscy uchodźcy stanowią 3,3 proc. mieszkańców.
73 procent chorych to mężczyźni
W 2024 roku po raz kolejny zapadalność na gruźlicę w naszym regionie była większa w miastach niż na wsi.
- Zarejestrowano 117 zachorowań w miastach i 84 przypadki gruźlicy na wsi. Podobnie, jak w latach poprzednich, zapadalność na gruźlicę wśród mężczyzn była większa niż u kobiet. Przypadki gruźlicy u mężczyzn stanowiły 73 proc. ogółu zachorowań – podaje Paweł Lonser, kierownik Oddziału Nadzoru Przeciwepidemicznego WSSE w Bydgoszczy.
- Obserwowane od lat, znaczne różnice współczynników zapadalności na gruźlicę między powiatami naszego województwa, wystąpiły także w roku 2024. Największą zapadalność na gruźlicę wszystkich postaci stwierdzono w powiatach: rypińskim, nakielskim, grudziądzkim, lipnowskim, włocławskim i sępoleńskim – podaje Paweł Lonser.
W 2024 roku z powodu gruźlicy zmarło 15 mieszkańców. Chorowały zwłaszcza osoby powyżej 70 roku życia, 12 nastolatków oraz jedno dziecko (w 2022 r. dziewięcioro dzieci).
Zaraża, gdy kicha, kaszle, rozmawia
Pomimo rozwoju w medycynie oraz szeregu badan naukowych nad gruźlicą, nadal jest jednym z zagrożeń zdrowotnych na świecie. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), w 2021 roku zarejestrowano około 10,6 miliona nowych przypadków gruźlicy.
Gruźlica głównie przenosi się drogą powietrzną. Kiedy osoba chora kaszle, kicha lub rozmawia, transmituje prątki gruźlicy. Osoby przebywające w bliskim kontakcie z chorym, mają zwiększone ryzyko zakażenia.
Profilaktyka gruźlicy obejmuje kluczowe działania:
Szczepienia: szczepionka BCG (Bacillus Calmette-Guérin) jest stosowana w wielu krajach, aby zapobiegać ciężkim postaciom gruźlicy u dzieci.
Wczesne wykrywanie: systematyczne badania przesiewowe w grupach ryzyka, są kluczowe dla wczesnego diagnozowania i leczenia choroby.
Edukacja i świadomość: edukacja i uświadamianie społeczeństwa o objawach gruźlicy, sposobach przenoszenia, a także o wadze przestrzegania zasad higieny przyczynia się do ograniczenia ryzyka zakażenia.
Leczenie profilaktyczne: osoby, które miały kontakt z chorym na gruźlicę, mogą być skierowane na leczenie profilaktyczne, celem zminimalizowania ryzyka rozwoju choroby.
- Gruźlica jako choroba to poważny problem zdrowotny, który wymaga multidyscyplinarnego podejścia – podkreśla sanepid.
