Jeden z piętnastu tysięcy

     Jest najznamienitszym absolwentem obecnego liceum przy placu Wolności, szkoda tylko, że placówka nie nosi Jego imienia.
     O kim mowa? O Zofii Roseker, nauczycielce z ogromnym stażem zawodowym i doświadczeniem. Ostatnie lata pracy spędza w bibliotece Liceum Ogólnokształcącego nr 1 przy placu Wolności. Tu prowadzi zajęcia z uczniami klas pierwszych, którym przybliża historię szkoły. Przy okazji promuje też absolwentów z "pierwszej ligi", z nadzieją, że spośród tych, do których mówi też będą kiedyś wielcy "jedynkowicze".
     Rozbudzona ciekawość
     Zainteresowanie pani Zofii wybitnym bydgoszczaninem sięga 2001 r. Wtedy w szkole, która jest spadkobierczynią przedwojennego Państwowego Gimnazjum Klasycznego zainaugurował działalność społeczny komitet; miał upamiętnić zasługi Mariana Rejewskiego. Propozycji było wiele, ale prawie nic z nich nie zostało zrealizowane. Do niektórych pomysłów wraca teraz Urząd Miasta. Jest więc nadzieja, że z okazji setnej rocznicy urodzin kryptologa, która przypada w sierpniu tego roku, w mieście stanie pomnik człowieka, zaliczanego do grona znakomitych, polskich matematyków.
     - Właśnie wtedy zaczęłam gromadzić informacje o Rejewskim - wspomina pani Zofia.
     Oprócz wycinków z prasy, fragmentów książek i wszelkiej maści opracowań zebrała sporo zdjęć. Część wykonywała z własnej inicjatywy, chcąc udokumentować to wszystko, co w grodzie nad Brdą ma związek z pracownikiem przedwojennego Biura Szyfrów.
     Będzie jeszcze więcej
     W skrypcie opatrzonym tytułem "Tajemniczy matematyk" są fotografie kamienicy przy ul. Wileńskiej 6, domu przy ul. Dworcowej i Gdańskiej, gdzie mieszkał od 1946 r. Są też zdjęcia tablic pamiątkowych, w tym tej, która znajduje się na ścianie Pomorskiego Muzeum Wojskowego. Kilka fotografii dokumentuje fakt nadania imienia wybitnego matematyka placówce przy ul. Zofii Nałkowskiej. Wtedy była to Szkoła Podstawowa nr 3, dziś wchodzi w skład Zespołu Szkół nr 4.
     Ktoś, kogo interesuje kryptolog, znajdzie w opracowaniach jego życiorys i wiele informacji o tym, jak udało się rozwiązać zagadkę "Enigmy".
     - Korzystałam z książek Władysława Kozaczuka. Nie skłamię, jeśli powiem, że przeczytałam chyba wszystko, co napisał o "Enigmie" - _mówi pani Zofia.
     Pokazuje karton, w którym trzyma najświeższe wycinki prasowe. Sporo tekstów pojawiło się z okazji ubiegłorocznej konferencji, zorganizowanej przez bydgoski ratusz i Instytut Pamięci Narodowej z okazji 65. rocznicy przekazania aliantom polskich kopii niemieckiej maszyny szyfrującej. Najnowsze pochodzą sprzed kilku dni i dotyczą 25. rocznicy śmierci Mariana Rejewskiego.
     Cztery wieki
     Zainteresowanie najwybitniejszym absolwentem sprawiło, że trzy lata temu Zofia Roseker zaczęła zbierać materiały dotyczące historii szkoły. Bagatela - jej dzieje, jeśli cofnąć się do momentu powstania Kolegium Jezuickiego - sięgają początków XVII w. Potem w gmachu na Starym Rynku działało Królewskie Gimnazjum im. Fryderyka Wilhelma. W latach 1875-1877 przy obecnym placu Wolności wzniesiono okazały gmach. Rok później szkoła zainaugurowała działalność już w nowym miejscu. Wraz z powrotem Bydgoszczy do Polski w mieście zaczęło działać Państwowe Gimnazjum Klasyczne.
     Kolejny rozdział w historii szkoły rozpoczyna się w 1945 r. Dwa lata temu placówka świętowała piękny jubileusz 125-lecia istnienia.
     - _Szkoda, że najstarsza szkoła w mieście nie doczekała się dotąd monografii. Mam nadzieję, że wiele osób, które teraz wykazują zainteresowanie przygotowywaną przeze mnie historią, dotrzyma słowa i praca ta ukaże się drukiem - _mówi pani Zofia.
     Ponad setka
     Materiał na książkę jest już prawie gotowy. - Mam nawet projekt okładki - cieszy się autorka.
     Jeden z rozdziałów, choć wcale nie największy, będzie poświęcony absolwentom. W sumie pani Zofia doliczyła się około 15 tysięcy osób, z czego trzy tysiące to ci, którzy ukończyli szkołę w okresie, gdy Bydgoszcz znajdowała się pod pruskim panowaniem. Chce, by lista z ich nazwiskami była dołączona do monografii.
     - Rozdział o absolwentach będzie dotyczył 124 postaci. Nie nadużyję tego określenia, jeśli powiem, że chodzi o najwybitniejszych absolwentów. Mury tej szkoły opuściło naprawdę wielu fascynujących ludzi. Część mieszka nadal w Bydgoszczy i cieszę się, że mogę mieć z nimi kontakt. Nie sposób wyliczyć wszystkich, ale są wśród nich również tacy, których uczyłam. Mam na myśli znakomitego dziennikarza Mariusza Max Kolonko - _mówi Zofia Roseker.
     Poetka, kardiolog, reżyser
     Zanim historia obecnego LO nr 1 ukaże się drukiem, nauczycielka stara się obecnym uczniom przybliżyć sylwetki ich starszych kolegów. Stąd pomysł zrobienia gazetki, z której można się dowiedzieć, że twórca filmowej wersji "Pana Wołodyjowskiego", "Qvo vadis" czy "Starej baśni" też chodził do "jedynki". Oprócz reżysera Jerzego Hoffmana jest jeszcze drugi wybitny Hoffman. To Andrzej, szef oddziału kardiologii w Wielospecjalistycznym Szpitalu Miejskim im. Emila Warmińskiego. Patron tej lecznicy to również absolwent obecnego LO.
     Kto jeszcze będzie w tym gronie? - _Dwaj księża - Klein i Dachtera. Znajdzie się tam również Marian Rejewski - _wymienia pani__Zofia. Z tych, którzy kończyli szkołę w drugiej połowie XX w. będą: Piotr Salaber, Zdzisław Pruss, Danuta Kunsler, Radek Sikorski i Andrzej Baszkowski.